Sözde indirim ve sahte yoruma son

Hande Atılgan / ANKARA
Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'nde yapılan bir dizi değişiklikle, internet alışverişlerinde tüketicilerin sahte yorumlarla ve sözde indirimlerle aldatılmasının engellenmesi amaçlanırken, "aldatıcı ticari uygulamalar"ın kapsamında önemli yenilikler getirildi. Resmi Gazete'de yayımlanan ve 1 Mart tarihi itibarıyla yürürlüğe girecek değişiklikler uyarınca, indirim bedeli ve oranı belirlenirken, mal veya hizmetin son 1 ay içindeki "en düşük fiyatı" dikkate alınacak. Buna göre ürünlerin reklamlarında da indirimin yapıldığı tutara yer verilecek. Böylece tüketicinin gerçek indirim oranını görebilmesi sağlanacak.

Yorumlar 1 yıl kalacak

Tüketicilerin internetten alışveriş yaparken dikkate aldıkları "yorum" ve "beğeniler" de artık belli kurallara bağlı olacak. Tüketicinin tercihlerinin etkilendiği "sipariş" yorum ve beğenilerin önlenmesi için yönetmeliğe eklenen madde çerçevesinde artık sadece gerçek tüketiciler yani o ürün ve hizmeti satın alanlar değerlendirmede bulunabilecek. Yapılan yorum ve değerlendirmeler olumlu-olumsuz ayrımı olmaksızın 1 yıl süreyle yayınlanacak. Düzenleme ile ayrıca, satışı artırmak amacıyla, tüketiciyi yönlendirmeye yönelik değerlendirmeler yapılması konusunda kişi ve şirketlerle anlaşma yapılması ve hizmet satın alınması da yasaklandı.

İnternet satışlarında, öne çıkarılan ürün tercihleriyle yapılan gizli reklamlara da müdahale edildi. Ürünlerin fiyat, nitelik gibi karşılaştırma yapılarak sıralama yapılması durumunda, sıralamanın hangi ölçütler dikkate alınarak oluşturulduğuna ilişkin bilgiye kolayca görünebilecek şekilde yer verilecek. İnternette tüketici şikayetlerinin yayınlandığı platformlarda, hakkında değerlendirme yapılan satıcıya açıklama veya cevap verme hakkı için en az 72 saat süre verilecek. Yorumlar, bu süre dolmadan veya gerçeği yansıtmadığının anlaşılması halinde yayınlanmayacak. İnternet satışlarında, tüketicinin satın alma davranışı ve kişisel verilerinin analiziyle belirlenen fiyat politikaları ise yönetmeliğe "kişiselleştirilmiş fiyat" olarak girdi. Bu şekilde fiyat sunulması durumunda, bunun kişiselleştirilmiş fiyat olduğunun açıklanması ve ürünün güncel fiyatına da aynı alanda yer verilecek.

‘Aldatıcı’ uygulamalar

Yönetmeliğin “Aldatıcı Ticari Uygulamalar” başlıklı bölümünde ise “Girdi maliyeti ve döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen bu durumlardan etkileniyormuş gibi hareket ederek tüketiciye sunulan mal veya hizmetin satış fiyatında haklı bir gerekçe olmaksızın artış yapmak” hükmü yürürlükten kaldırıldı.

Spor, tiyatro gibi etkinlik biletlerini “karaborsa yazılım” ile belirlenen limitlerin dışında satın alarak tüketicilere yeniden ve yüksek fiyatla satmak aldatıcı ticari uygulama kapsamına alındı. Bir ürüne yöneltici ara yüz tasarımları gibi uygulamalar da, tüketicinin seçim yapma iradesini olumsuz etkileyeceği gerekçesiyle aldatıcı ticari uygulama kabul edildi.