30.06.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Önder Yılmaz
Önder Yılmaz- Toplumsal hayata katılmada bir çok zorlukla karşılaşan engelliler, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun (KDK) da devreye girmesiyle önemli bir zafere imza attı. Karabük’te tekerlekli sandalyeye mahkum görme engelli bir vatandaş KDK’ya başvurarak elektrik direkleri ve saha dağıtım kutularının kaldırımlar üzerine konumlandırılmasından şikayeçi oldu. Bir önceki başvurusu üzerine kaldırıma engelli rampasının yapılmasıyla yetinildiğini aktaran vatandaş, bunun engellilerin ulaşım kabiliyetini artırmadığını, söz konusu elektrik direği ve dağıtım kutusunun konumunun değiştirilmesini talep etti.
KDK Başkanı Şeref Malkoç, Türkiye genelini ilgilendiren vakaya ilişkin şikayet başvurusunu işleme alarak, konuyu araştırması için uzman görevlendirdi. KDK’nın bilgi istemine yanıt veren Karabük Belediyesi, Başkent Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi(BEDAŞ) İşletme Müdürlüğüne ait olan elektrik panosunun yönünün değiştirilmesiyle ulaşım rahatlığı sağlanacağını kaydetti.
YANIT: KALDIRMAYIZ
BEDAŞ ise KDK’ya, söz konusu direk ve saha dağıtım kutusunun 2015 yılında imara göre tesis edildiğini belirterek, “ekonomik ömrünü doldurmadan kaldırılamaz” şeklinde olumsuz görüş bildirdi. KDK bunun üzerine konuyu Enerji Bakanlığı’na taşıdı. Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ) Genel Müdürlüğü Yatırımlar İzleme Dairesi Başkanlığı da BEDAŞ’ın görüşüne yakın bir değerlendirme yaptı.
KDK, bu kez Karabük Valiliği Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Komisyonu’nu harekete geçirdi. Yerinde inceleme yapan Komisyon “elektrik direği ve saha dağıtım kutusunun engeliler ile vatandaşların geçişine engel teşkil etmeyecek şekilde konumlandırılması” yönünde karar oluşturarak, ilgili kurumlara iletti. Komisyon, kaldırımın engelliler için uygun olmadığı tespitini de içeren kararında “Yaya kaldırımlarının bakım ve onarımının gerçekleştirilmediği, yaya ve taşıt trafiğinin kesişim alanlarında taşıt engelleyicilerin olmadığı, elektrik, aydınlatma ve trafik işaret direklerinin zemine montajı için kullanılan cıvataların yaralayıcı sivri uç ve çıkıntıları, keskin kenar ve fazlalıkları yayalar için tehlike oluşturmayacak şekilde yerleştirilmediği” gibi eksikleri sıraladı.
VALİLİK TAKİBİ
Konuyu uluslararası sözleşmeler, anayasa ve yasalar ekseninde mercek altına alan KDK, ülke genelinde yaşanan benzer sorunların çözümüne yönelik örnek bir tavsiye kararına imza attı. Kararda, “Bütün yerleşim alanlarında yaya kaldırımı ağının bulunması, en temel yaya hakkıdır. Engelli bireyleri, toplumsal yaşamın ana akışına katılmaktan alıkoyan düzenlemelerin aynı zamanda onların toplumsal yaşamda dışlandığı anlamına geldiği unutulmamalıdır. Kentsel yaşamın ve kamu hizmetlerinin engelli bireylerin erişilebilirliğine uygun olarak düzenlenmesinin yasal bir zorunluluk olduğu açıktır. Şikâyete konu alanın engelli bireylerin erişebilirliğine ilişkin mevzuatın gerekliliklerini karşılamaktan çok uzak olduğu anlaşılmıştır” denildi.
Karabük Belediye Başkanlığı, BEDAŞ ve TEDAŞ’a, şikâyete konu kaldırımın mevzuata ve standartlara uygun şekilde yeniden düzenlenmesi tavsiyesinde bulunan KDK, bu üç kurum tarafından yapılacakların denetimi için valiliğe, yaya kaldırımlarının engelli bireylerin erişilebilirliğine uygunluğunun takibi ve bilgileri için Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na da tavsiyede bulunulmasını kararlaştırdı.