24.12.2021 - 12:05 | Son Güncellenme:
Yasin DALKILIÇ/ KAYSERİ (DHA)
Covid-19'a karşı ERÜ, Sağlık Bakanlığı ve TÜSEB desteğiyle geliştirilen, yerli ve milli inaktif Turkovac aşısı, acil kullanım onayı aldı. Aşının preaktif, Faz 1 ve Faz 2 çalışmalarının yürütüldüğü üniversite yerleşkesindeki Araştırma ve Uygulama Merkezi, DHA tarafından görüntülendi.
Aşı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr Aykut Özdarendeli ve ekibi tarafından geliştirilen Turkovac aşısının seri üretimi ise Şanlıurfa Organize Sanayi Bölgesi'nde başladı. Aşı üreten 9 ülkeden 1'i olma unvanına sahip Türkiye'de, Nisan 2020'de başlanan yerli aşının hayvanlar üzerinde denendiği klinik öncesi (preklinik) aşaması, Ekim 2020'de sona erdi. Yerli aşı için Faz 1 çalışmaları, 5 Kasım 2020'de başladı. Bu kapsamda 44 gönüllüye aşı uygulandı. Faz 1 çalışmalarında herhangi bir sorunla karşılaşılmaması üzerine 10 Şubat 2021'de, Faz 2 çalışmaları kapsamında, 250 gönüllüye ilk doz aşı uygulandı. Her iki aşamada da aşıyla ilgili olumlu verilerin elde edilmesiyle 22 Haziran 2021'de Faz 3 çalışmaları başladı. İlk dozu Ankara Şehir Hastanesi'nde yapılan aşının Faz 3 aşı uygulaması, Erciyes Üniversitesi'nde de hastalara başarı ile uygulandı. Erciyes Üniversitesi içinde bulunan Aşı Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde çeşitli varyantları bulunan virüse karşı çalışmalar devam ediyor. Laboratuvar merkezindeki çalışmada mutasyona uğrayan virüsle ilgili değişimler kontrol ediliyor.
'ALFA'DA ETKİLİ, 'DELTA' VARYANTINA YÖNELİK ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR
Aşı Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde yapılan çalışmalarda, Turkovac aşının 'Alfa' varyantına karşı yüzde 100 etkili olduğu görüldü. Ekipler, 'Delta' varyantı ile ilgili çalışmalarını ise sürdürüyor. Faz 1 aşamasında kalan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığı ile ilgili aşı çalışmalarının da devam ettiği merkezle ilgili açıklamalarda bulunan ERÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış, "Turkovac aşısının acil kullanımı onayı almasından dolayı çok gururlu ve mutluyuz. 1,5 yıldır bu anı bekliyorduk. Bu zaman içinde gece gündüz çalışmalarımızı yürütüyorduk. Aşı Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Aykut Özdarendeli ekibi ve bizler özveri ile çalıştık. Biz boş durmayacağız. Diğer varyantlarla ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Bekleyen, yarım kalan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı aşımız var. Buna devam edeceğiz. Erciyes Üniversitesi birçok aşı konusunda çalışmalarını devam ettirecek. 'Alfa' varyantında özellikle 'knockout mice' farelerde Turkovac aşımızın yüzde 100 etkili olduğunu gördük. Hemen 'Delta' varyantına geçtik. 'Delta' varyantı ile ilgili 'knockout mice' farelerde 1'inci dozlama bitti, 2'nci dozlama da yapıldı. Bu bir süreçtir. İnsan serumları üzerinde de biz 'Delta' varyantına karşı Turkovac aşısının etkisini ayrı koldan araştırıyoruz. Çalışmalar devam ediyor. Neticelendirmeden bir şey demek zor" diye konuştu.