İşte Kuzey ve Güney Kore hakkında bilinmeyenler! 'İnternette yazıldığı gibi değil'
26.10.2021 - 13:28 | Son Güncellenme:
'Parazit' filmi ve 'Squid Game' dizisiyle tüm dünyada dikkatleri üzerine çeken Kore, mutfağı ile de öne çıkıyor. Peki, 70 yıl önce ülkenin Kuzey ve Güney olarak ikiye bölünmesi, yemek kültürünü nasıl etkiledi? Özellikle 'kapalı kutu' olarak nitelendirilen Kuzey Kore'de ne yenilip içiliyor? Tüm merak edilenleri, Koreli Boram Kim ve Kuzey Kore'ye giden birkaç gezginden biri olan Gökhan Yıldırım ile konuştuk.
Gülşah Karaman / Milliyet.com.tr - Oldukça geniş ve zengin bir mutfak olan Kore mutfağı, ülkenin 70 yıl önce ikiye bölünmesiyle lezzet açısından da bir kırılma yaşadı. Özellikle Kuzey Kore'de yaşam ve yemek kültürüne dair internette birçok tartışmalı bilgi paylaşılıyor. Bu bilgilerin doğruluk payı bilinmese de, Kuzey Kore ve Güney Kore'nin birbirinden nasıl ayrıldığını ve mutfak kültürünün bu anlamda nasıl ortaya çıktığını, İstanbul'da restoran işleten Güney Koreli Boram Kim ve Kuzey Kore'yi ziyaret eden gezgin Gökhan Yıldırım anlattı.
'İLKBAHARDA İNSANLAR AÇLIKTAN ÖLÜYORDU'
Kore mutfağının ortaya çıkışı 2 bin yıl öncesine kadar dayanıyor. Toprakların çok verimsiz olması ve dağlık bir bölge olması sebebiyle ağaç ve bitkinin zor bulunduğunu aktaran Koreli Boram Kim, Kore mutfağının ortaya çıkışına değinerek, halkın zor zamanlardan geçtiğini söyledi.
Özellikle sebze yemekleri yelpazesinin çok geniş olmasının sebebini, ilk zamanlarda insanların yiyecek bulamadığı için bitkilere ve deniz ürünlerine yönelmesi olarak belirtti. Kim, ülkenin çiftçilik ve hayvancılığın zor yapılan bir yer olmasından insanların ilk zamanlarda aç kaldığını ifade ederek, “Özellikle ilkbaharda birçok insan açlıktan ölürdü. Koreliler bulabildiklerini yemeye çalışırlardı” dedi.
DENİZ YILDIZI DIŞINDA TÜM DENİZ ÜRÜNLERİNİ YİYORLAR
Kore’de yaşayan insanların sadece dağlarda buldukları bitki ve yiyecekleri toplaması dışında deniz ürünlerinden de geri kalmadıklarını söyleyen Boram Kim, “Denizden çıkan ne varsa yiyorlardı. Bu yüzden deniz ürünleri yelpazesi çok geniştir. Özellikle deniz anası salatası bile yapıyorlar. Deniz yıldızı dışında tüm deniz ürünleri tüketiliyor” diye konuştu.
KORE YEMEKLERİNİN BAHARATLI OLMASININ ASIL SEBEBİ…
Kore yemekleri acılı olduğu kadar yoğun oranda baharat da içeriyor. Bunun nedeni ise Kore halkının ilk zamanlar bulabildikleri yiyecekleri nasıl geliştirebiliriz diye düşünüp, tüm yemekleri tatlandırmak adına baharata başvurması. Kim, insanlarda bunun alışkanlık haline geldiğini söyleyip, Kore yemeklerinin çok sağlıklı olduğunu sözlerine ekledi.
KORE YEMEKLERİNİ DİĞER UZAK DOĞU YEMEKLERİNDEN AYIRAN TEK ÖZELLİK
Günümüzde Uzak Doğu yemekleri arasında daha çok tercih edilen ve popülaritesi artan Kore yemekleri, acılı bir lezzet olarak biliniyor. Kore yemeklerini diğer Uzak Doğu yemeklerinden ayıran şeyin biber, acı ve sarımsak olduğunu ifade eden Boram Kim, “Uzak Doğu yemekleri yoğun miktarda sarımsak içeriyor” bilgisini paylaştı.
HER EVDE 'KİMCHİ' İÇİN ÖZEL DOLAPLAR VAR
Kore’nin en meşhur ve geleneksel yemeğinin ‘kimchi’ (kimçi) olduğunu söyleyen Boram Kim, bunu acılı turşu olarak tarif etti. Özellikle kimçinin bir ana yemek olmadığını, her öğün tüketildiğini açıklayan Kim, “Her ailenin evinde kimçi için yapılan özel dolaplar bulunuyor” dedi.
BÖLÜNMEDEN DOLAYI KUZEY KORE MUTFAĞI UNUTULMAK ÜZERE
Yıllarca aynı kültür ve dili paylaşan Kore, savaşların içinde parçalanarak karşımıza iki farklı devlet olarak çıkıyor. Bu durum, Kore’de birçok alanda ayrışmalara sebep olduğu gibi mutfak kültürüne de yansıyor. Yemeklerin bölgesel olarak değişime uğradığını ifade eden Boram Kim, “Güney Kore, sıcak bir ülke olduğu için daha çok tuzlu ve baharatlı yemekler tüketiliyor. Kuzey bölgesi ise soğuk olduğu için yemeklerin baharatı az ve acısız oluyor” detayını verdi. Son olarak Kim, Güney Kore’deki birçok insanın kuzey bölgesinde yemek yemediğini, bu yüzden Kuzey Kore yemeklerinin zamanla unutulduğunu ve bölünmeden dolayı birçok yerde Kuzey Kore mutfağını sunan kimsenin olmadığını söyledi.
Kuzey Kore'ye giden birkaç Türk gezgin arasında bulunan Gökhan Yıldırım da Kuzey Kore deneyimini bizimle paylaştı.
'KUZEY KORE EN KOLAY GİRDİĞİM ÜLKELERDEN BİRİ OLDU'
Kuzey Kore, dünyanın en kapalı ve yabancıların özel izinle girebildiği bir ülke olarak biliniyor. Ancak 70’den fazla ülke gezen sosyal medya fenomeni Gökhan Yıldırım, Kuzey Kore’yi 'en kolay giriş yaptığı ülke' olarak tanımladı. Yıldırım, “Ülkeye girişte elimdeki vizeye bakıp 1 saniyede geç dediler. En ufacık bekletme, zorlama olmadı" ifadelerini kullandı.
'HERKES TELEFON KULLANABİLİYOR'
Teknolojik aletlerin kullanımının sınırlı olduğu bilinen Kuzey Kore’de, özellikle telefonun yasak olduğu belirtiliyor. Ancak Gökhan Yıldırım, tarlada çalışan insanların ellerinde bile telefon olduğunu belirtip, “İnternette yazılan bilgilere göre telefonları olmamalıydı ama şehirde neredeyse herkeste vardı” açıklamasında bulundu.
'İKİ ÜLKE ARASINDAKİ EN BELİRGİN FARK TEN RENGİ DENİLEBİLİR'
Güney Kore ve Kuzey Kore’de yaşayan insanların arasındaki farklara değinen Gökhan Yıldırım, “En belirgin özellik ten rengi olabilir. Güney Kore biraz daha beyaz bir ülke ancak Kuzey Kore’de sanki herkes esmer gibiydi” detayını paylaştı.
KUZEY KORE’DE YAŞAYAN ÇOĞU KİŞİ GÜNEY KORE İLE BİRLEŞMEK İSTİYOR
“Kuzey Kore’de tanıştığım 7-8 kişi var ve kiminle konuşursam hepsi Güney Kore ile birleşmek istiyor” diyen Yıldırım, Korelilerin özellikle 'Kuzey', 'Güney' kelimelerini hiç sevmediklerini, ülkeyi sadece Kore olarak tanımladıklarını söyledi. “Güneyliler bizim kardeşimizdir” tarzı cümleler kuruyorlardı” diye konuştu.
Güney Kore’de en çok tüketilen yemeğin tavuk olduğunu belirten Gökhan Yıldırım, Kuzey Kore’de ise kendisine dana eti verildiğini ve ülkede ne bulunuyorsa menülerin ona göre oluşturulduğunu belirtti. Ülkenin ambargo uygulanmasına rağmen hâlâ ayakta kaldığını sözlerine ekleyen Yıldırım, şunları da söyledi: “Kore, bunu bir şekilde başarmış. Ancak ambargo altında hâlâ ülkeyi kalkındırmaya çalışmak gerçekten çok zor olmalı."
'HİÇBİR ŞEY OLMAYAN BİR ÜLKEDE 20 ÇEŞİT YEMEK YEDİM'
Dünyaya kapalı yönetim yapısıyla herkesin dikkatini çeken Kuzey Kore’de halkın yiyecek alanında da sınırlı olduğu biliniyor. Ancak Yıldırım, gittiği restoran için, “Önümüze abartısız 15-20 adet Türkiye’de meze dediğimiz çeşitlerden koydular. Ana yemek olarak da yine et geldi. Hiçbir şeyi olmayan bir ülkede önüme 20 çeşit yemek gelmesi, gerçekten şaşırtıcıydı” diye belirtti.
Gökhan Yıldırım ayrıca Güney Kore yemeklerinin tadının çok daha iyi olduğunu belirtip, bunun sebebini, Kuzey Kore’de üretilen yiyeceklerin uzun süreler bekletilmesi ama Güney Kore’de her şeyin taze olarak sunulması olarak yorumladı.
Ambargonun uygulandığı ülkede halk ne yetişiyorsa onu yiyor. Ülkede hayvan sayısının az olmasından dolayı et tüketiminin sınırlı olduğunu ifade eden Gökhan Yıldırım, insanların en çok sebze yediklerini söyleyip, “Güney Kore’deki etler daha lezzetli. Ancak Kuzey Kore’de tat hep aynı, sadece karnınızı doyurmak için yiyorsunuz. Yemekten keyif alma olayı pek yok sanırım. Bunun da yine en büyük sebebi, ülkedeki ambargo olabilir" ifadelerini paylaştı.
'İNTERNETTE YAZILDIĞI GİBİ DEĞİL'
Kuzey Kore'de insanların marketlerden istedikleri ürünü alıp alamadığı konusu da merak edilenler arasında yer alıyor. Korelilerin birçok ürüne erişebildiğini söyleyen Yıldırım, “Ülkede kimsenin aç olmasına izin verilmiyor ve herkese erzak yardımı yapılıyor. Sokakta yaşayan ve kötü giyinen bir kişi bile yok. Markette insanlar istedikleri her şeyi alabiliyorlar” şeklinde konuştu.
Ülkede AVM’lerin bile olduğunu belirten Gökhan Yıldırım, bunların içinde birçok dükkan ve restoran olduğunu da söyledi. Yıldırım, “Sonuç olarak benim gördüğüm kadarıyla gerçekten pek çok şeye erişebiliyorlardı. İllaki erişemedikleri ürünler vardır, ancak internetteki gibi ülkede herkes aç falan değildi” dedi.
