Nutuk’tan çok etkilendim

Seray Şahinler -  Anadolu’nun çeşitli bölgelerinden getirilen doğal taşların yer aldığı sektörel bir buluşma olan Marble İzmir Fuarı’na Çek heykeltraş Patrik Prosko’nun “Anamorfoz Atatürk” çalışması damga vurdu. Prosko’nun Atatürk’ü tasvir ettiği, Temmer Marble standında sergilenen 539 parçalık üç boyutlu çalışma, uzun kuyruklara sahne oldu, sosyal medyada paylaşım rekoru kırdı. Her bir parçanın Atatürk’ün hayatını ve değerlerini simgelediği eserde ‘şapka’ kıyafet devrimine, ‘bakır cezve’ Atatürk’ün kahve tutkusuna, ‘köstekli saat’ cephedeki yaralanmasında, ‘dünya küre’ “Yurtta sulh, cihanda sulh” anlayışına atıf yapıyor. Çok konuşulan Atatürk enstelasyonunun perde arkasını Prosko’dan dinledik.

Vizyonuna hayran kaldım

Bilim ve sanata katkı sağlayan portreler yapan sanatçı, firmadan gelen teklif üzerine çalışmaya başlamış. “Önce siyasi bir figür olması sebebiyle kabul etmedim. Ama tanıdıkça Atatürk’ün sadece siyasi bir kimliği olmadığını çok daha iyi anladım” diyen Prosko, hazırlık sürecinde önce “Nutuk”u okumuş ardından Şişli’deki Atatürk Müzesi’ni ziyaret etmiş. Projede kullandığı eşyaların tamamını İstanbul’daki antikacılardan temin eden Prosko, “Bütün bunlar onun kimliğini daha iyi anlamamı sağladı. Atatürk’ün hayatını ve dünyaya bakış açısını inceledim. “Nutuk”u okudum. Batı’ya ve Avrupa’ya bakış açışından çok etkilendim Başka ülkelerin de Atatürk gibi bir lidere ihtiyacı olduğunu düşünerek projeyi kabul ettim ve üç ay gibi bir sürede tamamladım” diyor.

Atatürk’ten etkilendiğini aktaran sanatçı “1900’lerde bile dünyada kadın haklarını, demokrasiyi ve her anlamda eşitliği tüm dünyadan önce savunuyor olması ve çoğu alanda aynı görüşlerde olmam beni çok etkiledi. Normalde siyasilerin çalışmalarını yapmaya karşıyım. Çek Cumhuriyeti’nden birçok talep de geldi ama Atatürk farklı. Benim için en önemli görüşleri arasında dinin kişisel bir mesele olması, herkesin kendi içinde yaşaması gereken bir şey olduğunu düşünmesi var. Bu konuda aynı fikirdeyim. Laikliği ilan edişi bana göre en büyük başarısı. Hümanist yaklaşımı, cinsiyet eşitliğine inancı ve bu konuda birçok ülkeden çok daha önce davranmış olmasına hayran kaldım. Türkiye kadınları seçme ve seçilme hakkını Fransa’dan bile önce almış. Demokrasiyi ilan edişine değinmiyorum bile. Latin harflerine geçiş ve Türk dilini öne çıkarıp ülkenin eğitim seviyesini artırması ve dünya ile entegre oluşunu hızlandırması çok büyük başarıları arasında” şeklinde konuşuyor. “Anamorfoz Atatürk” önümüzdeki günlerde farklı etkinliklerde yeniden izleyiciyle buluşacak.