SON DAKİKA Suriye'de son durum: Esad yine yalan söyledi

Fotoğraf: AFP

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ekiplerinin devrik lider Beşar Esad'in işkence merkezi Sednaya Hapishanesi'nde mahsur kaldığı düşünülen kişiler için arama tarama ve kurtarma faaliyetleri sürüyor. Çalışmalarda dört köpekli arama timi, duvar arkası görüntüleme cihazı, yer radarı ve sismik akustik dinleme cihazlarıyla çalışma yapacaklarını dile getiren

Fotoğraf: AFP

Suriye'deki Hmeimim ve Tartus'taki Rus üslerindeki hareketlilik ABD gündeminde. Hava üssünde ise yüklenmeye hazır yeni uçaklar görüntülendi.

Dün asıl adı Ahmet el Şara olan HTŞ lideri Ebu Muhammed Golani'nin açıklamasını yayınlayan AFP, açıklananın devrik lider Esad'ın yaydığı açıklamadan hemen sonra gelmesine dikkat çekti.

"Golani'nin yorumları Esad'ın Rusya'ya kaçtıktan sonra ilk kez sessizliğini bozup Moskova'nın isteği üzerine bir askeri üsten tahliye edildiğini iddia etmesinden kısa bir süre sonra geldi" ifadelerini kullanan ajans, Esad'ın "Suriye'den ayrılışım planlı değildi ve bazıları iddia ettiği gibi çatışmaların son saatlerinde gerçekleşmedi," iddiasına yer verdi.

Esad dün eski Suriye yönetimine ait bir Telegram hesabından kendisine atfedilen açıklamada muhaliflerin Şam'ı ele geçirmesiyle birlikte "muharip operasyonları denetlemek" amacıyla Lazkiye'de Rusya'ya ait Hmeymim Hava Üssü'ne gittiğini, Suriye ordusunun mevzilerini terk ettiğine tanık olduğunu öne sürdü.

Ancak ajansın haberine göre "Ancak beş eski yetkili, AFP'ye Esad'ın muhalif güçlerin Şam'ı ele geçirmesinden saatler önce Suriye'den ayrıldığını söyledi" notu düştü.

ESAD'IN ZAMAN ÇİZELGESİ

BBC'nin haberine göre de Esad, Suriye şehirleri ve vilayetleri 12 gün içinde Hayat Tahrir el-Şam (HTS) liderliğindeki muhaliflerin eline geçtiğinde hiçbir yerde görünmüyordu. Esad'ın kamuoyu önünde son görünüşü 1 Aralık'ta İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi'nin Şam ziyareti sırasında olmuştu.

Ancak, muhaliflerin Şam'ı kuşatması sırasında başbakanının bile onunla iletişime geçememesi nedeniyle ülkeden kaçtığı yönünde spekülasyonlar arttı.

9 Aralık'ta Rus medyası, resmi bir onay olmasa da kendisine orada sığınma hakkı verildiğini duyurdu. Hemen ertesi gün ise Kremlin TASS'ın haberini doğruladı ve Esad'ı sığınma hakkının onayını Putin'in 'insani gerekçelerle' verdiğini bildirdi.

Golani Şam'daki Emevi Camii'nde. Fotoğraf: AFP

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ı deviren Hayat Tahrir el-Şam (HTŞ) grubunun lideri Ebu Muhammed el Golani, AFP'nin aktardığına göre savaştan zarar görmüş ülkedeki muhalif grupların dağıtılacağını ve savaşçılarının düzenli ordu birliklerine katılacağını söylüyor.

Gerçek adı Ahmet el Şara olan Golani "Gruplar dağıtılacak ve savaşçılar savunma bakanlığı saflarına katılmak üzere eğitilecek ve hepsi yasaya tabi olacak" dedi.

AFP'nin haberine göre Golani, ülke içindeki azınlıklara ve yurtdışındaki hükümetlere, ülkenin geçici liderlerinin tüm Suriyelileri ve devlet kurumlarını koruyacağına dair güvence vermeye çalıştı.

Pazartesi günü Dürzi topluluğunun üyeleriyle bir araya gelen Golani, tüm muhalif grupların "dağıtılacağını ve savaşçıların savunma bakanlığı saflarına katılmak üzere eğitileceğini" söyledi. Grubun Telegram kanalındaki paylaşımlara göre, "Hepsi yasaya tabi olacak" diye ekledi.

'SURİYE BİRLEŞİK KALMALI'

Golani ayrıca "sosyal adaleti" sağlamak için ülkedeki devlet ile tüm dinler arasında bir "sosyal sözleşme" yapılması gerektiğini söyledi.

Golani, İngiliz heyetiyle yaptığı toplantıda Londra ile "ilişkileri yeniden kurmanın öneminden" bahsetti ve "yerinden edilmiş Suriyelilerin... ülkelerine dönebilmeleri için Suriye'ye uygulanan tüm yaptırımların sona erdirilmesinin önemini" vurguladı.

Ayrıca, çok etnikli ve çok dinli ülkede birliğe ihtiyaç olduğunu vurguladı.

"Suriye birleşik kalmalı" dedi. "Sosyal adaleti garanti altına almak için devlet ve tüm dinler arasında bir sosyal sözleşme olmalı".

İNGİLİZ HEYET İLE GÖRÜŞME: YAPTIRIMLAR

Pazartesi günü İngiliz diplomatlardan oluşan bir heyetle görüşen golani, grubun Telegram kanalına göre "Suriye'ye uygulanan tüm yaptırımların sona erdirilmesi ve böylece Suriyeli mültecilerin ülkelerine geri dönebilmesi" gerektiğini vurguladı.

Yabancı hükümetler Suriye'nin yeni geçici yöneticileriyle ihtiyatlı ilişkiler kurmaya başladı.

YABANCI ÜLKELERİN İLETİŞİM

Türkiye ve Katar Şam'daki büyükelçilikleri yeniden açarken, ABD ve İngiliz yetkililer Suriyeli yetkililerle iletişim başlattı.

Ve AB'nin en üst düzey diplomatı görüşmeler için Pazartesi günü Şam'a geldi.

AB dış politika şefi Kaja Kallas Brüksel'de yaptığı açıklamada, Rusya ve İran'ın "Suriye'nin geleceğinde yeri olmaması gerektiği" uyarısında bulunarak, seyahat hakkında "Boşluk bırakamayız" dedi.

Ancak yaptırımların kaldırılması ve HTS'nin AB kara listesinden çıkarılmasının "yeni liderlikten olumlu adımlar gördüğümüzde, sözlere değil, gerçek adımlara ve eylemlere" bağlı olacağını söyledi.

-