mRNA temelli sıtma aşısı geliştirecek

Almanya merkezli biyoteknoloji firması BioNTech dünya çapında ilk onay alan Kovid-19 aşısını geliştirmek için kullandığı mRNA teknolojisini sıtma (malaria) aşısı üretmek için kullanmayı hedefliyor. Tıbbi olarak çözüm bulunamayan 3 hastalıktan AIDS/HIV ve vereme karşı çalışmalarını sürdürdüklerini belirten Şahin, sıtmanın her yıl inanılamayacak düzeyde insana bulaştığına, sıtma nedeniyle çok yüksek sayıda hastanın hayatını kaybettiğine dikkat çekti. Aşı geliştirme ve denemelerin ilk aşamasında maliyetin normalde 60 ila 80 milyon doları bulabileceğini belirten Şahin, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Avrupa Komisyonu ile Bill ve Melinda Gates Vakfı’nın iş birliğinden oluşan projenin “şu anda maddi bir sınırının bulunmadığını” kaydetti. Şahin, gelecek yılın sonuna kadar güvenli ve etkili bir sıtma aşısı geliştirmek için klinik deneylere başlamayı amaçladıklarını söyledi.

‘Garantisi yok’

Prof. Şahin, sıtma aşısıyla ilgili çalışmalarının başlangıç aşamasında olduğunu ve başarı için bir garantinin bulunmadığının altını çizdi. Ancak koronavirüse karşı aşı geliştirirken mRNA teknolojisine daha hakim olduklarını ve bu arada sıtmayla ilgili de daha geniş bilgi edindiklerini belirten Şahin, bu konuyla mücadele etmek için mükemmel zaman olduğuna inandıklarını kaydetti. Ancak uzmanlar sıtmaya karşı bağışıklık geliştirilmesinin zor olabileceğine dikkat çekiyor. John Hopkins Üniversitesi Bloomberg Halk Sağlığı bölümümden Doç. Dr. Prakash Srinivasan, ilaç firması GlaxoSmithKline tarafından geliştirilen ve 3 Afrika ülkesinde denemeleri devam eden sıtma aşısının güçlü ve uzun süreli antikor üretmede zorlandığını belirtti.

Sıtma hastalığı

Sıtma, parazit taşıyan anofel cinsi dişi sivrisineklerin sokmasıyla insanlara bulaşırken, kan yoluyla, enjektör veya iğnelerin ortak kullanımıyla ve doğumda anneden bebeğe geçebiliyor. Genellikle 1 ay içinde belirti veren hastalık, baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, karın rahatsızlığı ve kas ve eklem ağrısı ile başlıyor. Dünya genelinde her yıl sıtma nedeniyle 400 binden fazla kişi hayatını kaybederken, ölümlerin yaklaşık 3’te 2’si 5 yaşın altındaki çocuklarda görülüyor.