Yaşar Kemal’le umut yolculuğu

Melisa Vardal - “Birtakım romanları resimlemek, dünya edebiyatının bir geleneğidir ya, çağımız genellikle bu işi unutmuşa benziyor. Bu güzel gelenek sürdürülebilseydi edebiyat için de, resim için de iyi olurdu. Kadim çağlardan bu yana, taa mağaralardan beriye, bu iki görkemli sanat birbirini tamamlamıştır. Birçok duvar resminin kaynakları eski destanlar, efsaneler, masallar, türkülerdir. Homeros’un “İlyada”sı, “Odyseia”sı çağlar boyunca resimlere heykellere kaynaklık etmiştir. Çağımızda da yoğun olaraktan, bu iki sanatın birbirini desteklemesi iyi olurdu. Bence eski zamanlardan bu yana, bu iki sanatın birleşmesi, bütünleşmesi boşuna değildir. Sebebi de ortadadır ve açık seçiktir.” Büyük usta Yaşar Kemal’in “Binbir Çiçekli Bahçe”sinin 185’inci sayfasındaki bu alıntı, “İnsan Dünyadır” sergisinin girişinde sanatseverleri karşılıyor. Yaşar Kemal’in kitap ve resim beraberliğine dair bu cümlelerin vücut bulmuş hâli olan sergi, Figen Gürsoy’un yıllar süren emeğinin ürünü.

Anadolu’ya vefa

Dört yılda tamamlanan bu projede Figen Gürsoy, Yaşar Kemal’in eserlerini derinlemesine inceleyerek her birinin özünü yakalamaya çalışmış. “İnce Memed”in Çukurova’sından, “Ağrı Dağı Efsanesi”nin mistik atmosferine, Yaşar Kemal’in unutulmaz karakterleri ve coğrafyaları minyatürlerle yeniden hayat buluyor sergide. Gürsoy bu süreçte, kitaplarda vurgulanan toplumsal problemlere dair duygu ağırlıklarını yoğun olarak duyumsadığını belirtiyor. Sergide, “İnce Memed”, “Ağrı Dağı Efsanesi”, “Küp Gölü”, “Çocuklar İnsandır”, “Binboğalar Efsanesi”, “Üç Anadolu Efsanesi”, “Kimsecik”, “Dağın Öte Yüzü”, “Bir Ada Hikâyesi” ve “Bu Diyar Baştanbaşa” gibi eserlerde öne çıkan bitkiler, hayvanlar, coğrafi özellikler ve toplumsal meseleler gibi pek çok unsur dikkat çekiyor. Sanatçı, kitapları okurken aldığı detaylı notlar ve yaptığı eskizlerle, eserlerin ruhunu minyatürlere aktarıyor. Mesela, “İnce Memed” serisinde Çukurova’nın coğrafi özellikleri ve bitki örtüsü, “Kimsecik” serisinde ise Salman karakterinin korkutucu hâlleri ve Mustafa karakterinin korkusu gibi duygusal detaylar dikkat çekiyor. 

Tüm Türkiye’yi dolaşıyor

Figen Gürsoy, sergiyi gezenlerin Yaşar Kemal’in dünyasına farklı bir pencereden bakmalarını ve eserlerini yeniden keşfetmelerini umuyor. Sergi, Yaşar Kemal’in eserlerini okuyanların, minyatürler aracılığıyla bu dünyayı yeniden deneyimlemelerini sağlıyor. Aynı zamanda, Yaşar Kemal’i tanımayanlar için de onun edebiyatına ilgi duymalarını sağlayacak bir kapı aralıyor. Yaşar Kemal’in barış, umut ve sevgi cümlelerinin ne kadar çok zihin ve gönülde dolup dolaşırsa, gelecekte güç, güven ve güzellik ortamı için o denli uygun bir zemin oluşturacağına inanan Gürsoy, sergiyle izleyicilere bu mesajları ulaştırmayı hedefliyor. “İnsan Dünyadır” sergisi 2 Şubat’tan itibaren Panorama 1326 Bursa Fetih Müzesi’nde ardından da Adana, Urla, Ankara gibi duraklarda Anadolu’nun farklı şehirlerinde sanatseverlerle buluşmaya devam edecek.