Matematiksel bir hata oldu

Isparta’ da, 30 Kasım 2007’de 57 kişinin ölümüyle sonuçlanan uçak kazasıyla ilgili olarak dün yapılan 11. duruşmada, kazayı inceleyecek bilirkişi heyeti tespit edildi. Bilirkişi, bir sonraki duruşmaya katılarak yemin ettikten sonra, 3 aylık süre içinde uçağın düşüş nedeni, sanıkların sorumluluğu ve cihazların durumu gibi konularda detaylı araştırma yapacak.

Uçak kiralanmıştı
30 Kasım 2007’de Atlasjet’in İstanbul-Isparta seferini yapan World Focus’tan kiraladığı yolcu uçağı, Süleyman Demirel Havalimanı’na inişe geçtiği sırada Keçiborlu Türbetepe Mevkii’nde düşmüş, kazada 7’si mürettebattan 57 kişi ölmüştü.
Dün Isparta Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılan 11. duruşmaya, tutuksuz yargılanan 17 sanıktan Atlas Jet Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ali Ersoy, kaza tarihinde aynı şirkette Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olan Mustafa Tuncay Doğaner, Uçuş ve İşletmeden Sorumlu Müdür Yardımcısı Mehmet Şerif Erbilgin, World Focus Havayolları çalışanları Faruk Çağımnı ve Necati Küçük ile o dönem Süleyman Demirel Havalimanı’nda Hava Trafik Kontrolörü olan Hilmi Tülemen katıldı.

Bilirkişi heyeti belirlendi
Kazanın matematiksel bir hatadan dolayı meydana geldiğini belirten, Şerif Erbilgin, “Toplama çıkarma hatası diyebiliriz. Pilot 30 derecelik çıkarma yapacağı yerde toplama yaparak yanlış yöne sapmıştır. Bu insan faktörüdür” dedi.
Mustafa Tuncay Doğaner ise uçağın yönetmeliğine uygun olarak kiralandığını kaydederek, “Bu meydana pilotların ilk kez gidiyor olmasının kazayla ilgisi yoktur. Bu hatalı kodlama tesadüf olamaz. Basiret bağlanması gibi bir şey söz konusu. Uçak 193. derecede uçması gerekirken 253. derecede uçuyor. Yani 223 dereceden 30 çıkarılacakken 30 ekleme yapılıyor” diye konuştu.
Mahkeme, Anadolu Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Hakan Karakehya, pilot öğretmenler Mehmet Özler ve Serdar Dalkılıç ile bağımsız şirket konumundaki Türk-İş Teknik’ten Ahmet Ufuk Güneş ve Umut Berkay’ı bilirkişi olarak tayin etti.
Bilirkişi heyeti, 11 Mayıs’ta yapılacak duruşmada yemin ettikten sonra, 3 aylık süre içinde kazayla ilgili gerekli incelemeleri yapacak ve hazırladığı raporu mahkemeye sunacak. Mahkeme heyeti bilirkişiden tüm detayların incelenmesini, sanıkların sorumluluğunun, varsa eğitim noksanlarının, uçağın düşüş nedenlerinin ve cihaz arızalarının belirlenmesini istedi.
Toplam 17 sanık ‘taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet verme’ suçundan 2 ile 15 yıl arasında hapis cezası istemiyle yargılanıyor.

Duruşmaya kaza tarihinde uçak firmasının yöneticileri olan Doğaner (sağda) ve Erbilgin de (solda) katıldı.

‘Eğitim eksikliği’
Tuncay Doğaner’in uçağın pilotların yanlış hesaplama yapması sonucu düştüğü yönündeki ifadesine uzmanlardan itiraz var.
Türkiye Havayolu Pilotları Derneği Genel Sekreteri Kaptan Pilot Nuri Sakarya, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün raporunda da yer alan hesap hatasının pilotların iyi eğitilmemesinden kaynaklandığını belirterek, “Devlet Hava Meydanları o meydana inmeden önce uçağın havada takip edeceği, dağlara çarpmayacağı, askeri arazi üzerinden geçilmeyecek şekilde bir pattern (şekil, şema) çiziyor. Bu pattern’de yanlış bir hesaplamayla yanlış bir istikamete dönüp devam ediyorlar. Bu yanlış hesaplama da uçağı dağlara doğru götürüyor. Ama siz beni iyi eğitirseniz o bilgiyi doğru girerim. Siz beni iyi eğitmezseniz, Isparta’ya kaptan olarak gitmemişsem, iki tane adam bilmediği bir meydana giderse hatalar beklenir” diye konuştu.

‘Yol eğitimi yaptırılmalı’
Uluslararası kurallara göre pilotların ilk kez ineceği hava meydanına yönelik eğitimden geçirilmesi gerektiğini de vurgulayan Sakarya, “ICAO dokümanındaki 9.4.3 paragrafında ‘Bir insan bir yere uçacağı zaman havaalanı ve yol eğitim yaptırılır’ denilir. Yani pilotun daha önce gitmediği bir meydana yardımcı pilot olarak gitmesini gerektirir” dedi.
TAHSİN AKSU İstanbul