Finish çizgisindeki sahtekâr

Bisiklet dünyası ve hatta neredeyse tüm dünya 2012 yılına kadar bisiklet sporunun en büyük yarışçısı olarak Amerikalı Lance Armstrong’u görüyor ve tanıyordu. Fransa bisiklet turunu yedi kez üst üste kazanmış başka kimse yoktu. Ta ki o büyük deprem olana kadar: 2012 yılında Armstrong’un doping kullandığı ortaya çıkmış ve 1998’den itibaren kazandığı tüm yarışlardaki şampiyonluğu elinden alınmış, ömür boyu spordan men edilmişti.

Artık dünyanın gözü bir sporcuda değil bir sahtekârdaydı. Tüm gazeteciler peşindeydi ama o en ünlülere konuşmayı tercih ediyordu. 2013’te Oprah Winfrey ile iki buçuk saatlik bir röportaj yaptı. Röportajın sonunda Winfrey, “Her sorunun yanıtını alamadım. Ancak insanların merak ettiği çok önemli sorularımı yanıtladı. Artık saklanacak bir durum yok. Çünkü hepiniz, Armstrong’un doping yaptığını doğruladığını biliyorsunuz” diyecekti.

‘Beni düşman belledi’

Suçunu kabul etse de Armstrong, sadece kendi seçtiği isimlere konuşmayı tercih etti. İşte bu isimlerden biri de New York Times muhabiri Juliet Macur. Macur hem Armstrong’la hem ünlü pedalın ailesiyle hem de yakınındaki isimlerle yaptığı görüşmeleri ‘Tekerlekli Yalan - Lance Armstrong’un Düşüşü’ adlı kitapta topladı. Domingo Yayınları etiketiyle ve Algan Sezgintüredi’nin Türkçesiyle yayımlanan kitapta Macur, “Lance Armstrong’la yaklaşık on yıldır bol didişmeli bir ilişkimiz var. Menajeri Bill Stapleton’ın beni dava açmakla tehdit edişinin üzerinden yedi yıl geçti. O zamanlar Armstrong’un kullanmaya, tavlamaya yahut sindirmeye çalıştığı muhabirlerden biriydim sadece. Peri masalı hikâyesini kurcalama cüreti gösterenlere dava açmak, insanları, hakkında eleştirel yazmaya değmeyeceğine ikna etmesinin çabuk ve kolay yoluydu. İzleyen yıllarda beni, kendisinin ve işleriyle ilgilenenlerin gözünü üzerinden ayırmaması gereken pek çok düşmanından biri olarak belledi. Ancak şimdi, çöküşünden sonra ateşkese yakın bir şeyi kabullendi. Reddedecektir ama benle karşılıklı oturmayı, kitabımın gideceği yönü kontrol edebileceği zannıyla kabul ettiğini biliyorum” diyerek Armstrong ile kitap için masaya oturmalarını anlatıyor.

Juliet Macur’un kitabı Domingo Yayınları etiketiyle ve Algan Sezgintüredi’nin Türkçesiyle yayımlandı.

‘Aile Yalanları’, ‘Spor Yalanları’, ‘Medya Yalanları’, ‘Kardeşlik Yalanları’, ‘Amerikan Kahramanının Yalanları’ ve ‘Gerçekller’ bölümlerinde Armstrong’un etrafındaki hemen herkesin milyon dolarlar uğruna ağzını sıkı tuttuğunu ortaya çıkaran Macur, ünlü pedalın her şeye rağmen kendini hâlâ haklı gördüğünü söylüyordu: “2013 Haziran’ındaki görüşmemizden Armstrong’un kalbinin derinliklerinde yedi Fransa Bisiklet Turu’nu herkesten daha iyi olduğu için kazandığına inandığı ve inanmaya devam edeceği kuşkusuyla ayrıldım.”

Doping destekçisi

Kitapta, Armstrong’un hayatına dahil ettiği ve neredeyse ailesinden daha yakın olan masör Josh Thomas Neal ile olan bölümler ise dikkat çekici. Armstrong’dan önce de etrafında olduğu sporculara doping konusunda yardım eden Neal, 2002 yılında hayatını kaybetmiş. Ancak masör, arkasında 26 saatlik bir ses kaydı bırakmış. Bu ses kayıtlarını da kitabında kullanan Macur, Neal’ın asla Armstrong’un doping almadığını, sürekli vitamin iğneleri vurdurduğunu söylediğini anlatıyor: “Meal’ın anlattıklarına bakarsak Armstrong iyileşmek ve yarış öncesinde enerji artırmak için iğnelere ve serumlara başvuruyormuş. 1992 Olimpiyatları’ndaki yol yarışından bir gece önce, olimpik bisikletçi Timm Peddie, Armstrong’un otel odasına girdiğinde, serum takılmış yatan Armstrong’un başına doluşmuş Neal ve ABD Bisiklet Federasyonu yetkililerini görmüş. İşlemin uluorta yapılışı karşısında şaşakalmış.”

Tüm dünyayı ve yakınlarını da aldatan ve hâlâ kendisini haklı gören, spordan men edildiği için bir vakıf kuran ve kanser hastalarına yardım ederek belki de vicdanını temizlemeye çalışan Armstrong’un kendi anlatılarıyla ortaya çıkan bu kitap, hırs ve para uğruna yapılmış sahtekârlığın bir dökümü gibi.

Miguel Indurain,Lance Armstrong ve Olaf Ludwig.

‘Kurban gibi göstermemi istiyordu’

Kitap için Armstrong’un büyük malikanesinde ünlü pedalla bir araya gelen gazeteci Macur, Armstrong’un evindeki sanat eserlerinin dikkat çekici olduğunu anlatıyor: “Evindeki sanat eserlerini gördükçe Armstrong’un sanat zevki daha bir tuhaf gelmeye başladı. Seçtikleri için karanlık demek, kibarlığa giriyordu; tartışmalı tanımıysa fazla basit kaçardı. (...) Çalışma odasının dışındaki, merdivene bakan köşede bir çarmıha geriliş tasviri vardı. Eserin tam etkisi, çarmıha gerilmiş İsa’nın görünürlük kazandığı belli açılardan anlaşılıyordu sadece. ‘Bin günahın yükünü tek adam sırtlanmış,’ dedi Armstrong. Ama bu çarmıha geriliş tasvirleri önünde bile aslında kendisinden bahsediyordu. Yüzyılın tüm dopingci bisikletçileri arasından kurban seçildiğini yazmamı istiyor ve yapmam gereken buymuş gibi davranıyordu.”

Dopingli başarılar

- 7 Fransa Bisiklet Turu Şampiyonluğu (1999-2005)

- 1 İsviçre Bisiklet Turu Şampiyonluğu (2001)

- Dünya Şampiyonluğu (1993)

- 25 Fransa Bisiklet Turu etap birinciliği

- 2 Tour de Pont Şampiyonluğu

- 1 Türkiye başarısı