'Turistlik' eşekler, öğrencilere yemek oldu

ADANA’da üniversite öğrencileri ve hastalara etleri yedirilen at ve eşeklerin, doğu ve güneydoğu illerinden toplanıp, Adana’ya getirildiği; burada kesilip bu il ile birlikte çevre il ve ilçelere gönderildiği öne sürüldü. At ve eşeklerin kesilip, vatandaşlara yedirildiğinin ortaya çıkması, şok etkisi yarattı. Olayı ortaya çıkaran Tarım İl Müdürlüğü’ne farklı il ve ilçelerden, hastanelerden telefon yağdı. Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) öğrencileri olayı protesto ederken, at ve eşek etlerini sattığı öne sürülen kasap ise ortalıktan kayboldu.

Yıllardır Adana’nın kangreni haline gelen, ancak, kesin sonuç alınamayan at ve eşek kesimleri, 3 ay önce yapılan bir plan ile Adana İl Tarım Müdürlüğü ekiplerince yakın takibe alındı. Bilgi sızmasını önlemek üzere diğer bazı kurumlar da yer yer devre dışı bırakıldı. Vali İlhan Atış’ın da başından bu yana bilgilendirildiği operasyon, şüphe edilen bir kasabın yakın takibe alınması ve bağlantılarının belirlenmesiyle olumlu sonuçlandı. 3 ay süren çalışmada, at ve eşeklerin Adana sevkiyatı sırasında yol aramalarının da yetersiz kaldığı ortaya çıktı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki illerden toplanan at ve eşeklerin sevkiyatını gerçekleştiren kişilerin, yolda yapılan aramalarda, “Turistler at ve eşeklere binmeye meraklı. Bu nedenle turistleri gezdirmek amacıyla Adana, Mersin’e, turistik bölgelere götürüyoruz” diyerek kontrol noktalarından geçtikleri de anlaşıldı. Bu bilgiler, valilik kanalıyla tüm illerin valiliklerine de duyurulurken, at ve eşek sevkiyatları da takibe alınmaya başlandı.

174’E TELEFON YAĞIYOR At ve eşek etlerinin yedirildiğinin ortaya çıkmasıyla birlikte, bu olayı açığa kavuşturan Adana İl Tarım Müdürlüğü’nün telefonları da susmamaya başladı. Vatandaşlar, Tarım İl Müdürlüğü’nün gıda konusundaki şikayetlerin değerlendirildiği 174 numaralı ‘Alo Gıda’ hattına istek, şikayet ve soru telefonları yağdırdı. Çevre il ve ilçelerin yöneticileri de, kendi kentlerindeki hastanelere yemek veren şirketlerle ilgili analiz yapılıp yapılmadığı veya etlerin sağlıklı olup olmadığı konusunda bilgi almaya çalıştı. Son 3 ayda 91 numuneyi analiz eden Adana İl Tarım Müdürlüğü Kontrol Şubesi’nin sadece, Fevzi Çakmak Öğrenci Yurdu ile Adana Dr. Ekrem Tok Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi’ne yemek veren firmanın mutfağında at ve eşek etine rastlandığı kaydedildi. Ancak, bu yemek firmaları ve firmalara et veren kasabın bağlantılı oldukları yerler de araştırılıyor.

KÖŞEBAŞI KEBAPÇILARA DİKKAT Yetkililer, at ve eşeklerin kesilip, etinin vatandaşa yedirilmemesi için belediye ve güvenlik güçlerine önemli görev düştüğünü bildirdi. Kesimlerin ve hayvan sevkiyatlarının gece geç saatlerde yapıldığını kaydeden yetkililer, “Yasaya göre, yaş meyve ve sebze hariç tüm gıdaların açıkta satışı yasak. Buzdolabı yok, dört teker üzerinde kebap yapıp, satıyorlar. Fiyatına bakıyorsunuz, dürüm kebabı 2-3 TL’ye veriyorlar. Bir ekmek bile 70 kuruş iken kebabın 2 liraya satılmasına şüphe gözüyle bakılmalı. Köşebaşı dediğimiz kebapçıların eti nereden, kaç liraya aldıkları incelenmeli. Adana’ya atları ve eşekleri Doğu ve Güneydoğu illerinden getiriyorlar. Yollarda yeterince denetim yok. Denetim olup, sorulduğunda, turistleri gezdirmek için götürdüklerini söylüyorlar. Turistleri gezdireceği söylenen atları, eşekleri kesip, etini vatandaşa yediriyorlar. Sadece, at ve eşek değil. Kaçak koyun ve inek kesimlerinin de takibe alınması gerekir” dedi.

SÖZLEŞMELERİ İPTAL EDİLDİ Adana’da 3 bin kız ve erkek öğrencinin Fevzi Çakmak Öğrenci Yurdu’na yemek işini alan firma ile Dr. Ekrem Tok Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi’ne yemek veren firmanın sözleşmeleri iptal edildi. Aynı kasaptan et alan her iki firmanın birbiriyle bağlantılı olmasından da şüphe ediliyor. Bu firmalara eti veren kasabın da aynı işten sabıkalı olduğu iddia edildi. Toros Mahallesi’nde Cahitbey Apartmanı zemin katta uzun süredir hizmet veren kasabın adının ‘Bizim Kasap’ iken, 1,5-2 yıl önce ‘Güven’ olarak değiştirildiği anlaşıldı. Çevre halkın 3-4 gün önce kapattığını bildirdiği işyerinde duvarda asılı bazı evrak ve bir televizyon dışında eşya olmadığı görüldü. İşyerinin ışıklı tabelası sökülürken, sokak girişinde elektrik direğine asılı olan ‘Güven Kasap’ yazılı, ok işaretli tabelanın sökülmesi ise unutuldu.

Geçen Kurban Bayramı’nda kasaptan taksitli olarak 700 TL’ye kurbanlık koyun alıp, 200 TL’lik taksiti ödemek için geldiğinde işyerini kapalı bulan Saliha Şen, “Dün akşam haberlerde izledim. Adana’da at, eşek eti yedirmişler. Bu kasap olduğunu bilmiyordum. Eyvah. Bizim kasabımız bu. Neyse ki bu aralar almadım, kurbandan dolayı evde biraz etimiz kalmıştı. Dünyada at, eşek kaldı mı ki böyle yapıyorlar?” dedi. Adını vermek istemeyen bir vatandaş da, “1.5-2 sene önce adlarını değiştirdiler. Daha önce adı Bizim Kasap’tı. 2-3 gün önce de aniden kapattılar” diye konuştu.

ÖĞRENCİLERDEN EYLEM Adana’da ÇÜ kampusunda bulunmasına karşılık Kredi ve Yurtlar Kurumu Bölge Müdürlüğü’ne ait olan Fevzi Çakmak Öğrenci Yurdu’na yemek veren şirketin kullandığı etin tek tırnaklı hayvana (at ve eşek) ait olduğunun anlaşılması öğrencilerin tepkisine neden oldu. Dün akşam yurtta kalan öğrenciler, Mithat Özsan Bulvarı’nı trafiğe kapatıp, yurt yemekhanesinde at ve eşek eti yedirilmesini protesto etti. Öğrenciler, bugün de öğle yemeğinde, ÇÜ kampusunda toplanıp, eylem yaptı. Rektörlük binasına yürüyen öğrenciler, at ve eşek eti yedirilmesini protesto edip, yurt müdürünü istifaya çağırdı.

ÇÜ Rektörlüğü’nden yapılan yazılı açıklamada ise, at ve eşek etinin kullanıldığı Fevzi Çakmak Öğrenci Yurdu yemekhanesinden kendilerinin sorumlu olmadığını bildirilip, “Adana’da bahse konu olan hastane Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi değildir. Çukurova Üniversitesi öğrenci ve personel yemekhanelerinin konu ile ilgisi bulunmamaktadır. Haber konusu, Kredi Yurtlar Kurumu’nun (Yurt-Kur) öğrenci yurtlarında verilen yemeklerle ilgilidir. İlgili firma ile ihalenin iptali işlemi, yine Yurt-Kur tarafından yapılmıştır. Çukurova Üniversitesi Balcalı Hastanesi ve öğrenci yemekhanelerinin konu ile bir ilgisi bulunmamaktadır” denildi.

Öte yandan, Adana Kasaplar Odası Başkanı Murat Yağmur, at ve eşek eti satanların teşhir edilmesini istedi. Adana Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (AESOB) Başkanı Kazım Barışık’ı ziyaret eden Yağmur, Adana Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi Mustafa Tuncel’in, bir süre önce, mecliste dile getirdiği, “At ve eşek eti yenebilir” sözün halkın sağlığını hiçe sayanları cesaretlendirdiğini öne sürerek, şunları söyledi: “Öğrenci yurdu ile hastanede ortaya çıkan bu olay birçok eksiği de gün yüzüne çıkarmıştır. Yemek ihalesi açan kurumlar, şirketler, ihale öncesi Kasaplar ve Lokantacılar Esnaf Odaları’ndan hiçbir şekilde fiyat ve kalite konusunda araştırma istememiştir. 2 yıl önce bu sistem çalışıyordu, iptal edildi. Ayrıca, skandalın patlak verdiği yerlere et veren firmaların merkezi Gaziantep’tir. At ve eşek etleri Gaziantep’ten getirilmiş olabilir. Bu firmaların birçoğunda veteriner hekim bulunmaktadır. Olmayanda da bulunması gerekir. Veteriner hekim varsa, bu etler kontrolden geçmiştir ve bilerek alınmıştır. Kasaplara da büyük marketleri denetim yetkisi verilsin. Normal günlerde 25-30 liraya satılan etin, ‘Halk günü’ adı altında 17-19 liraya satılmasından şüphe duyuyoruz. At ve eşek eti satan her kim olursa olsun basında kamuoyuna teşhir edilmelidir.” AESOB Başkanı Barışık da, sağlık için hastaneye yatan hastaya, geleceği için yurtlarda kalan gençlere, at ve eşek eti yedirilmesini ‘vicdansızlık’ olarak değerlendirip, “Bu meselenin üzerine gidilmelidir. Adana milletvekilleri de, at ve eşek eti kesimi ve satışı yapanlara yönelik cezaların caydırıcı hale getirilmesi için yasa önerisi hazırlamalı ve takipçisi olmalıdır” diye konuştu.