Son dakika...4 günde, 4 kaza: 217 ölü! Güney Kore'de düşen Boeing 737-800'le ilgili şok iddia
29.12.2024 - 15:27 | Son Güncellenme:
29 Aralık 2024 itibarıyla 1 yıl içinde toplamda 12 uçak kazası yaşandı ve 394 kişi yaşamını yitirdi. Bazı kazalar dışarıdan müdahale ile yaşanmış olsa da uçakların arızası nedeniyle yaşanan kazalar çoğunluktaydı. Bugün Güney Kore'de 179 kişiye mezar olan Jeju Air’e ait uçağın 2 yıl önce motor arızası yaşadığı ve buna rağmen yetersiz bakım ve onarımla uçurulmaya devam ettiği ortaya çıktığında, tablo daha da acı bir hal alıyordu!
Derleyen: Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr – 2024’ün Aralık ayı, uçak kazlarının peş peşe yaşanmasıyla gündeme bomba gibi düşmüştü. Öyle ki 2024’te binlerce insanın sonuncu kaza olmasını dilediği J2- 8243 sefer sayılı Azerbaycan uçağının Rus füzeleriyle vurulmuş olması son derece ironikti. Ancak 25 Aralık’ta Embraer E190 model uçağın karıştığı bu kazadan yalnızca 4 gün sonra, Boeing 737-800 model Jeju Air’e ait uçak, başkent Seul'ün 288 kilometre güneybatısındaki Muan şehrindeki Musan Uluslararası Havalimanı'na inişte kaza yaptı. Uçağın iniş takımlarındaki arıza nedeniyle yaşandığı düşünülen kazada ‘can alıcı’ bir detay ortaya çıktı. Hem Boeing’in 737-800, hem de Jeju Air’in HL8088 numaralı bu uçağı sabıkalıydı. Aynı uçak daha önce de bir kazaya karışmış, üstelik motor arızası olmasına rağmen yeterli bakım ve onarım yapılmadan yeniden uçuşa hazırlandığı iddiası yayılmıştı.Ayrıca ondan saatler önce 28 Aralık gününün son dakikalarında Oslo’da da KLM Royal Dutch Airlines'a ait bir Boeing 737-800, hidrolik arızası nedeniyle acil iniş izni istemiş ve iniş sırasında pistten çıkmıştı. 25 Aralık, 28 Aralık ve 29 Aralık’ta yaşanan bu 3 kazada toplamda 217 kişi hayatını kaybetti. Geçmişe bir yolculuk yapıldığında Jeju Air hava yolu şirketinnin Boeing 737-800’ü sabıkalı olduğu ortaya çıktı.
DÜŞEN UÇAĞIN KARANLIK GEÇMİŞİ
20 Kasım 2022 Kansai'den Gimpo'ya giden 7C1381 sefer sayılı uçuşun kalkıştan hemen sonra kuş çarpması nedeniyle Kansai Havaalanı'na geri dönmek istediği kuleye bildirilmişti. Uçağın motorunda yaşanan bir arıza olduğu açıktı. Ancak kuş çarpmış olması ihtimali şüpheliydi. 737-800’ler, CFM56-4 serisi motorları kullanıyordu. Bunlar CFM International’ın dünya devi Rolls-Royce ile rekabeti için tasarlanmıştı ve daha iyi bir alternatif olmadığı için geliştirilerek kullanılmaya devam etti. Aslında bu motorlar, Airbus A320 için tasarlanan CFM56-2 modelinin geliştirilmiş versiyonuydu. Ancak Kasım 2022’de yaşanan acil durum araştırıldığında ortaya daha karmaşık detaylar çıktı. Kuş çarpmasının sonucu olamayacak bir motor arızası yaşayan Jeju’nun 737-800’ü, Alman basınında 9 Nisan ve 17 Nisan 2023'te çıkan haberlere göre yeterli bakım ve onarım yapılmadan yeniden uçuşlara hazırlanmıştı. Elbette her hatanın bir sonucu olacaktı. Ne yazık ki bu hatanın sonucu da, 29 Aralık’ta iniş takımlarının açılmaması nedeniyle pistten çıkıp yanan ve 179 kişinin hayatına mal olan bir kazaydı.
Alman basınına göre, Jeju Air maliyetten tasarruf etmek için 179 kişinin hayatını kaybettiği uçağa daha önce defalarca kötü motor onarımları yapmıştı. Motor bozulduğunda, o zamanki operasyon bölümü başkanı, Kara Altyapı ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından yapılacak bir soruşturmayı ve ulaşım haklarındaki dezavantajları önlemek için raporun bir motor arızası yerine bir kuş çarpması olarak yazılmasını istemişti. Bu hayati hata, 2 yıl 1 ay sonra izleri silinmeyecek ve skandallarla gündeme gelecek HL8088 kazasını da beraberinde getirdi. Nihayetinde HL8088 kayıt numaralı uçak, başkent Seul'ün 288 kilometre güneybatısındaki Muan şehrindeki Musan Uluslararası Havalimanı'na inişte kaza yaptı. Kazanın uçağın iniş takımlarındaki arızadan kaynaklandığı, ilk seferde iniş takımları açılmayan uçağın ikinci seferde zorunlu iniş sırasında kaza yaptığı aktarıldı. Hidrolik sisteme bağlı çalışan iniş takımları, motorun durumuyla ilgili büyük bir ipucu olabilir. Çünkü hidrolik sistemler, frenler, kanatlar, itme ters çeviriciler, uçuş kontrolleri ve iniş takımları gibi sistemleri kontrol etmek için kullanılıyor. Depo ile pompalar arasına yerleştirilen yangın kesme valfleri motor arızasıyla devreye girdiyse, pompalara giden hidrolik sıvısının yolu kesilir. Hidrolik sistemin bazı kısımlarında, hidrolik sıvısını basınç altında tutmak için sistemler kullanılır.
HİDROLİK ARIZASI İLK DEĞİL
28 Aralık 2024 günü Azerbaycan uçağının Rus füzeleriyle düşürülmesinin üzerinden 3 gün geçmişti. Ancak yılın son ayında yaşanan tek kaza o olmayacaktı. KLM’in 1204 sefer sayılı uçuşu bir felaketle sonuçlanmasa da 737-800 model uçağın hidrolik arızası sebebiyle bir tehlike atlattı. Oslo'dan Amsterdam'a gitmek üzere kalkan KL1204 sefer sayılı uçağın kalkışı sırasında yüksek bir ses duyuldu. Sandefjord Havalimanı’na yönlendirilen uçak, bir hidrolik arızası yaşıyordu. Yetkililere göre, uçak 18 numaralı pistten kayarak çıktı ve taksi yolunun yakınındaki yumuşak çimenlerde durdu. Uçakta yolcular ve mürettebat dahil 182 kişi bulunuyordu.
Bu kazadan saatler sonra benzer bir sorunla karşılaşacak olan Jeju ise bu kadar şanslı değildi. KLM’in Boeing 737-800’ünden 176 yolcu ve 6 mürettebat zarar görmeden çıkmıştı. Ancak Jeju’da ise 181 kişiyi taşıyan aynı model uçaktan sadece 2 kişinin kurtulduğu tahmin ediliyordu. 737-800 modeli pek çok kaza yaşamış olmasına rağmen ilk kez pistten çıkmamıştı. Aynı modeldeki farklı uçakların daha önce de benzer sorunlar yaşadığı oldu.
2024’TE 12 UÇAK KAZASI OLDU!
25 Aralık’ta Rus füzelerinin vurduğu Bakü-Grozni seferi yapan Azerbaycan Hava Yolları'na ait J2- 8243 sefer sayılı uçak, Aktau’da düşmüştü. Toplamda 38 kişini hayatını kaybettiği kazadan 4 gün sonra 179 kişinin daha yaşamını yitirdiği bir uçak kazası haberi de Güney Kore’den geldi. 2024'ün Aralık ayında toplam 4 kaza olmuştu. 29 Aralık günü, son kaza, Kanada'da iniş takımlarındaki arıza ile acil iniş yapan 2259 sefer sayılı uçakla yaşandı. Ölen ya da yaralanan olmasa da uçak hasar almıştı. Bu kazalarda toplamda 217 kişi hayatını kaybetti. Ancak bu yıl yaşanan kazalar Aralık ayındaki 4 kazadan ibaret değildi. 2024'te toplamda 12 uçak kazası yaşandı. Bu kazaların ilki, Japonya'da 2 Ocak günü Tokyo'daki Haneda Havalimanı pistinde yolcu uçağı ile sahil güvenlik uçağı çarpışmasıyla meydana geldi. Yolcu uçağındaki 379 yolcu ile mürettebat güvenli şekilde tahliye edilse de sahil güvenlik uçağındaki 6 kişinin 5'i hayatını kaybetti.
Kazadan 3 gün sonra, 5 Ocak’ta ABD’den yeni bir kaza haberi geldi. Alaska Hava Yollarına ait Boeing 737 MAX 9 tipi yolcu uçağı, havadayken gövdesinden bir parçanın kopması nedeniyle acil iniş yapmıştı. 35 dakika sonra acil iniş yapmak zorunda kalan uçakta parçanın koptuğu bölümde yolcu bulunmadığı bilgisi geldi. Uçaktaki 177 kişi güvenli şekilde indi. Kazadan sonra ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), Boeing 737 MAX 9 uçaklarının, gerekli denetimler tamamlanana kadar uçurulmayacağını duyurdu. Yılın ilk iki kazası ve son 3 kazası arasında yaşanan 6 ölümlü kaza vardı. Rusya Savunma Bakanlığı’nın, 24 Ocak'ta, içinde Ukraynalı esirlerin de bulunduğu Rus uçağının Ukrayna tarafından atılan roketle Belgorod bölgesinde vurulduğunu duyurması yılın 3’üncü kazası demekti. 74 kişinin bulunduğu uçaktan kurtulan olmadı.
2 aydan kısa süre sonra Rusya'nın İvanova bölgesinde 15 kişiyi taşıyan İL-76 tipi askeri nakliye uçağı 12 Mart'ta düştü. Rusya Savunma Bakanlığı, İL-76 tipi askeri nakliye uçağının, motorun alev alması nedeniyle düştüğünü bildirdi. Uçaktaki 15 kişi kazada yaşamını yitirdi. 20 Mayıs 2024’te Hindistan'ın batısındaki Mumbai’de bir Boeing 777 tipi uçağın çarpması sonucu en az 39 flamingo öldü. 300'den fazla yolcusu bulunan Emirates uçağı güvenli bir iniş yapmayı başardı. Rusya'da 12 Temmuz'da Sukhoi Superjet 100 tipi yolcu uçağı, Tretyakovo Havalimanı'ndan Vnukovo Havalimanı'na uçuşu sırasında düştü, uçakta bulunan 3 kişilik mürettebat hayatını kaybetti. Kazanın muhtemel nedeninin bakım sırasında takılan bazı sensörlerin arızalanması olduğu açıklandı. Nepal'de 24 Temmuz'da kalkışta pistte kaza yapan uçaktaki 18 kişi öldü, sadece pilot yaralı kurtuldu. Brezilya'nın Cascavel kentinden Guarolhus'a giden Voepass Hava Yollarına ait ATR-72 tipi yolcu uçağı, 9 Ağustos'ta Sao Paulo eyaletinin kuzeyindeki Vinhedo şehrindeki bir yerleşim yerine düştü. Kazada 62 kişi hayatını kaybetti. Uçağa yetişemeyen 10 yolcu ise şans eseri kazadan kurtuldu.
UÇAK KAZALARININ TARİHİ VE HAYATINI KAYBEDENLERİN SAYISI
- 2 Ocak 2024 Japonya / 5 ölü
- 5 Ocak 2024 ABD
- 24 Ocak 2024 Rusya / 74 ölü
- 12 Mart 2024 Rusya / 15 ölü
- 20 Mayıs 2024 Hindistan
- 12 Temmuz 2024 Rusya / 3 ölü
- 24 Temmuz 2024 Nepal / 18 ölü
- 9 Ağustos 2024 Brezilya / 62 ölü
- 25 Aralık 2024 Kazakistan / 38 ölü
- 28 Aralık 2024 Norveç
- 29 Aralık 2024 Güney Kore / 179 ölü
- 29 Aralık 2024 Kanada
