'Turizmde kalite tesis dışına taşmalı'

EBRU SUNGUR- 2022 rakamlarına göre, Türkiye, dünyanın en fazla turist ağırlayan üçüncü ülkesi. Bununla birlikte turist başına elde edilen gelir, 1051 dolar olan dünya ortalamasının altında. Geçen yıl bu rakam 900 dolar civarındaydı, bu yıl 930 doların biraz üzerine çıkması hedefleniyor. Oysa Türkiye'nin tarihi ve doğal güzelliklerinin yanında turizm tesislerinin kalitesi ve verdiği hizmet nedeniyle bunun çok daha fazlasını hak ediyor. Aslında pandemi, bu konuda tam bir turnusol kağıdı oldu. Pandemi öncesi dünyada turizmin altın yılı olarak sayılan 2019'da Türkiye'nin turist başına elde ettiği gelir 676 dolar iken salgının zirve yaptığı 2020'de turist sayısı 2019'a göre üçte bire düştü belki ama turist başına gelir 750 dolara yükseldi. Turist başı gelirin 2021'de 800, 2022'de 900 dolara çıkarak artış trendine girmesi, "Dünya ortalamasının üzerine nasıl çıkılır? Turist başına gelirde 2 bin doların üzerinde olan ABD ve İngiltere ile nasıl yarışılır?" sorularına, daha motivasyonlu şekilde yanıt aranmasına neden oldu. Biz de bu konuyu sektörün önde gelen isimlerinden Samuray Önen ile irdeledik. Barut Hotels Grup Ticari Direktörü ve Turquality Proje Koordinatörü Samuray Önen, önde gelen turizm grubu Barut'ta 18 yıldır yöneticilik yapmasının yanı sıra sektörde 30 yılı aşan tecrübesiyle sorularımızı yanıtladı. Önen'in, "Daha yüksek kişi başı gelir düzeyine ulaşılması için ne yapılmalı?" sorusuna kısa yanıtı şu oldu: "Gelirleri artırabilmek için misafirlerin beklentileri belirlenmeli, bu beklenti ve trendler doğrultusunda yeni yatırımlar yapılmalı ve özel konseptler oluşturulmalı. Destinasyon pazarlamasına ağırlık verilmeli. Oteller harika konseptlerle inşa ediliyor ancak tesislerin dışında aynı kalibrede imkanlar sunulmuyor." Samuray Önen, bunu şöyle açıkladı: "Tüm güçlü turizm şirketleri kendi bölgelerindeki çalışmalarla ilgili destekte bulunmalı. Örneğin biz Barut Hotels olarak markamızın doğup büyüdüğü Side'nin geniş kitlelere ulaşması ve bölgemizin tanıtımına katkı sağlamak amacıyla da birçok etkinlik ve sosyal sorumluluk projeleri düzenliyoruz.

Side Antik Kenti'nde yapılan kazılara uzun yıllardır sponsor oluyor, geleneksel Çağdaş Sanatçılar Buluşmaları, Türk Rus Klasik Müzik Festivali, Tour of Antalya Bisiklet Yarışları gibi etkinliklere destek veriyoruz."

Çevreci ve lüks

Sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda 2019'da We Care All Çevre Bilinci Projesi ile uzun yıllardır devam eden çevre konulu projeleri tek çatı altında topladıklarını belirten Samuray Önen şunları söyledi: "Çevre için çalışırken farklı hedef kitlelere yönelik yatırımlarımızı da sürdürüyoruz. Ekim 2022'de açılışını gerçekleştirdiğimiz Bayou Villas ile Akdeniz bölgesine benzersiz villalar kazandırdık. 50 yılı aşkın tecrübemizle 25 bin m2'lik bir alan boyunca uzanan 24 müstakil villadan oluşan Bayou Villas 1, 2, 3 ve 4 yatak odalı villalardan oluşuyor. Her birinin kendine ait bir bahçesi ile tatlı ve deniz suyu havuzları var 

Caretta Caretta'ların yolculuğunu izletiyor

Samuray Önen, sürdürülebilirlikle ilgili çalışmaları konusunda şu bilgileri verdi: "Tesislerimiz Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile GSTC arasında yapılan anlaşmaya göre 2030'a değin tamamlanması gereken AB Yeşil Mutabakatı kriterlerini yerine getirerek, 2022 yılında Sürdürülebilir Turizm sertifikası aldı. Karbon ayak izini azaltmak ve yenilenebilir enerji kullanımını desteklemek amacıyla 2023 yılı içinde tüm tesislerimiz yeşil enerji kullanımı geçişini tamamlayacak. Akdeniz bölgesinde Yeşil Enerji Sertifikası'nı alan ilk otel grubuyuz. Acanthus Cennet Barut Collection ve Acanthus Cennet Barut Collection otellerimiz geçen yıl bu sertifikayı aldılar. Yatırımlarımız devam ediyor. Bu yıl bitmeden yeşil enerji geçişimizi tamamlayarak IREC sertifikalarımızı tamamlayacağız. Tedavisini üstlendiğimiz deniz kaplumbağası Temmuz 2022'de otelin sahilinden denize bırakıldı. Uydu takip cihazı ile izlenen kaplumbağa şu sıralar Mısır dolaylarında yer alıyor. Geçtiğimiz aylarda yumurtlayan Caretta Caretta'nın yolculuğu www.barutlara.com web sitemizden izlenebiliyor. Otellerimizdeki kedi evlerinde sadık dostlarımızı ağırlıyor, onların her türlü ihtiyacını karşılıyoruz."

Sanat turizmi dünyada yükselişte

Yeni yatırımların trendler çerçevesinde şekillendirilmesinin, hedefe ulaşmayı hızlandıracağını vurgulayan Önen, bu trendleri sanat turizmi, gastronomi ve wellbeing olarak sıraladı. Önen, sanat turizmi konusunda şunları söyledi: "Sanat turizmi genel olarak, insanların sanatsal faaliyetleri ziyaret etmek, bunlarla ilgilenmek ve keşfetmek amacıyla seyahat ettikleri turizmi ifade ediyor. Sanat turizmi pazarının 2022 yılında 43 milyar dolara, 2032 yılında ise 52.42 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir. Bienallere ve çeşitli çağdaş sanat etkinliklerine ev sahipliği yapan Türkiye de hem yetiştirdiği sanatçılar hem de sanatsal üretim açısından bu alanda da yüksek potansiyele sahip. Barut Hotels olarak 2019 senesinden bu yana Türkiye'deki genç sanatçılarla gerçekleştirdiğimiz ve geleneksel hale getirdiğimiz "Çağdaş Sanatçılar Buluşması" etkinliği düzenliyoruz. 2023 Ekim'inde beşincisi düzenlenecek etkinlikte Türkiye'nin genç sanatçıları bir hafta boyunca sanatsal üretim yapıyorlar ve otel misafirleri de kendileriyle etkileşim kurabiliyor. Otel misafirlerinden dileyenler bu eserleri satın alabiliyor."

Yerel lezzetler cezbediyor

Küresel turizm yükselip, destinasyonlar arasındaki rekabet artarken, benzersiz yerel ve bölgesel kültürel mirasın, turistlerin dikkatini çekmek adına giderek daha belirleyici bir faktör haline geldiğini belirten Önen şöyle devam etti: "Bu anlamda yerel mutfak birçok destinasyon için tarihlerinin ve kimliklerinin ayrılmaz bir parçasını temsil ediyor ve ülkenin marka imajında kilit unsur haline geliyor. Dünyada turizm hareketine katılan kitlenin yüzde 80'i destinasyon seçiminde, yeme-içme imkân ve çeşitliliğini tercih kriteri olarak görüyor. Küresel gastronomi turizmi pazarının her yıl yüzde 17.5'lik bir büyüme göstererek 2027'ye kadar 1 trilyon 796.5 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Gastronomi turizmi pazarındaki büyüme, insanların günlük yoğun programlarından uzaklaşmak ve eşsiz deneyimler kazanmak için özgün ve egzotik tatil destinasyonlarını tercih etme durumlarındaki artışa bağlanabilir. Özel, sakin, huzurlu ve iyi bir yemek kültürünün olduğu otantik yerler, insanların seyahat edecekleri yeri seçerken göz önünde bulundurdukları başlıca faktörler arasında yer alıyor." BM Dünya Turizm Örgütü 2022 verilerine göre "dünyanın en çok turist alan ülkeleri" sıralamasında 3. sıraya çıkan Türkiye'nin sunduğu alternatif, özgün, egzotik tatil seçenekleri kadar zengin yeme-içme kültürüyle bu tür bir tatil talep eden ve gittikçe büyüyen turist segmentini cezbettiğini anlatan Önen şunları söyledi: "Türkiye'de gastronominin ülke turizm endüstrisine sağladığı katma değer son on yılda güçlü bir şekilde artıyor. Barut Hotels markasının üzerinde itinayla durduğu hususlardan bir tanesi de gelen misafirlerini hem yerel hem de uluslararası tatlar sunarak bir gastronomi yolculuğuna çıkarmak. Antalya yemekleri restoranımız Tirmis, adını Antalya'ya özgü sağlıklı bir baklagil çeşidi olan tirmisten alıyor. Bu restoranımız hibeş, tahinli kabak tatlısı, şiş köfte ve tahinli piyaz gibi Antalya'ya özel lezzetlerin yanı sıra, sadece yerel halk tarafından bilinip, şehirle buluşmamış lezzetleri de misafirlerine sunuyor. Restoranda hazırlanan tüm yiyeceklerde Antalya'nın doğal lezzetleri kullanılıyor, satın alma ise yerel üreticilerden sağlanıyor.

'ESENLİK' TURİSTLERİ ARTIYOR 

Samuray Önen, wellbeing (esenlik) turizmine ilişkin olarak da şu bilgileri verdi: "2023'te öne çıkacak seyahat eğilimleriyle ilgili yapılan araştırmalara göre, dünyanın dört bir yanında yaşanan karmaşık ekonomik ve jeopolitik sorunlara rağmen, insanların yüzde 72'si için seyahat etme ihtiyacı hâlâ mevcut. Yine bu araştırmaya göre yeni dönemin en güzide trendlerinden birisi wellbeing denilen zihin ve beden sağlığını ön plana çıkaran seyahatler olacak. Rakamlara bakıldığında zihni yeniden odaklamak için meditasyon ve farkındalık gezileri, dünya çapındaki gezginlerin yüzde 44'ü arasında popülerken, yüzde 40'ı sessiz bir inzivada huzur arıyor. Wellbeing turizminde son yıllarda zaten büyük bir patlama yaşanıyor. Grand View Research tarafından Haziran 2022'de yayınlanan bir rapora göreyse, küresel sağlık turizmi pazarının 2030 yılına kadar 1 trilyon doları aşması bekleniyor."

Yapay zeka yatırımları

Hizmet trendlerinin yanında pazarlama trendlerini yakalamanın da turizm sektörünü bir üst kademeye taşıyacağını anlatan Samuray Önen şöyle açıkladı: "Online kanallar her geçen gün payını büyütüyor. Tarifeli ve charter uçuşların artmasıyla online'a yönelik ciddi talep var. İngiltere, İskandinav ülkeleri uzun yıllardır online kanalları kullanıyor ancak daha konservatif olan Almanya'da bile pandemi döneminde uzaktan çalışma/ online kullanımı sebebiyle online satışlar yüzde 56 oranına yükseldi. Ev konforundan rezervasyon yapma şansı, kıyaslama yapma, seçenek fazlalığı, hızlılık insanları online kanallara yönlendiriyor. Pandemi döneminde orta yaş üstü insanlar da online kanalları ve sosyal medya mecralarını daha fazla kullanır oldu. 55 yaş üstünün yüzde 17'si, Z kuşağının ise yüzde 43'ü sosyal medya mecralarından alım yapmayı tercih ediyor. Ülke olarak dijital pazarlama, e-ticaret ve yapay zekâ destekli programlara daha çok yatırım yapmalıyız."

Disiplinli çalışma başarıyı getiriyor

Samuray Önen, "Kariyeriniz 'plan' mı, 'yol öyküsü' mü? Kariyer öykünüzü özetleyebilir misiniz? Kırılma noktaları ve fırsat pencereleri neler oldu?" sorusunu şöyle yanıtladı: "Öncelikle şans, çünkü birbirine son derece bağlı ve destekleyen bir ailede doğdum. Ailem tüm kararlarımda her zaman arkamda durdu. Kariyer planı ötesinde hayat planımı etkileyen bir olay da yaklaşık 12 yaşlarındayken okulumuzda düzenlenen bir seminerde gerçekleşti. Konuşmacı, 'Hayatta sizinle gurur duyması gereken iki kişi vardır, kim sizce çocuklar?' demişti. Hepimiz el kaldırıp anne, baba, öğretmen gibi cevaplar vermiştik ama cevabı hiçbirimiz bulamamıştık. Konuşmacı doğru cevabın, '8 yaşındaki siz ve 80 yaşındaki siz' olduğunu söylediğinde hepimizde bir aydınlanma olmuş, tüm salonu sessizlik kaplamıştı. 'Eğer siz kendinizle gurur duyarsanız saydığınız ve saymadığınız herkes sizinle gurur duyar' demişti. Bu benim hayata ve kariyere bakışımla ilgili dönüm noktam olmuştu. Ailemin fedakarlıkları sayesinde özel okulda ve sonrasında yurt dışında eğitim aldım, ailemin özverisinin hep farkında oldum ve küçük yaşlardan başlayarak disiplinle çalıştım. Bana, şartların zorlanmasıyla sunulan fırsatları hep iyi değerlendirmek için çok çalıştım. Uluslararası zincir oteller, kongre otelleri, golf otellerinde çalışarak yaklaşık 30 yıllık bir tecrübeye sahip oldum. Birçok üst düzey yönetici yetiştirdim. 2005 yılından bu yana da Barut Grubu'nda çalışıyorum."