Hatay'da tarihi eserlerin restorasyonu için kılavuz

EBRU SUNGUR-Anadolu'da Türk medeniyetinin oya gibi işlediği eserleri kayda almak, bir albümde toplamak amacıyla yola çıkan bir projenin, acı bir tesadüfün sonucu "sosyal sorumluluk" niteliğini dolu dolu üstlenmesinin hikayesi bu... Vakıf Katılım'ın Vakıf Eserleri Envanter projesi kapsamında 2022 Haziran ve Temmuz aylarını Hatay'ın tarihi eserlerini fotoğraflayarak geçiren uzmanlar, bu çalışmadan sadece altı ay sonra bu eserlerin depremle yerle bir olacağını bilmiyordu kuşkusuz. Ancak 2 bin 600 karenin her birinde öyle titiz bir iş çıkardılar ki ortaya, şimdi bu fotoğraflar eserlerin restorasyonuna kılavuzluk edecek. Vakıf Katılım Genel Müdürü Mehmet Ali Akben ile hem Vakıf Eserleri Envanter projesini hem de finans sektörünü konuştuk.

- Sosyal sorumluluk kapsamında hayata geçen Vakıf Eserleri Envanter projesini anlatır mısınız, neyi hedeflediniz bu projede?

Vakıf Katılım olarak kuruluşumuzdan bu yanda toplumumuzun ekonomik anlamda kalkınmasının yanı sıra kültürel anlamda da kalkınmasına büyük önem veriyor, sürdürülebilirlik alanında önemli çalışmalar yürütüyoruz. Adımızdan ve yüzlerce yıllık vakıf kültürümüzden aldığımız güçle, ecdat yadigârlarını hem bugüne taşımak hem de gelecek nesillere aktarmak gibi bir misyonumuz olduğunu düşünüyoruz. Türkiye genelinde pek çok vakıf eserinin restorasyonu ve ihya edilmesi ile ilgileniyoruz. Vakıf Eserleri Envanter Projesi de bu vizyon doğrultusunda hayata geçti. Medeniyet timsali olarak gördüğümüz Selçuklu ve Osmanlı’dan bugüne kadar gelmiş vakıf eserlerinin bir külliyatını, envanterini oluşturmak için çalışmalarımıza başladık.

- Projenin ilk aşaması hangi şehirde gerçekleştirildi?

Bu doğrultuda 2022 yılının Haziran-Temmuz aylarında çalışmaya başladığımız projemizin ilk durağı Hatay oldu. Hatay hem medeniyet beşiği hem çok kültürlü, bir tarafı Akdeniz, bir tarafı Doğu’ya doğru açılan kozmopolit ve butik bir şehir olması nedenleriyle ön plana çıktı.

Konuyla ilgili alanında son derece profesyonel bir ekiple çalışmalarımızı hayata geçirdik. Fotoğraf ekibiyle üç ay kadar süren bir çalışma başlattık ve Hatay’ın bütün vakıf eserleri yaklaşık 2600 karede fotoğraflandı. Fotoğraf çekimlerini Berica Nevin Berberoğlu ve ekibi yaptı. Kitapta yer alan eserlere dair kapsamlı bilgiler de Halil Agah, Prof. Dr. Nusret Çam ve Berica Nevin Berberoğlu tarafından hazırlandı. Bu ekipte fotoğraf sanatçıları ve yazın ekibi dışında ışıkçılar, mimarlar ve uzman sanat tarihçileri de bulunuyor.

Hatay’ı fotoğraf karelerine taşıdığımız o günlerin ardından ne yazık ki hepimizi büyük acılara sevk eden bir deprem felaketi yaşadık. Kayıt altına aldığımız eserlerden büyük bir kısmı maalesef artık yok. Örneğin Hünkar Mescidi orta hasarlı, Şeyh Ali Camii hasarlı, Kurşunlu Han ağır hasarlı, Habib-i Neccar Cami ağır hasarlı, minareleri yıkılan Meydan Cami ve Osmaniye Cami ağır hasarlı, Uzun Çarşı Çeşmesi ağır hasarlı, toplam 2500 dükkandan oluşan ve şu anda 600 kadarı ağır hasarlı olan Uzun Çarşı ağır hasarlı, kubbesi, minaresi ve bazı duvarları yıkık olan Sarımiye Camii ağır hasarlı, Ulu Cami enkaz halinde.

Projemiz kapsamında vakıf eserlerinin fotoğrafları mimari açıdan ölçülendirilerek olası bir restorasyon çalışmasında da bir kaynak oluşturması için detaylı olarak çekildiğinden bu çalışmamızın depremde hasar görmüş kültürel miraslarımızın restorasyonunda bir kılavuz olarak kullanılabilecek içerikte olması bizler için oldukça önemli. Çünkü bu değerli kitap çalışması bizler için artık vakıf eserlerinin tespit edilmesi amacının ötesinde, geçmişle aramızda bağ kuran çok kıymetli bir köprü niteliğinde.

- Vatandaşlar bu kitaba nasıl ulaşabilir?

Hem Türkçe hem İngilizce olarak hazırlanan bu kıymetli kaynağın ülkemizdeki tüm kütüphanelere ve yerel yönetimlere dağıtımını sağladık. Halkımız bu mekanları ziyaret ederek, kitaplarımızı inceleme ve kitaplarımızdan istifade etme imkanına sahip olabilirler.

Ayrıca eser, vakifkatilim.com.tr üzerinden de dijital baskı haline (pdf olarak) ulaşılabiliyor. Böylece çok geniş kitlelerin esere erişimini sağlamış olduk.

Proje kapsamında ayrıca kitap için çekilen fotoğraflar bir de sergiye dönüştürüldü. “5 Şubat Hatay” adını verdiğimiz sergi, 2023 yılı Ekim ayında, restorasyonunu Vakıf Katılım olarak yaptığımız ve İstanbul’a kazandırdığımız Üsküdar’daki Mimar Sinan Galerisi’nde açıldı.

- Proje hangi şehirle devam edecek?

Projemizin ikinci durağı da zengin tarihi dokusu nedeniyle Konya olarak belirlendi. Konya’da da gelecek kuşaklara aktarılması gereken çok sayıda Vakıf eseri bulunuyor. Bu doğrultuda Konya için yine çok titiz bir çalışmanın içindeyiz.

2023 büyüme yılı oldu

- 2023 Vakıf Katılım açısından nasıl bir yıldı? 2023'ü tamamlarken kaydettiğiniz rakamsal büyüklükler hakkında bilgi verir misiniz? Fon büyüklüğü, müşteri sayısı, şube sayısı, çalışan sayısı, kullandırılan kaynak büyüklüğü...

Pazar paylarını her yıl artıran ve coğrafi olarak yayılmaya devam eden katılım bankalarının 2023 yılını da güçlü finansal sonuçlarla tamamladığını görüyoruz. Kurumlarımız kaynaklarını reel sektörün kullanımına sunarak, Türkiye ekonomisinin istenilen refahını kalıcı kılma vizyonuyla tasarlanan Türkiye Ekonomi Modelini desteklemeye devam ediyorlar. Geçen yıl, bankacılık sektörünün toplam nakdi finansman hacmi yüzde 54.7 düzeyinde büyürken katılım bankalarında bu oran yüzde 63.7 seviyesinde idi. Yine toplanan fonlarda da konvansiyonel bankacılık yüzde 69 düzeyinde büyürken, katılım bankaları yüzde 71.5’lik büyüme gösterdi.

Vakıf Katılım olarak biz de kurulduğumuz günden beri her yıl istikrarlı olarak pazar payımızı artırıyoruz. 2023 verilerine göre, katılım bankacılığı sektörü içindeki nakdi finansman pazar payımız yüzde 17.51, özkaynak pazar payı ise yüzde 20.29. 2023 yılı sonunda aktif büyüklüğümüz bir önceki yıla göre yüzde 67.62 artışla 315.3 milyar TL’ye, toplanan fonlar yüzde 83.41 artışla 254.2 milyar TL’ye ulaştı. Bununla birlikte bütün kaynaklarımızı reel sektörün gelişimi ve büyümesi için yönlendirerek, reel sektörün ve özellikle KOBİ’lerin ihtiyaçlarına çözüm ürettik.

2023 yılında 26 adet yeni şube açarak toplam şube sayımızı 191’e, kadrolu personel sayımızı 2830’a çıkardık. Şu anda ise 197 şubemizle hizmet veriyoruz.

506 milyar TL aktife ulaşma hedefi

- 2024'e bakışınız nasıl? İlk çeyrek planladığınız gibi mi geçti?

Bu seneye de her zaman olduğu gibi büyük bir motivasyonla başladık. Belirlediğimiz stratejiler kapsamında çalışmalarımız aralıksız bir şekilde devam ediyor. Hem ülke hem de dünya gündemini yakından takip ederek, adımlarımızı güçlü ve başarılı bir şekilde atıyoruz. Şu ana kadar tüm kalemlerde hedeflerimizi yerine getirmiş olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Önümüzdeki dönemde de sürecin kurumumuz açısından başarılı bir şekilde ilerleyeceğine inancım tam.

- Yıl sonu hedefleriniz nelerdir?

Vakıf Katılım olarak aktif büyüklüğümüzü yüzde 61 artırarak 506 milyar TL’ye, nakdi ve gayri nakdi finansman toplamını yüzde 57 artırarak 409 milyar TL’ye, toplanan fonlarımızı ise yüzde 54 artırarak 392 milyar TL’ye çıkarmayı hedeflediğimiz 2024 yılında da kaynaklarımızı reel sektörün finansmana erişmesi için kullanmayı sürdürecek, üretim, istihdam ve ihracat temelli yatırımlara ve projelere kanalize olmaya devam edeceğiz. Ayrıca dijitalleşme hedeflerimizi daha ileri seviyelere taşıyabilmek adına belirlediğimiz ‘dijital olgunluk’ seviyemizi 2024 yılında, daha da yükseltecek, gelişen teknolojiye uygun bir şekilde müşterilerimizin beklentilerine en etkili ve hızlı şekilde yanıt vermeyi sürdüreceğiz.

Dijitalden müşteri olma süresi 4 dakika

- Dijitalleşme, katılım bankacılığında müşteri sayısının artmasını sağlar mı? Şimdiye kadarki tecrübelerinizi ve bundan sonraki planlarınızı anlatabilir misiniz?

Günümüzde rekabetin dijitale taşınmasıyla birlikte müşteri deneyimi çok daha kritik bir önem kazanmış durumda. Vakıf Katılım olarak müşterilerimizin en iyi deneyimi yaşama isteği ve tercihleri doğrultusunda, tasarladığımız her süreci ve sunduğumuz her hizmeti, mobil bankacılık başta olmak üzere dijital kanallarda da ele almaktayız.

2023’te özellikle uzaktan müşteri edinimi konusunda gerçekleştirdiğimiz iyileştirmeler sonucunda müşteri olma süresini 4 dakikaya kadar düşürdük. Ayrıca yine yıl içinde tüzel kişiler için uzaktan müşteri edinimi sürecini başlatan ilk finans kurumu olduk. Dijital kanallardan kazanılan müşteri sayımız ise bir önceki yıla göre 5 kat artış gösterdi. Bugün geldiğimiz noktada ise işlemlerin yaklaşık yüzde 94’ü dijital kanallar aracılığıyla yapılıyor.

2024’te de hizmetimizin kapsamını genişletmek ve daha geniş kitleleri dijital yollarla bankamıza kazandırmak istiyoruz. Aynı zamanda veriyi merkeze alan dijital odaklı iş yapış kültürünü devam ettirerek, yapay zeka ve robotik süreç kullanımını da bu doğrultuda artıracağız.