Yapısı “riskli” olarak tespit edilen gerçek veya tüzel kişilerin bankalardan kullanacağı kredilere Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından sağlanan destek limitleri Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 2 katına çıkarıldı. 200 bin TL olan üst tutar limiti yüzde 100 oranında artırılarak 400 bin TL’ye yükseltildi. Peki kentsel dönüşüm kredisi nasıl çekilir? Krediyi çekmek isteyen vatandaşlar ne yapmalı? İşte detaylar...
LİMİTLERİ DEĞİŞEN KENTSEL DÖNÜŞÜM KREDİSİ NASIL ÇEKİLİR?
CNN Türk muhabiri Gülşen Coşkun canlı yayında yaptığı konuşmasında şu ifadeleri kullandı: "Bakanlığın onay verdiği kuruluşlar bakanlığın sayfasında görülebiliyor. Oralardaki lisanslı kuruluşlar sizin yapınız riskli midir diye bakıyor ve bakanlığa iletiyor. Bakanlıkta evet bu riskli bir yapıdır dediği zaman riskli yapı sisteme kaydedilmiş oluyor.
Bu noktada da bankalarla çalışıyor bakanlık. Faiz desteğinde yardımcı olmuş oluyor ana para konusunda banka yetkili olmuş oluyor. Riskli yapı tespit oldu bakanlığın çalışmış olduğu bankalar var o bankalardan birine başvuru olduğu anda öncelikle banka diyor ki riskli yapı tespitiniz var mı? Başvuru yapıldıktan sonra banka bakanlığa başvuruyor. O başvuru doğrultusunda bakanlık bakıyor yapı risklidir ve sağladığımız imkanlardan yararlanmaya uygundur diyorsa banka ilgili diğer detayları işleme koyuyor.
Banka kişinin kredibilitesine bakıyor sadece riskli yapının olması yeterli değil diğer taraftan da banka kredi kullanımına uygun musunuz değil misiniz diye bakıyor. Banka da parayı kullandıracak kurum olduğu için kredibiliteye bakıyor. Bu aşamadan sonra evet tamam denirse kişi bu imkandan yararlanmış oluyor."
Kentsel Dönüşüm Uzmanı Nihat Şen konuşmasında şu ifadeleri kullandı: 20 daireli bir apartmanda oturuyor olabilirsiniz. Siz herhangi bir daire sahibi olarak bakanlığın akredite ettiği dilekçe ile binanızın can ve mal riskini taşıyıp taşımadığını tespit ettirme hakkınız var.
"BİNANIZIN RİSKLİ OLUP OLMADIĞINA BAKILIYOR"
Zemin etüdü, statik hesaplarla performans analizine tabi tutularak o binanın riskli olup olmadığı bilimsel olarak belgelendikten sonra bakanlığın onayına sunuluyor ve süreç böyle başlıyor. Kentsel dönüşüm kredisinden faydalanmanın şartı binanızın riskli olması ve tapuya tescilinin mutlaka gerçekleştirilmesidir. Tescillendikten sonra bakanlığı sitesinde zaten binanın riskli olup olmadığı belirleniyor.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de inşaat maliyetleri artmış durumdadır. 1 yıl önce 100 metrekarelik bir evi 270 bin liraya mal ederken bugün bu rakam 375 bin lira civarındadır. Bakanlık krediyi artırmasaydı bunun kentsel dönüşüm kredisiyle karşılanması mümkün olmayacaktı.
200 bin lira olan kentsel dönüşüm kredisi 400 bin TL’ye çıkarıldı. 20 dairelik bir yerde 10 daire 1 kişinin olabilir. Burada bir kısıtlama vardı. Bir malik 5 daireye kadar kredi kullanabiliyordu bu 1 milyon TL’di. 1 milyon TL’lik kredi 2 milyon TL’ye çıkarıldı.
Binalarda güçlendirme de yapılabilir. 80 bin TL olan güçlendirme kredisi 160 bin TL’ye çıkarıldı. Bir de binalar yıkıldığında çoklu mülkiyetli yerlerde süreç uzayabiliyor. Bina yıkımından itibaren 1 yıl içerisinde kentsel dönüşüm kredisinin kullanılması hakkı vardır. Bu süreçte anlaşılamıyor ve müracaat edilemiyordu. 1 yıllık müracaat faydalanma süresi 2 yıla çıkarıldı.
Vatandaş kullandığı krediyi 2 yıl ana para ödemesiz 10 yıl ödeyebilecek. Artan inşaat maliyetleri nedeniyle binasını yenileyemeyen vatandaşlarımız binalarını yenileyebilecek.
Kentsel dönüşümün hızlanması için kredi faizlerinin 180 aya uzaması süreci hızlandıracaktır. Bakanlığımız ciddi faiz desteği veriyor. 400 bin TL’lik bir kredinin yüzde 40 faizini devlet karşılıyor. 400 bin TL’lik krediyi kullandığınızda devletin 10 yılda 100 bin lira kredi desteği var. Her kat malikinin maddi durumu iyi olmayabilir. Vatandaşlarımız bundan çekinmesinler orada hem bakanlık hem de bankalar kolaylık sağlıyor. Önemli olan doğru bilgiyi doğru kaynaktan almak ve yasalara göre iş ve işleyişi yönlendirmektir."