Gönüllü dönüşe ‘Teşvik’ formülü
19.12.2024 - 07:02 | Son Güncellenme:
Suriye’de 8 Aralık’ta Esad yönetiminin devrilmesinin ardından Türkiye’den Suriye’ye geri dönüşler sınırlı da olsa başladı.
Ayşegül Kahvecioğlu - İçişleri Bakanlığı verilerine göre 9 Aralık’tan itibaren günlük ortalama 1000-1500 Suriyeli ülkesine gönüllü geri dönüş yapıyor. Türkiye’de halihazırda kayıtlı bulunan 2 milyon 938 bin 261 Suriyeli’nin yarısının gelecek birkaç yıl içinde ülkesine geri dönmesinin; Türkiye’de yatırım yapan, iş kuran, üniversitede okuyan gençleri ve ailelerini de kapsayan diğer yarısının ise ülkede kalmasının beklendiği ifade ediliyor. AK Parti, Suriyelilerin özellikle tarım ve sanayideki işgücünden çekilmesini ise risk olarak görüyor. Bu nedenle AK Parti, sürecin yavaş ve planlı ama geri dönüşü teşvik edici şekilde yürütülmesi için hazırlık yapıyor.
‘SÜRELİ İZİNLİ GİDİŞ’
Yeni yol haritası için AK Parti’de bazı formüller tartışılmaya başlandı. Parti kaynakları öncelikle geçmişte Suriyelilere bayramlarda tanınan “izinli geçiş hakkı”na benzer bir düzenleme önerisini masada tutuyor.
Kendilerine tanınacak “süreli izinli gidiş hakkı” ile Suriyeli sığınmacılara, ülkelerinde yaşam alanlarını yeniden kurabilmeleri için zaman verilmesi planlanıyor. AK Parti kurmayları, “Suriyelilerin kendi ülkelerine belli bir süre gidip gelerek köylerinin, mahallelerinin durumunu görmelerini, dönüş şartlarını kendilerinin de oluşturmalarını sağlamalıyız. O nedenle oraya peyder pey ama temelli olarak yerleşmeleri için bir formül arayışındayız” derken, Suriye’de “tam güven ortamı” tesis edilmeden gidiş gelişlerin Türkiye için yeni bir tehdit oluşturma ihtimalini de göz ardı etmediklerini ifade ediyorlar.
OTURMA İZNİ...
AK Parti’nin üzerinde çalıştığı bir diğer “teşvik” formülü ise Türkiye’de kalmayı tercih eden Suriyelilerin statülerini değiştirmek. Bu kapsamda ülkelerine dönmeyen Suriyelilerin geçici koruma statüsünden çıkarılarak diğer yabancılar gibi yalnızca oturma izni ile Türkiye’de kalmalarına izin verilmesi gündemde. Böylece Suriyelilerin uluslararası yardımlar, sağlık sisteminden ücretsiz faydalanma hakkı ve diğer sosyal haklar gibi pek çok avantajdan faydalanamayacağı için ülkesine dönmeyi tercih edebileceği yorumu yapılıyor. Bu süreçte şartları sağlayan bazı Suriyelilerin ise Türk vatandaşlığı alabileceğine işaret ediliyor.
GÖNÜLLÜ GERİ DÖNÜŞ NASIL YAPILIYOR?
Geçici Koruma Yönetmeliği’ne göre gönüllü geri dönüş, geçici korumanın bireysel olarak sona ermesine yol açan nedenler arasında yer alıyor. Suriyeli sığınmacılar gönüllü geri dönüşe nihai olarak karar verdikleri zaman bulundukları ildeki Göç İdaresi’ne giderek “Gönüllü Geri Dönüş Formunu” dolduruyor. Bu işlemin ardından kişiye bu formun bir nüshası ile Yol İzni Belgesi veriliyor. Sığınmacılar bu belgelerle seyahat edip uygun olan bir sınır kapısından çıkış yapabiliyor. Çıkış esnasında yetkili makamlar sığınmacıdan “Geçici Koruma Kimlik Belgesi”ni geri alıyor.
