Bölgelerin potansiyeline ‘ekonomi’ dokunuşu
29.04.2025 - 07:01 | Son Güncellenme:
Ana hedefi bölgesel kalkınma eylem planları olan ekonomi yönetimi, bu kapsamda Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantılarını farklı şehirlerde düzenlemeye odaklandı. Girişimcilerin ve küçüklü büyüklü tüm işletmelerin potansiyelinin ortaya çıkarılması için politikalara ağırlık verilecek.
Duygu Erdoğan / İSTANBUL - Ekonomi yönetimi, rotasını Türkiye’nin farklı illerine çevirerek bölgesel kalkınma eylem planlarını tanıtırken, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu ve Doğu Karadeniz bölgeleri için hazırlanan eylem planlarıyla 2028’e kadar 522 projeye 1 trilyon 240 milyar lira yatırım yapılması hedefleniyor.
2024-2028 dönemine ilişkin Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP), Doğu Anadolu Projesi (DAP), Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ve Konya Ovası Projesi (KOP) eylem planları, 7 Mart’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi.
Ekonomi yönetimi, bu planları ülkenin çeşitli illerinde düzenlediği toplantılarda tanıtırken, bölgesel kalkınmaya katkı olarak Ekonomi Koordinasyon Kurulunu (EKK) da bu illerde topluyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ev sahipliğinde gerçekleştirilen eylem planı tanıtım toplantıları, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın başkanlığında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın katılımıyla yapılıyor. Ardından da Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz’ın başkanlığında EKK toplanıyor.
Tarımdan yatırıma
Bugüne kadar Şanlıurfa, Konya ve Giresun’da yapılan toplantılarla GAP, KOP ve DOKAP eylem planlarına yönelik bilgilendirme yapıldı. Bu üç eylem planıyla, söz konusu bölgelerde 522 projeye 1 trilyon 240 milyar liralık yatırım yapılması öngörülüyor.
DAP Eylem Planı’na ilişkin tanıtım toplantısının Erzurum’da yapılması, EKK’nin de aynı gün bu ilde toplanması planlanıyor.
Bölgelerin potansiyelini harekete geçirecek eylem planlarıyla bu illerde gerçekleştirilecek yatırımlar da belirleniyor. Bu kapsamda, Şanlıurfa’da tanıtılan GAP Eylem Planı’na göre 198 projeye 496 milyar lira kaynak aktarılacak. Bu planla, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak’ın yer aldığı 9 şehrin ekonomilerini güçlendirecek, yer altı ve üstü zenginliklerini değere dönüştürecek yatırımlar devreye alınacak.
GAP bölgesinde 2003-2024 döneminde güncel fiyatlarla yaklaşık 1 trilyon 40 milyar lira kamu yatırımı yapılırken, bölgede sulama yatırımlarının tamamlanması, akıllı tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması, turizm odaklı büyüme ve özel sektör için yatırım ortamının iyileştirilmesi hedefleniyor. Programla, yatırıma dönüştürülebilecek 70 ürün tespit edilecek, 570 bin kişiye istihdam ve kuru tarımda 1605 dolarlık katma değer artışı sağlanacak. Ayrıca 214 milyar liralık bütçeli sulama programı devreye alınacak.
Bölgeye 2028’e kadar iki büyük ölçekli özel sektör yatırımı ve Yerel Kalkınma Hamlesi Teşvik Programı kapsamında 36 yeni yatırım da kazandırılacak.
Markalaşacaklar
Konya, Aksaray, Karaman, Niğde, Kırıkkale, Yozgat, Nevşehir ve Kırşehir illerini kapsayan KOP Eylem Planı’yla da 166 projeye yaklaşık 350 milyar lira yatırım yapılacak.
Bu projelerle bölgenin daha gelişmiş, güçlü ve rekabetçi hale gelmesi için yeni adımlar atılacak.
Konya’da savunma sanayisi ve havacılık sektörlerindeki üretim altyapısının AR-GE, tasarım, yenilik, teknoloji odaklı girişimcilik ve markalaşma faaliyetleriyle geliştirilmesi öncelik olarak belirlendi.
Dijital teknolojilerin ve akıllı tarım uygulamalarının kullanımı yaygınlaştırılarak tarımsal üretimde katma değeri yükseltme çalışmalarına destek olunacak.
Aksaray’da otomotiv yan sanayisinde teknoloji kullanımını artırmak için özel sektör ile üniversiteler arasındaki işbirliği güçlendirilecek. Karaman’da da mermer işleme ve katma değerli gıda ürünleri imalatı yatırımları önceliklendirilecek.
Nevşehir’de kabak çekirdeği yağı, Kırşehir ve Niğde’de biyogaz üretimine, Kırşehir’de et ürünleri işleme faaliyetlerine odaklanılacak. Maden kaynakları da imalat sanayisinde daha fazla değerlendirilecek. Jeotermal potansiyelleri bulunan Niğde, Kırşehir, Nevşehir ve Yozgat’ta sağlık turizmi harekete geçirilecek.
Yozgat-Kayseri, Kayseri-Aksaray-Konya-Antalya ve Konya-Karaman-Mersin hızlı tren hatları ile Yozgat Havalimanı projelerinin de devreye alınmasıyla bölgenin ulaşım ağı da güçlendirilecek.
12 milyar TL’lik özel sektör yatırım hedefi
DOKAP Eylem Planı’na göre de Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane, Ordu, Rize, Samsun, Tokat, Trabzon, Amasya ve Çorum’dan oluşan 11 şehre 158 proje için 394 milyar lira kaynak aktarılacak.
Yerel Kalkınma Hamlesi teşvik programı kapsamında 12 milyar liralık 44 yeni özel sektör yatırımı da bölgeye kazandırılacak.
Samsun’da medikal, savunma, makine ve otomotiv yan sanayi, Trabzon’da gemi inşa sanayisi sektörleri öncelik olacak. Çorum’da, makine ve savunma sanayi sektörlerinde yeni girişimler teşvik edilecek. Ordu, Giresun, Rize ve Tokat’ta katma değerli gıda ürünleri imalatı yatırımlarına ağırlık verilecek. Bayburt’ta tahıl ve yem bitkilerinin üretimi ile lisanslı depolama, Gümüşhane’de de bazalt ve feldspat potansiyellerinin değerlendirilmesi çalışmaları desteklenecek.
5 yıllık dönemde bölgeye turizm alanında 30.3 milyar lira kaynak aktarılacak. Turist sayısı da 2.8 milyondan 4.5 milyona yükseltilecek.
