Trafikte ‘ceza’ ile terbiye oluyoruz!

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın TBMM Trafik Alt Komisyonu’na yaptığı sunum, toplum olarak trafikte ancak “ceza” ile terbiye olduğumuzu ortaya koydu. Bakanlık, “denetimi azalttığınız an davranış hemen düşüyor, bu çok net” değerlendirmesi yaptı. Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü temsilcisi Mehmet Erdem Atılgan’ın TBMM Trafik Alt Komisyonu’na sunumu özetle şöyle:

- TRAFİK PSİKOLOJİSİ: Trafikte davranış psikolojisi var. Trafik eğitim, trafik kültürü, trafikte saygı, trafik adabı veya işte trafik ahlakı, ancak davranış psikolojisinin tespit edilmesiyle veya bu davranış psikolojisi neden insanlar böyle davranıyor, bunu tespit etmekle ancak düzeltilebilir. Özellikle üniversitelerde trafik psikolojisi konusunda mutlaka özel çalışmalar yapılmalı.

- NİYE BAĞIRIYORUM?: Otobüste yer verdiğimiz yaşlı kişiye trafikte neden bağırıyoruz? Gerçekten de otobüste yer verdiğimiz kişiye trafikte niye bağıralım? Psikolojiyi etkileyen bu. Yani, Türk kültüründe nedir; yaşlıya yer ver, yaşlının elinden öp. Bu önemli. Ya hani insan düşünmeli, ‘hani ben yaşlıya yer veriyorum ama niye trafikte bağırıyorum?’ acaba, bunun gibi.

- KAZA ANALİZİ: Bir de kaza sebeplerinin tespiti de önemli. Kaza tutanakları yapılıyor fakat bunun ne derece gerçekten o tutanakta tespit edilebiliyor kazanın gerçek sebebi. ‘Tamam, sürücü hata yapıyor ama sürücü neden hata yapmış? Acaba yoldaki yanlış bir işaretleme mi ona o hatayı yaptırdı?’ gibi şeylerin detaylı incelenmesi lazım. Derinlemesine kaza analizi gündemde. Bir de denetimin davranışa kesinlikle etkisi var.

- AFYON PROJESİ’NDE İLGİNÇ SONUÇ: RS10 Projesi yürütüldü Afyon’da. Afyon’da denetim yapma ve ceza kesme eğrisi ile kemer takma eğrisi bire bir aynıydı. Yani bizim Türkiye’de denetimi azalttığınız an davranış hemen düşüyor. Bu çok net tespit edildi.

- ÇARPICI ÖNERİLER: Bir de araç-araç haberleşmesi, araç-yol haberleşmesi, akıllı ulaşım sistemlerinin tam anlamıyla kullanılması, elektronik denetim sistemlerinin tam olarak kullanılması çok önemli ölçüde trafik kazalarını azaltacaktır. Bu da önemli bir altyapı yatırımı gerektiriyor. Yani şu anda, mesela ‘eCall’ yani acil bir durumda elektronik arama gündemde araçlarda. Bütün araçlarda bu yok, yeni araçlarda var. İşte, bu tip yeni güncel şeyler var. Araca monte edilen sistem vasıtasıyla araç yol haberleşmesini sağlayan bir sistem de var. Bunlar çok önemli.

- TEK YAPI ÇÖZER: Belediyelerin, Ulaştırma Bakanlığı’nın, Tarım Bakanlığı’nın, Çevre Bakanlığı’nın, Sanayi Bakanlığı’nın bile yol kenarı denetim yapma yetkisi var takograflarla ilgili. Bu çok parçalı yapıyı bir şeye toplamak lazım, bir araya toplamak lazım. Tek bir sorumlu kurum, vasıtasıyla bu konunun hallolacağını düşünüyorum.

81 ile kış genelgesi

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu imzasıyla kış aylarında trafikte uyulması gereken kurallar ve alınacak tedbirlere ilişkin 81 ilin valiliğine “kış genelgesi” gönderildi. Kiş şartlarında trafikte alınacak tedbirler genelgede şöyle sıralandı:

- Olumsuz hava koşulları nedeniyle karayolunun trafiğe kapanması veya trafik akımının yoğunlaşması halinde, taşıt trafiği belirlenen alternatif güzergahlara yönlendirilecek.

- Karayollarında mahsur kalan sürücü ve yolcuların mağduriyet yaşamamaları amacıyla yerel yönetimlerin imkanları dahilinde her türlü yardım ulaştırılacak.

- Yol trafiğe kapanırsa il ve ilçe merkezleri ile dinlenme tesislerinde bulunan taşıtların karayoluna çıkışlarına müsaade edilmeyecek.

- Trafikte kalanlara fahiş fiyat çeken art niyetlilere karşı kurtarıcı ve çekiciler yol kenarında bekletilecek.

- Sürücüler hava, yol ve çevresi hakkında bilgilendirilecek.