Kötü zemin çürük bina

İlçenin geçmişte sulak tarım arazisi olduğu, bölgenin yapılaşmaya açılmasının felakete davetiye çıkardığını söyleyen uzmanlar, İzmir Körfezi’ni çevreleyen yapıların da, çamur tabakanın oluşturduğu zemin üzerinde yer aldığına dikkat çektiler. Milliyet’e konuşan Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “Bayraklı’da zemin etüdlerinden, denetim mekanizmasına kadar ihmaller zinciri var” tespitinde bulunarak şunları anlattı: “Bayraklı’da doğrudan yerleşime açık alan yok. Bir yer imara açılırken, jeolojik etki raporu hazırlanır. Zeminin özellikleri ortaya çıkarıldıktan sonra yerleşime uygunluk haritası oluşturulur. Bayraklı, zemin etütleri açısından önlem alınması gereken alan statüsünde. Ancak yapı stoklarında bu önlemlerin alınmadığını görüyoruz. İlçenin bazı alanlarında yeraltı su seviyesi 5 metrede, zemin kil ve kumdan oluşuyor. Sıvılaşma tehlikesi olduğu bilinen alanlara deprem yönetmeliğine uygun, eksiksiz binalar yapılması gerekirken bunlara uyulmamış. Yönetmeliklere uygun binalar olsa hasar bile oluşmazdı. Bayraklı’da etütten denetime kadar tüm aşamaları ihmal eden herkes sorumlu. Yeni gökdelenlerde bile hasar oluştu. İzmir Körfezi’ndeki alüvyon kalınlığı 400 metre. Kimse 400 metreye fore kazık çakmıyor. Gökdelenler için gerekli çok özel yapım tekniklerinin de uygulanmadığı ortaya çıkan hasardan anlaşılıyor. Kaldı ki, zemin nedeniyle yüksek katlı binalara izin verilmemeliydi.”

Sorunlu olduğu biliniyordu

Bayraklı’nın zemin açısından en sıkıntılı bölgelerin başında geldiğinin bilinmesine rağmen denetim mekanizmasındaki aksaklıkların giderilemediğini söyleyen İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Eylem Ulutaş Ayatar da “Yıkımlar eksik malzeme, hatalı mühendislik ve denetim mekanizmasındaki eksilikten kaynaklanıyor” diye konuştu. İzmir İnşaat Mühendisleri Odası Genel Sekreteri Rahmi Alper de, “Bayraklı’da zeminle ilgili sıkıntılar olduğu herkes tarafından biliniyordu. İmar affı sonrası denetim mekanizması ortadan kalktı ruhsatlı sağlam yapı ile çürük veya depreme dayanıksız bina eş değer haline gelmiş oldu” tespitini yaptı. Bornova Belediye Başkanı Mustafa İduğ da Bayraklı’daki zemin ve yapılardaki eksikliklere dair ilginç değerlendirmelerde bulundu:

“Buradaki binalar 1993 yılında yapılmış ve o günkü zemin etüdünde ovadır. Kazıldığında 2 metre alttan su çıkar. O günkü mevzuat ve yönetmeliğe göre Çevre Şehircilik Bakanlığı ile yerel yönetimlerin aldığı kararlar doğrultusunda buralara binalar yapılmış.”