TikTok ile gelen tehlikeye dikkat

Mert İnan - Özellikle pandemi ile ergenler arasında artan dijital uygulama ve sosyal medya kullanımı, beraberinde riskleri de getiriyor. Dijital ortam ve uygulamalarda çocukları bekleyen en büyük riskler ise zorbalık ve şiddet olarak öne çıkıyor. Yaşanan bu soruna dikkat çekmek ve gerekli önlemlerin alınması için İstanbul’da yapılan bir araştırmadan da düşündürücü sonuçlar elde edildi. İstanbul’un Kartal ilçesindeki Yakacık Çocuk Hastanesi’ne ayaktan başvuru yapan 12-18 yaş grubu arasındaki yüz TikTok kullanıcısı çocukla yapılan anketten endişe verici sonuçlar çıktı.

Sıkıntıdan kullanıyor

Ailelerinin bilgisi dahilinde hastane bahçesinde Şiddeti Önleme ve Rehabilitasyon Derneği gönüllüsü Psikolog Mahi Aslan Bildiri ile hemşire Melike İncesu tarafından gerçekleştirilen araştırma kapsamında yüz TikTok uygulaması kullanan çocuğa karşılaştıkları durum ve zorluklar soruldu. Ankete katılan çocukların yüzde 99’u uygulamayı kullandığını belirtirken, ayrıca çeşitli durumlarda rahatsız edildiklerini de dile getirdiler. TikTok kullanıcısı çocukların yüzde üçü, bilgileri dışında fotoğraf ve videoları paylaşıldığını, yüzde 30’u hakaret içeren mesaj ve bildirimler aldıklarını, yüzde 35’i uygunsuz video, fotoğraf, mesajlara maruz kaldıklarını dile getirirken, TikTok kullanan çocukların yüzde yedisi tehdit edildiklerini, yüzde 25’i söz konusu mecrada aşağılanmaya maruz kaldıklarını söylediler.

Araştırmaya katılan çocukların yüzde 52’si, TikTok uygulamasını sıkıldıkları ve farklı aktiviteler yapmadıkları için kullandığını belirtirken, çocukların yüzde 42’si para kazanmak ve reklam amaçlı, yüzde dördü eğlence, yüzde ikisi de sosyalleşmek için kullandığını dile getirdi. 12-28 yaş dilimindeki çocukların tamamı okula gittikleri saatler içinde TikTok uygulamasını kullandıklarını da belirtirken, bu çocukların yüzde 48’i söz konusu uygulamayı üç ile beş saat, yüzde 37’si iki ile üç saat, yüzde yedisi beş saat ve üzeri, sadece yüzde sekizi bir saatten daha az süreyle kullandığını vurguladı. Ankete katılan çocukların okul dışındaki sürede en az üç saat aktif olarak uygulamayı kullandıkları saptanırken, ortaöğretim ağındaki çocukların yüzde 95’ten fazlasının beş saatten fazla TikTok uygulamasını kullandıkları anlaşıldı.

Ortaya çıkan sonuçlara yönelik TikTok uygulamasını kullanan ergenlerin siber şiddete maruz kalma oranlarının yüksek olduğuna dikkat çekilerek, “Kullanım amaçları incelendiğinde adölansanlara yönelik boş zamanlarını kaliteli geçirecekleri aktivitelerin ayarlanması ve sosyal hayata uygulanması önem taşımakta. Okul sınırları içinde TikTok kullanımı mevcut olup, gerekli önlemin alınması elzemdir. Uygulamayı kullandıkları zaman yüzde 41 özgüveni yüksek ve beğenilme arzusu fazla, yüzde 39’u mutlu, yüzde on kaygılı hissetmekte” denildi.

Öldüren yeni akım

Kısa video platformu TikTok’ta geçtiğmiz aylarda ortaya çıkan yeni bir akım, araba hırsızlığını artırdı. TikTok ve YouTube’da yayımlanan viral “Kia Challenge” videoları, yalnızca bir USB şarj kablosu kullanarak bir arabanın nasıl çalınacağını anlatırken, videoların popülerleşmesinin ardından ABD’de araba hırsızlıklarında artış görüldü. Bir grup genç, 24 Ekim’de ABD Buffalo’da trafik kazası geçirdi. Gençlerden dördü hayatını kaybederken ikisi yaralandı. Buffalo polisi kazanın “Kia Challenge” ile bağlantılı olduğunu söyledi. İddiaya göre, yaşları 14 ile 17 arasında değişen gençler, izledikleri videoda anlatılanları uygulamaya karar verdi ve gençler arabayı çaldıktan sonra kaza yaşandı.