‘Ne olursan ol, yine gel’ sözü Mevlana’nın mı?ÇAPRAZ ATEŞÖMER ERBİLAylık, "Tarih Düşünce" Dergisi’nin bu ayki sayısında, İslamcı Aydın Şefik Can herkesce bilinen, "Ne olursan ol, yine gel" sözünün Mevlana’ya ait olmadığını ve Mevleviliğin kurucusunun da Mevlana olmadığını ileri sürdü. "Ne olursan ol, yine gel" sözü Mevlana’nın mı? Mevlevi tarikatını kim kurdu? Söz mü önemli, söyleyen mi? İşte değerlendirmeler...
Şefik Can (İslamcı yazar)Baba Kaşi’ye ait Hem matbu, hem el yazması Mevlana Celaleddin Rumi’ye ait tüm kitapları taradım. Hatta yurtdışında yazılmış kitapları da okudum. Ancak hiçbir yerde, "Ne olursan ol, yine gel" sözünü Mevlana’nın söylediğine dair bir ibareye rastlamadım. Abdulbaki Gökpınarlı’nın kitaplarında ve Şair Haşim Nezihi Okay’dan şifaen duydum ki, bu söz Efdaliddin Baba Kaşi’ye aittir. Ziya Paşa’nın, "Harabat" isimli kitabında da bu sözün Efdaliddin Baba Kaşi’ye ait olduğu belirtilmektedir. Söz mana olarak Mevlana’ya ters düşmüyor. Kendisi hoşgörü insanı. Ancak söz ona ait değil.
Prof. Dr. Zekeriya Beyaz (MÜ İlahiyat Fak. )Ben öyle biliyorum Bu sözün Mevlana’ya ait olduğunu hepimiz biliriz. İlk defa, bu sözün onun olmadığını duyuyorum. Ancak şu var: Tasavvuflar arasında bu tür söylentiler yayılabiliyor. Peygambere ait bile çok hadis uydurmuşlardır. Onun ağzından söylenmiş gibi yapılmıştır. Belki Mevlana’nın ağzından söylenmiş gibi yapılmış da olabilir. Ancak bu bir araştırma konusudur. İlahiyatçı olarak ben, bu sözün Mevlana’ya ait olduğunu biliyorum. Tarikatın kurucusu olarak gösterilen kişi, hayattayken tarikatı kurmuş değildir. Ancak ünlü, şanlı eserler ortaya koyduğu için takip edenler, onun etrafında tarikatı kurmuşlardır. Mevlevilik de öyle. Mesnevi’yi okudum. Ama, 7. cildinin uydurma olduğunu bilmiyorum. Ancak sonuçta yazanlar insandır. Mevlana bir peygamber değil ki! O yazmasa da çok şey değişmez.
Prof. Dr. İlber Ortaylı (Tarihçi)Onun sözü değil! "Ne olursan ol, yine gel" sözü, Mevlana’ya ait değildir. Çünkü o, 17. yüzyılda yazılmış bir şiir. Mevlana öldükten sonra söylenmiştir. Konya’da dergahın kapısına da, Mevlana’nın şiiri olmadığını yazdılar. Bu yeni bilinen bir şey değil. Şefik Can bey öyle alim gibi oturup yerinden konuşmasın. Bunlar yeni icad edilmiş fikirler değil. Daha önce tespit edilmiş bilgiler bunlar. Tarikatı da Mevlana’nın oğlu kurdu tabi... Amerika’yı yeniden mi keşfediyoruz? Mektepte bile öğretiyorlar, Sultan Velid’in tarikatı teşkil ettiğini. Baba alim, bilgili, evliya bir insan. Bu konuda benim sözüm bile geçmez, bunları biliyorum.
Prof. Dr. Saim Yeprem (MÜ İlahiyat Fak.)Türbesinde yazılı "Ne olursan ol, yine gel" sözü Mevlana’ya aittir. Metin tenkidi yapan edebiyat uzmanları, belki bu olayı çözer. Yalnız, halk arasında yıllardır bilinen bu sözün, Mevlana’ya ait olduğudur. Mevlana türbesinde bile bu açıkça yazıyor. Diyor ki, "Burası ümitsizlik dergahı değildir. Kafir, inkar eden, müşrik, putperest, ateşperest ne olursan ol, yine gel. Yüz bin kere tövbeni bozsan da, yine gel." Bu sözün Mevlana’ya ait olmadığını söylemek, hiçbir şeyi değiştirmez. Mesaj, İslam dininin hoşgörü dini olduğunu, kapılarını her dinden insana açtığını gösteriyor. Ancak, "Mesnevi’nin 7. cildi uydurmadır, değildir" onu çok fazla bilemem. Tarikatın kurucusu nasıl Mevlana olmaz? Adı üzerinde Mevlevilik Mevlana’ya mensub demek.
GÜNCEL
KEŞFETYENİ
