Uyuz, 15 dakikalık temasla bulaşıyor
31.10.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
HABER ARAŞTIRMA
Türkiye’de uyuz hastalığı vakaları artıyor. Bu artış, uyuz parazitinin ilaçlara direnç göstermesine bağlanıyor. Uzmanlar tedavinin bireysel değil, aynı evi paylaşan tüm aileyi kapsayacak şekilde yapılması gerektiğini belirtiyor.
Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uzman Dr. Gürkan Yardımcı, uyuza neden olan parazitin gözle görülemeyecek kadar küçük olduğunu ve bulaşabilmesi için 15-20 dakikalık temasın yeterli olduğunu söyledi. Yardımcı, ilaç tedavisinin yanı sıra kıyafetler ve ev eşyaları hijyeninin de sağlanması gerektiğini kaydetti.
EN ÖNEMLİ BELİRTİ: ŞİDDETLİ KAŞINTI
Dr. Gürkan Yardımcı, uyuz hastalığıyla ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Hastalığın bulaşmasından sonra genellikle 4 ila 6 hafta süren bir kuluçka dönemi bulunuyor. Bu dönemde kişide belirti görülmeyebilir ancak uyuz parazitini derisinde taşımaktadır.”
“Kuluçkadan sonra özellikle geceleri ve sıcak ortamlardaki şiddetli kaşıntı, hastalığın en önemli belirtisidir. El parmakları, avuç içi ve el bileklerinde paraziti, yumurtalarını ve dışkılarını içeren tünel adlı yapılar görülür. Kaşıntı erkeklerde genital bölge, koltuk altı, bel ve kalçalarda; kadınlarda ise meme bölgesi, göbek deliği çevresi, koltuk altı ve kalça bölgesinde yoğundur. Bebek ve çocuklarda ayak tabanları ve saçlı deri, tünellerin gözlendiği, kaşıntının yoğun olduğu yerlerdir.”
‘SİRKELİ SUYLA ETRAFI SİLİN’
Dr. Yardımcı’nın hijyen önerileri şöyle:
*Çarşaf, yastık kılıfı, giysiler, iç çamaşırları gibi tekstil ürünleri, 60 derece ve üzerinde yıkanmalı, yüksek ayarda ütülenmeli.
*Bu şekilde temizlenemeyen tekstil ürünleri, 7-10 gün süreyle ağzı sıkıca bağlanmış bir poşette bekletilmeli, sonra yıkanıp, ütülenmeli.
*Koltuk, sandalye, kapı kolları gibi sık temas edilen ancak yıkanamayan eşyalar, sirkeli su ile sık sık silinmeli.
UYUZ NASIL BULAŞIYOR?
Uyuzun genellikle cilt teması yoluyla bulaştığını söyleyen Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, “Enfekte bir kişiyle doğrudan temas örneğin sarılmak ve aynı yatakta uyumak, uyuzun bulaşmasına neden olabilir. Ayrıca enfekte kişinin giysileri, havluları veya yatak takımları gibi kişisel eşyalarıyla temas etmek de uyuz bulaşma riskini artırabilir. Uyuzun bulaşma riskini azaltmak için enfeste kişinin giysileri, yatak takımları, havlular ve kişisel eşyaları 60 derece sıcaklıkta yıkanmalı. Evdeki yüzeyler ve eşyalar temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli” bilgilerini paylaştı.
Uyuz tedavisinin genellikle ilaçlarla yapıldığını aktaran Prof. Dr. Zekayi Kutlubay, “Uyuzda hem sürme hem de ağızdan alınan ilaçları kullanmak gerekir. Uyuz enfeksiyonunu tedavi etmek için ciltteki uyuz parazitlerini öldüren özel losyonlar veya kremler kullanılır. Bu ilaçlar genellikle tüm vücuda uygulanır ve belirli bir süre ciltte bırakılır, ardından yıkanır. Bu kremler eczanelerde satılan hazır kremler olabildiği gibi eczacıya hazırlatılan yapma ilaçlar da olabilir” diyerek şunları ekledi:
“Uyuzun saç derisinde veya saçta görülmesi durumunda, özel bir ilaçlı şampuan veya losyon kullanılabilir. Bu ürünler uyuz parazitlerini öldürmeye yardımcı olabilir. Tedavi için mutlaka bir dermatologa başvurulmalı. Uygun tedavi ve hijyen önlemleriyle uyuz genellikle başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Ancak uyuz belirtileri geçse bile tam tedavi sürecini tamamlamak önemli ve enfekte olmuş kişilerin temas edebileceği kişisel eşyaların temizlenmesi de şart. Bu, enfeksiyonun yeniden yayılmasını önlemeye yardımcı olur.”
