Kosova’nın sanat perileri

Melisa Vardal - İki genç kadının Priştine’de açtığı “LambdaLambdaLambda” adlı sanat galerisi Kosova’nın sanatına umut olmaya devam ediyor. Bu yıl Manifesta 14 adlı bienale ev sahipliği yapan sanat galerisinin açılışı bundan yedi yıl öncesine dayanıyor.

Ülkenin başkenti Priştine’deki küçük bir ara sokakta yer alan LambdaLambdaLambda’nın yeri iki genç kadın, Katharina Schendl ve Isabella Ritter tarafından özenle seçiliyor. Galeri, iki sanatçının işettiği bir kafe, kitap ve plak dükkânı ile bir ressamın stüdyosuna ev sahipliği yapan bir sokakta yer alıyor. Schendl ve Ritter ikilisi bu küçük ülkede galeri açmak için Viyana’daki sanat kariyerlerini geride bırakıyorlar. İkisinin de ailesel ya da romantik hiçbir bağının olmadığı bu ülkede bir sanat galerisi açmaları kendi tanımlarıyla çılgınlık, üstelik ülkede koleksiyoncu potansiyeli ve sanat ticareti de yok. Ritter’ın söylediğine göre ikilinin buraya dair tek aşinalığı bölgede sanatçı arkadaşlarının olması.

36 sergiye ev sahipliği

Araştırmalardan sonra nüfusun yarısından fazlası 25 yaş altında olan genç Priştine kentinin galeri açmak için çok doğru bir yer olduğunu keşfeden ikili sanatçıların harika bir enerjisi olmasına rağmen çok fazla fırsatları olmamasından etkileniyorlar. Eskiden yalnızca ebeveynleriyle yaşayan gençlerin sanatlarıyla uğraşabildikleri bir şehir olan Priştine’nin kaderini ikilinin “en azından bazı sanatçılar için uzun vadeli profesyonel bir ortam yaratabilmek için ticari bir galeri kurmak” fikri değiştiriyor. 2014 yılında başlayan bu hayal 2015’in Ocak ayında “LambdaLambdaLambda” ile gerçekleşiyor. Yedi yıldır pek çok sanatçının eserlerinin yer aldığı 36 sergiye ev sahipliği yapan galeri, şimdi Manifesta 14’ü ağırlıyor. Bienal kapsamında pek çok atölye ve etkinliğe sahne olacak olan şehir, ikinin hayal ettiği gibi sanatla doluyor.

Galeri uluslararası engelleri aşmaya çalışıyor

Bienalle uluslararası pek çok ziyaretçiyi ağırlayan galeri sonbaharda Frieze Londra’ya katılacak. Uluslararası alanda ülkenin tanınmamasından dolayı zorluk yaşadıklarını anlatan Ritter, Brilant Milazimi adlı sanatçılarının vize sorunu nedeniyle Mayıs ayında Brüksel’de açılan sergisine katılamadığından bahsediyor. İki Avusturyalı kadın, galerinin temsil ettiği dokuz sanatçıdan yalnızca üçünün Kosova’da yaşadığını söylüyor ve sanatçılarının “kimlik politikaları” yerine sanatlarıyla tanınması gerektiğinin altırı çiziyorlar.