Meslek liseleri de bir alkış bekliyor

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) koronavirüse karşı toplumun ihtiyaçlarını karşılamak için mesleki eğitimin üretim kapasitesini harekete geçirdi. Mesleki ve teknik Anadolu liselerinde önce temizlik malzemeleri ve dezenfeksiyon ürünlerinin üretimine ağırlık veren Bakanlık sonra cerrahi maske üretimine ağırlık verdi. Şu ana kadar 1 milyon cerrahi maske üretti ve öncelikli olarak sağlık çalışanlarına dağıttı. Sonra özellikle sağlık çalışanlarının ihtiyaç duydukları tek kullanımlık önlük ve tulum üretimine ve yüz koruyucu siper üretimine başladı.

Mesleki eğitim yönetici, öğretmen ve öğrencilerinin bu zor günlerde fedakârca çalışma ve üretme hassasiyeti toplumun tüm kesimlerinin hem takdirini topladı hem de dikkatini mesleki eğitime çekti. Biz de tüm bu gelişmeleri mesleki ve teknik eğitimden sorumlu MEB Bakan Yardımcısı Mahmut Özer’e sorduk.

Röportajda özellikle mesleki eğitimin kara gün dostu olduğuna sürekli vurguda bulunan Özer, sorularımızı şöyle yanıtladı:

- Bakanlık olarak mesleki eğitime özel önem verdiniz. Son iki yıldır mesleki eğitimden hep güzel gelişmelere tanık olduk. Bugünlerde de bu gelişmelerin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha anladık. Mesleki eğitime sihirli bir değnek mi değdi? Ne yaptınız? Kısaca açıklar mısınız?

Ülkemizde mesleki eğitimin güçlendirilmesi gerektiği ile ilgili zaten yıllardan beri güçlü bir mutabakat vardı. Bakanımız Sayın Ziya Selçuk ‘2023 Eğitim Vizyonu’nu açıkladıktan sonra mesleki eğitimin güçlendirilmesine ve sorunlarının çözümüne ekip olarak bütünsel yaklaştık. Özellikle eğitim verdiğimiz 54 alanda ilgili sektörlerle eğitim sürecinin tamamını birlikte yönetmeyi iş birliğinin odağına alan bir modeli geliştirdik ve bu iş birliklerinde istihdama öncelik verdik. Kısa sürede sektörlerin güçlü temsilcileri ile tüm alanlarda işbirliklerimizi tamamladık. Mesleki eğitimde uygulamalı eğitime ağırlık verdik. Üretim kapasitesini artırmaya odaklandık ve gerekli düzenlemeleri yaptık. Bir yılda mesleki eğitim kurumlarında yapılan üretim %40 arttı. Tüm müfredatı ulusal meslek standartları ile uyumlu hale getirdik. Laboratuvar ve atölye altyapılarını güçlendirdik. Mesleki eğitim merkezlerini cazip kılacak düzenlemeler yaptık. Atılan hızlı ve sistematik doğru adımlar kısa sürede meyve vermeye başladı. Mesleki eğitime yerleşen öğrenci sayısı %17, mesleki eğitim merkezlerine kayıt yaptıran öğrenci sayısı %62 arttı. Özellikle istihdam garantili liselerimiz öne çıkmaya başladı. Başarılı öğrencilerin mesleki eğitime yönelimi arttı. Mesleki eğitime ilk kez %1’lik dilimden öğrenci aldık. Artık akademik olarak başarılı öğrenciler de mesleki eğitimi tercih edebilir hale geldiler. Bütün bu adımlar, toplumun tüm kesimlerine ve özellikle iş dünyasına mesleki eğitimde çözüm yoluna girildiğini gösterdi ve sürekli karşılıklı geliştirilen yeni projelerle mesleki eğitim hem algı hem de kapasite olarak daha güçlü hale gelmeye başladı.

- Okullarda üretilen malzemelerin dağıtımı nasıl yapılıyor?

Tüm illerimizde bu süreci valilerimizin desteği ve koordinasyonu ile yürütüyoruz. İl milli eğitim müdürlerimiz valilerimizin talepleri doğrultusunda üretimlerine yön veriyorlar.

1 milyon maske

- Özellikle başlangıçta maske temininde zorluklar yaşanıyordu. Hemen cerrahi maske üretmeye başladınız. Şu anda bu üretimde ne durumdasınız?

Hemen 21 ilde altyapısı olan 37 mesleki ve teknik Anadolu lisesini belirledik. İlave yatırımlarımızı da yaptık. İl müdürlerimiz ve okul yöneticilerimiz, öğretmenlerimiz ve öğrencilerimiz sürece inanılmaz derecede sahip çıktılar. Adeta illerimiz birbirleri ile yarıştılar. İlk maskeler hemen üretilmeye başlandı. 1.5 hafta gibi kısa sürede yaklaşık 1 milyon maske ürettik ve dağıttık.

Ultrasonik makine

- Bu hafta cerrahi maske makinesi de ürettiğiniz duyuruldu.

Evet. İstanbul Nahit Menteşe Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğretmenlerimiz inanılmaz bir gayret gösterdiler. İl müdürümüz ve ilgili yöneticilerimiz de her türlü desteği sağladılar. Böylece 31 Mart tarihinde ilk Otomatik 3 Katlı Telli Ultrasonik Cerrahi Maske Makinesi üretildi ve İstanbul Gaziosmanpaşa İlçesi Küçükköy Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesine kuruldu. Bu makine saniyede 3 maske üretebiliyor. Günde yaklaşık 100 bin maske üretmeye başladı. İnşallah bu makineden İstanbul’da daha fazla üreteceğiz ve okullarımızda üretime katacağız. Hedefimiz artık ayda 10 milyon cerrahi/tıbbi maske üretmek.

- N95 standardında maske üretimi ile de adım atmıştınız. Bu konuda ne aşamadasınız?

N95 standardında maske üretmek için 7 ilimizi belirledik. Ancak, bu standartta maske üretebilecek makineyi bulamadık. Bu nedenle İstanbul, Bursa, Hatay ve Mersin’de bu makinenin üretilebilmesi için gerekli yatırımları yaptık. AR-GE çalışmaları gayet iyi gidiyor. Özellikle Hatay’da önemli bir mesafe alabildik. İnşallah Nisan ayı içerisinde üretimle ilgili müjdeli haberi verebileceğiz.

Siperli maske

- Özellikle sağlık çalışanlarımızın yüz koruyucu sipere ihtiyacı var. Bu konuda neler yapabilirsiniz?

Cevap: Bu konuda da hemen adım attık. İlk olarak 3-D yazıcılar daha fazla bulunduğu için Bilim ve Sanat Merkezlerimizde (BİLSEM) üretime başladık. Ayda yaklaşık 30 bin yüz koruyucu siper üretebilmeyi hedef koymuştuk. BİLSEM’ler bir haftada 20 bin siper ürettiler. Sonra mesleki ve teknik Anadolu liselerimizi devreye soktuk. Alt yapı yatırımlarımız yaptık. Meslek liselerimizde ayda 50 bin yüz koruyucu siper üreteceğiz. Bu konuda bir adım daha attık ve PAGEV ile İstanbul’da yüz koruyucu siper kalıbı ürettik. Önümüzdeki hafta seri üretime geçeceğiz. Aylık 500 bin yüz koruyucu siper üretim kapasitesine ulaşmış olacağız. Bunu yaptığımızda piyasada artık yüz koruyucu siper ihtiyacı kalmayacak. Yüz koruyucu siperleri Sağlık Bakanlığımızla koordineli bir şekilde sağlık çalışanlarımıza ücretsiz ulaştırıyoruz.

‘MESLEKİ EĞİTİM KARA GÜN DOSTU’

- Tüm bu olumlu adımlar koronavirüs salgınına karşı koruyucu önlemlerde mesleki eğitimin görünümü arttı.

Evet. Tüm bu süreç güçlü mesleki eğitimin özellikle kriz dönemlerinde toplumsal taleplere nasıl hızla cevap verebildiğini göstermesi açısından çok anlamlı. Mesleki eğitim geçmişte olduğu gibi ülkesinin sıkıntı yaşadığı dönemlerde tüm imkânları ile hep toplumunun yanında yer aldı. Bugün de mesleki eğitim kara gün dostu olduğunu gösterdi. Bu nedenle artık mesleki

eğitimin yeni mottosu olarak “Kara Gün Dostu Mesleki Eğitim” diyoruz. Gerçekten de bu süreçte, mesleki ve teknik Anadolu liselerimiz ciddi bir gayret gösterdiler ve alkışı hak ettiler. Tüm bu yaşananlar mesleki eğitimi daha fazla güçlendirmek için heyecanımızı artırdı. Bu heyecan sadece bakanlık düzeyinde hissedilmiyor, aynı zamanda tüm il yöneticilerimiz, mesleki ve teknik Anadolu lisesi yöneticilerimiz ve öğretmenlerimiz de bu heyecanın ve çabanın önemli bir parçası.

‘TEMİZLİK MALZEMESİ ÜRETİMİ % 244 ARTTI’

- İlk temizlik malzemeleri üreterek bu süreci başlattınız.

Evet. 28 mesleki ve teknik Anadolu lisesinde kimyasal teknoloji alanında zaten yıllardır temizlik ürünleri üretiliyordu. Bu süreçte mart ayında bu okulların sayısını önce 44’e çıkarttık. Okullarımızda gerekli alt yapı yatırımlarını yaptık. Önceliği tüm illerimizde bulunan yaklaşık 54 bin okulumuzun temizlik ve dezenfeksiyonuna verdik. 44 okulumuzla tüm illerimizdeki okullarımızın temizlik ve dezenfeksiyon ihtiyacını karşılayabilecek üretim kapasitesine ulaştık. Daha sonra üretim yapan okul sayımızı 100’e çıkarttık. Okullarımızın günlük üretim kapasitesi % 244 artışla 160 bin litreden 400 bin litreye yükseldi. Artık tüm illerimizde okul dışı tüm talepleri de karşılayabilir durumdayız. Ayrıca okullarımız hammadde bulmakta zorlanıyorlardı. Bu süreci de bakanlık olarak biz üzerimize aldık. Hammaddeyi biz temin ediyor ve okullarımıza gönderiyoruz.

- Temizlik malzemelerinde ne kadar üretim yaptınız?

1 Nisan 2020 tarihi itibariyle mesleki ve teknik Anadolu liselerimizde 3 milyon 103 bin 452 litre hipoklorit dezenfektan, 31 bin litre el dezenfektanı ile 450 litre kolonya üretildi.

SOLUNUM CİHAZI İÇİN AR-GE ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR

- Yeni ürünler üretebilecek misiniz bu süreçte?

Bir taraftan değindiğim alanda üretimlerimiz devam ederken diğer taraftan özellikle biyomedikal cihaz teknolojisi bölümlerimizde yeni ürünlerin üretilmesi ile AR-GE çalışmalarımız devam ediyor. Örneğin solunum cihazı üretimi ile çalışmalar belirli bir aşamaya geldi. İnşallah üretimde başarılı oldukça bunları kamuoyu ile paylaşacağız.

- Tek kullanımlık önlük, tulum gibi ürünlerin üretimine de yöneldiniz. Bu çalışmalar nasıl gidiyor?

Bu süreçte tek kullanımlık ürünlere talep arttı. Türk Plastik Sanayicileri Araştırma ve Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) ile birlikte hareket ettik. PAGEV Gebze Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve PAGEV Halkalı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde üretim başladı. Sonra farklı illerde çok sayıda mesleki ve teknik Anadolu lisemizde tek kullanımlık önlük ve tulum üretimine başladık. Burada da sağlık çalışanlarımıza öncelik verdik.

Ücretsiz veriliyor

- Ürettiğiniz ürünleri ihtiyaç sahibi ailelere de ücretsiz ulaştırıyorsunuz. Bu konuda bilgi verebilir misiniz?

Bakanlığımız “Meslek Lisesi Öğrencileri Ailelerimizle Buluşuyor” projesini yıllardan beri öğrenci ve öğretmenlerimiz ile birlikte başarılı bir şekilde uyguluyordu. Örneğin 2018-2019 eğitim-öğretim yılında bu proje kapsamında 81 ilde yaklaşık 54 bin aileye destek olduk. Mesleki ve teknik Anadolu liselerimizin çevresindeki ihtiyaç sahibi, yaşlı ve bakıma muhtaç ailelerimizin evlerinin küçük bakım ve onarımları, boya-badana, mobilya tamiri, evlerinde bulunan kullanılamaz veya eskimiş durumdaki eşyalarının tamir ya da değişim gerektiren küçük onarımları öğretmenlerimiz ve öğrencilerimiz tarafından yapıldı. Bakanlık olarak bu süreçte bu projenin kapsamını değiştirdik. Üretilen tüm ürünlerimizi 81 ilde Valiliklerimizin koordinasyonuyla muhtaç ailelere ücretsiz ulaştırıyoruz.