‘Onlar çocuk gelin değil’

Dünya genelinde ve Türkiye’de milyonlarca çocuğu, özellikle de kız çocuklarını etkileyen çocuk yaşta evlilikler, bir insan hakları ihlali ve kadınlara ve kız çocuklarına yönelik bir şiddet türü. Erken evlilikler bir yandan kız çocuklarının eğitimlerini yarıda keserken, diğer yandan bedensel, duygusal ve cinsel sağlıklarını olumsuz yönde etkiliyor. Dahası kadınları ve kız çocuklarını şiddete ve istismara açık hale getiriyor. Tüm bunlar da çocukların özgürlüklerini ve sağlıkla gelişebilecekleri bir yaşama sahip olma haklarını ellerinden alıyor.

Tekrar bir ışık yakar

Rap sanatçısı Şahıs ve Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) Türkiye ve Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği (CEİD) iş birliğiyle, erken ve zorla evlilikleri (ÇEZE) görünür kılmak amacıyla bir şarkı ve klibi hazırladı. BM Kadın Birimi Proje Koordinatörü Duygu Erseçen, “Çocuk yaşta evlilikler, toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizliklerin ve kalıp yargıların birer sonucu ve aynı zamanda sebebi. Kadınlar ve kız çocuklarının eğitim, iş yaşamı ve toplumsal hayatta eşit fırsatlara erişmelerinin önündeki en büyük engellerden biri olan çocuk yaşta evliliklerle mücadele için çok yönlü ve paydaşlı müdahaleler gerekiyor” dedi.

Toplumsal meselelere her zaman duyarlığı olduğunu, uzun süredir çocuk hakları için nitelikli ve kendi sanatıyla dile getirebildiği şarkılar yapmak istediğini söyleyen Şahıs ise, “Müziğin gerçekten birçok şeyi değiştirmek adına büyük bir ilham kaynağı olduğunu düşünüyorum. Belki etkisini hemen göremiyoruz ama yıllar geçtikçe etkisini daha çok fark ediyoruz. Bu parça da umarım insanların farkındalığı adına tekrar tekrar bir ışık yakar” diye konuştu.

ÇEİD Proje Koordinatörü Sevinç Ünal da şarkının ve klibin mesajının çok açık olduğunu belirterek şunları söyledi:
“’Onlar çocuk; gelin değil!’ şarkısı ve klibi bizi de çok heyecanlandırdı. Bu şarkının oluşmasında amaç elbette konuya dikkat çekmek. Sanat, bir konuyu, bir meseleyi anlatabilmek, onu görünür kılmak, onunla ilgili yüzleşmeyi sağlamak, gerekli değişim ve dönüşüm talebini örgütlemek için oldukça güçlü bir araç. Rap müziği de son dönemde cinsiyet, kültür ve sınıfsal farklar olmaksızın başta gençler olmak üzere pek çok kişinin gündeminde. Bu anlamda ÇEZE konusuna hem gençlerin ilgisini artırmayı amaçlayan, hem de onları kadın ve çocuk hareketinin bir parçası olmaya davet eden bir çalışma.”

İşte o şarkı

Şahıs’ın hazırladığı klip ve şarkı Aralık 2019’da başlayan, BM Kadın Birimi Türkiye Ofisi’nin desteği ve CEİD işbirliğiyle yürütülen “Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklerin Önlenmesi Projesi”nin faaliyetlerinden birisi. Proje, İsveç tarafından İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) aracılığıyla finanse ediliyor.

Onlar çocuk; Gelin değil!
Susup gelme sakın duymazdan!
Masumdu,
Suskundu,
Onu gördün, mutsuzdu.
Bilinmezlik onu buldu.
Sağlık yok eğitim dondu.
Hakkıydı şimdi ne oldu?
Devran dönerse o zaman soramaz kimse meşru mu?
Affı da yok korumak da bu!
Hayal et.
On beşinde biat et.
İsterler senden.
Lanet gibi çökerler,
Aile olmuşlar ama bahane.
Almak gerekken karne
Cinsel şiddet var daha ne?
Artık buna bir dur de!
Onlar çocuk; Gelin değil!
Susup gelme sakın duymazdan!