‘Helikopter bir yere çarpmadı’

Bitlis Tatvan’da 11 askerin şehit düştüğü helikopter kazasıyla ilgili, Kaza Kırım Ekibi raporu tamamladı. Helikopterin, ani değişen hava koşulları ile bulut içine girdiği ve pilotların geri dönüş kararı aldığı ancak kazanın yaşandığı tespit edildi. Helikopterin düşme nedeni “oryantasyon kaybı” olarak açıklanırken, bulutun içinde kalması sonucu helikopterin bir anda görüş şartlarını kaybettiği ve herhangi bir tepeye çarpmadan düştüğü belirlendi. Milli Savunma Bakanlığı’nda dün düzenlenen basın toplantısında 4 Mart’ta düşen askeri helikopter kazasıyla ilgili ayrıntılı bilgilendirme yapıldı. Kara Havacılık Komutanlığı’ndan Kaza Kırım Ekibi de toplantıda hazır bulundu ve soruları yanıtladı.

Uçuş rotası değişti

Bilgilendirmede şu ayrıntılar paylaşıldı: Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kaza-Kırım Ekibi 5 Mart 2021 tarihinde bölgeye intikal etmiş ve olay yerindeki çalışmalarını tamamlamıştır. Kaza kırım ekibi tarafından; ilgili Komutanlık ve birimlerle yapılan çeşitli görüşmelerden, olay yerinde yapılan incelemelerden, yine olay yerinde bulunan ses veri kayıt cihazının dinlenmesi-çözümlenmesinden elde edilen bilgiler ışığında, söz konusu kazanın oluşu ile ilgili bir kanaate varılmıştır.

8. Kolordu Komutanı Korgeneral Osman Erbaş tarafından, Kolordu Komutanlığı birliklerinde denetleme ve incelemelerde bulunmak üzere 4 Mart’ta, Elazığ-Erciş-Tatvan-Muş-Bingöl-Elazığ güzergâhında bir idari denetleme programı planlanmıştır. 4 Mart sabahı yapılan uçuş brifinginde hava şartlarının uçuşa uygun olduğu tespit edilmiştir. Uçuş görevine müsaade etme, sevk ve idare etme, uçuş görevini başlatma, erteleme, tadil etme ve iptal etme yetkisi olan 1’inci pilotun kararı ile uçuşa planlandığı şekilde 07.52’de Elazığ-Erciş-Tatvan rotasında başlanmıştır. İntikal esnasında Muş bölgesinde olumsuz hava şartları ile karşılaşılmasına müteakip uçuş rotası değiştirilerek Bingöl istikametinde uçuşa devam edilmiş ve 09.23’te Bingöl’e iniş yapılmıştır. Tatvan bölgesindeki hava şartları takip edilerek, hava şartlarının iyileşmesi beklenmiş, hava şartlarının uçuşa müsait olduğunun tespit edilmesi üzerine saat 13.55’te Tatvan’a intikal etmek üzere Bingöl’den kalkış yapılmıştır. İntikalin Tatvan yakınlarına kadar olan bölümü sorunsuz icra edilmiş, olumsuz bir hava durumu ile karşılaşılmamıştır.

Olayın meydana gelmesinde helikopterden kaynaklanan bir neden olmadığı, helikopterin bakım faaliyetlerinin mevcut mevzuata uygun olarak zamanında ve uygun şekilde yapıldığı, helikoptere yönelik hava şartları dışında herhangi bir dış etkinin olmadığı, uçuşun son aşamasında hava koşullarının ani değişimi sonucunda ortaya çıkan olumsuz hava şartları nedeniyle helikopterin bulut içinde kalması ve bir anda yer görüş şartlarını kaybetmesi nedeniyle meydana geldiği değerlendirilmektedir. Bugüne kadar Kara Kuvvetleri envanterindeki Cougar helikopterleri ile dört adet can kayıplı kaza meydana gelmiştir. Söz konusu kazaların hiçbirisinin nedeni helikopter kaynaklı değildir. Güvenlik kaynakları, sorular üzerine helikopterin düşme nedenini “oryantasyon kaybı” olarak açıkladı. Bulutun içinde kalması sonucu helikopterin bir anda görüş şartlarını kaybettiğini ve herhangi bir tepeye ya da kara parçasına çarpmadığını söyledi.

Ani hava değişimi

“Hava durum raporları nerden sağlanıyor? Ani hava değişimi tahmin edilemez miydi” sorusu üzerine güvenlik kaynakları, “Bölgenin coğrafi durumu sebebiyle, ani hava değişiklileri bölgesel olarak yaşanabilir. Güneydoğu ve Doğu bölgesinde yüksek arazilerde, hava çok hızlı değişebiliyor. Bu öngörülecek bir durum değil” yanıtını verdi. Helikopterde bulut içi görüşte pilotlara yardımcı olacak bir cihaz bulunup bulunmamadığı sorulması üzerine de, kaynaklar, “Cihaz olsa da bir şey yapamayabiliyorsunuz bazı durumlarda. Burada ani değişen hava koşulları etkili oldu” dedi.

‘Pilotun alacağı karar esastır’

Hava şartları uygun olmasa dahi komutanların emri ile helikopterlerin havalandırıp havalandırılmayacağına yönelik soruya ise güvenlik kaynakları “Böyle bir şey kesinlikle söz konusu değil. Uçuş camiasında pilotun kararı esastır. Buna herhangi bir komutanın etki etmesi mümkün değil. Pilotun kendi kararına bırakılır. Komutan olarak rütbeli personel emir verebilir ama uçuş için bir emir verilmesi söz konusu değildir” yanıtını verdi.

Kullanılmaya devam edecek

Güvenlik kaynakları, kazadan yaralı kurtulan iki subayın sağlık durumunun iyi olduğunu, ancak henüz görüş vermediklerini söyledi. Cougar tipi helikopterde mevcut şartlarda en iyi sistemler olduğunu belirten kaynaklar, geliştirme çalışmalarının da sürdüğü bilgisini verdi. Kaynaklar, genellikle idari görevlerde kullanılan Cougar tipi helikopterlerin kullanılmaya devam edeceğini belirtti.

ABD’den başsağlığı

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby, Bitlis Tatvan’daki helikopter kazasında şehit olan askerler için başsağlığı mesajı yayımladı. Kirby, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Pentagon’un helikopter kazasında askerlerin yaşamını yitirmesinden dolayı üzgün olduğunu belirtti. Kirby, Milli Savunma Bakanlığı’nın Twitter hesabını da etiketlediği paylaşımında, “NATO müttefikimiz Türkiye’ye yaşamını kaybeden askerler için en derin taziyelerimizi iletiyoruz ve yaralananlara da acil şifalar diliyoruz” ifadesini kullandı. - AA