Bir gecede milyonerlik hayali hayat karartıyor!

CİHAT ASLAN İstanbul - Kripto parayla hayatı olumlu yönde değişenler olduğu gibi, hayatı kararanlar da var. ‘1 verip 1000 kazanma’ , ‘Bir gecede milyoner olma’ gibi hayallerle kripto borsalarına girenler ya evini satmış ya da arabasını. Kredi çekerek borç harç içinde kalanlar, boşanma aşamasına gelenler, ailesi dağılanlar ve hayatına son verenler de var. Batanlar arasında sağlık çalışanı, işçi, hukukçu gibi her kesimden insan yer alıyor. Kripto piyasasında kaybeden herkesin dilinde ise aynı ortak cümle, “Arkadaşlarımdan duydum, herkes yüksek kâr elde ediyordu.”

Kripto para Antalya’da yaşayan Gider ailesi için korkunç bir sona neden oldu. Güzeloba Mahallesi’ndeki 3 katlı villada yaşayan Gider ailesinin 3 üyesi Mustafa Gider tarafından öldürülürken, Gider aynı silahla kendi hayatına da son verdi. Araştırmalar sonucu Mustafa Gider’in Bitcoin borsasında önce 250 bin TL’sini, daha sonra 65 bin TL ve arabasını, en son ise arkadaşından aldığı 35 bin TL’yi kaybedince bunalıma girdiği ortaya çıktı.

İstanbul Kağıthane’de evini satıp tüm parasını kripto paraya yatıran 50 yaşındaki emlakçı Caner Ünal’ın intiharının perde arkasından da kripto borsası çıktı.

Milliyet Gazetesi olarak kripto parada büyük kayıp yaşayan vatandaşlarla konuşmak için iletişime geçmek istediğimizde önce kimliklerinin ortaya çıkması ve yakınlarının öğrenmesi kaygısıyla kimse konuşmaya yanaşmadı. Bazı mağdurlar ise yaptıkları hataları, kaybettikten sonraki psikolojilerini Milliyet’e anlattı.

‘Arabamı sattım, battım’

İzmir’de yaşayan özel sektör çalışanı Uğur G., arkadaşlarından etkilenerek kripto para için arabasını ortaya koymuş. Uğur G., “Herkesin kazandığını görünce ben de hem ‘Kenara biraz para atarım’, hem de ‘Öğrenirim’ diyerek maaşımla oynamaya başladım.

Yaklaşık 1 yıldır oynuyorum. Kimi zaman kâr, kimi zaman da zarar oluyordu. Ama 1-2 kez maaşımı neredeyse kaybettim. Yaklaşık 4 yıl önce para biriktirerek aldığım arabamı kâr yaptığım zaman satmaya karar verdim. 3 bin TL ile 500 TL kazanınca bunu arabamı satarak 100 bin TL ile piyasaya girdim. Ama yüksek para olunca işler hiç öyle olmuyor.

Kripto paraların ‘ayı sezonu’na denk geldim. Geçen sene araba paramın neredeyse hepsini kaybettim. Şimdi o araba parasından kalan 10 bin TL ile oynamaya devam ediyorum. Kazanırsam arabamı geri alıp bu piyasadan çekileceğim” diye konuştu.

Reklamına aldanmış...

Kripto paralarda batış sadece, paranın değer kaybetmesiyle değil, Thodex, Vebitcoin, gibi borsaların sistemdeki tüm paraları alarak kaçmasıyla da meydana geliyor.

İstanbul’da şoförlük yapan M.D. de onlardan biri. 2020 yılında borsa platfomlarından arkadaşlarının para kazandığını duyunca yatırım yapmaya karar verdiğini belirten M.D., “22 bin TL ile girdim. Eşimle araba almak için maaşımdan her ay düzenli para biriktiriyordum. Hızlı kâr sağlamak için elimdeki parayı yatırdım. Herşeyi kaybettim. Thodex’e yatırmıştım. Şirketin araba çekilişleri, Dogecoin dağıtımı güvenilir geldi bana. Asgari ücretle yeniden bir birikim sağlamak imkansız gibi” diye konuştu.

‘Boşanmanın eşiğine geldim’

Ankara’da yaşayan M.A. da arabasını satanlardan. Etrafında kripto para kazananları görünce 150 bin TL’lik yatırım yaptığını belirten M.A., “İlk başlarda her şey çok güzel gidiyordu.

Hangi coin’i alsam yükseliyordu. Kısa sürede paramı 200 bin TL’ye kadar yükselttim. Bitcoin ve alt coinler düşmeye başlayınca panikleyip elimdekileri sattım. Birkaç başarısız al-sat sonucunda elimde 20 bin TL param kaldı. Bu piyasa bana göre değil. Bir ara evi de satıp paralar düşükken alıp zararımı çıkarmak istedim.

Bu kez eşim, evi satarsan, ‘Seni boşarım’ tehdidinde bulundu. Sırf bu yüzden aile huzurum kalmadı. Zararımı kapatabilirsem paramı çekip çıkacağım” ifadelerini kullandı.

Ev parası bir anda uçuverdi

Bursa’da yaşayan Y.D. ise 2017 yılında kripto para borsalarında işlem yapmaya başladı. 100 bin TL’lik dogecoin ile başlayan Y.D., “O tarihten bu yana kripto paralarım değerlendi. En son hesabımda 3 milyon değerinde kripto param vardı. Eşimle ev alma hayali kuruyorduk. En son hesabımda kalan parayla ev alabilirdik. Ancak batışla birlikte şu an bırakın evi, bu zararın altından nasıl kalkacağız onu düşünüyoruz. Bütün param gitti. Zaten pandemi sebebiyle işlerimiz iyi gitmiyor. Tüm birikimimiz elimizden gitti” dedi.

İstanbul’da bir hastanede çalışan S.A. isimli doktor da geçtiğimiz yıl ekim ayında kripto para dünyasına girdi. 100 bin TL ile başlayan S.A., en son 300 bin TL yatırdı. S.A., “Zaten şuan pandemi sürecinde stresli çalışma altındayız. Üstüne dolandırılınca maddi ve manevi açıdan büyük bir yıkım oldu benim için” diyor.

Parayı Çin’de çarptırdı

Çin’de yaşayan Türk vatandaşı G.E. 2020 yılında Thodex’e kayıt yaptıranlardan. Başlangıçta 250 bin TL ile başlayan G.E., “Bu süreçte çok çeşitli kripto para aldım. İki katı kâr elde ettim. Kripto paramın ilerde 200-300 bin dolar olacağını öngörüyordum. Fakat şirketin böyle bir sonu olacağını düşünmemiştim. Çin’de olduğum için saat farkından dolayı anında haberdar olamadım. Psikolojim çok bozuldu. Yurtdışında olmam sebebiyle daha da mağdurum” dedi.

Fabrika sahibi borç aldı, onu da kaptırdı

Mersin’de yaşayan fabrika sahibi Y.Ç. de yıllardır kripto borsasında alım - satım yapıyor. Y.Ç., “Pandemi nedeniyle zaten işlerimiz alt üst oldu. Kripto paradan kazandığımla dükkanı işletiyordum. Geçtiğimiz hafta yakın akrabamdan aldığım 40 bin doları Dogecoin’e yatırdım. Ancak öyle bir düşüş yaşadı ki paranın yarısından fazlası eridi. Psikolojim alt üst oldu” diye konuştu.

YATIRIM YAPACAKSANIZ AMAN DİKKATLİ OLUN...

Türkiye’de kripto paraların kullanıldığı onlarca borsa var. Geçtiğimiz aylarda 400 bine yakın kişiyi dolandırarak kaçan Thodex firması gibi firmaların eline düşmemek için dikkatli olmak gerekiyor. Bu kapsamda SODİMER Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Cem Barlas Arslan, yatırım yapacak kişilere şu uyarılarda bulundu:

- Borç alarak, kredi çekerek ya da ev, araba, altın vb. yatırımlar ile kesinlikle kripto para almayın.

- Eşten dosttan, arkadaştan ya da konunun uzmanı olmayan kişilerden duyduğunuz tavsiyelere itibar etmeyin.

- Yatırım yapacağınız coin’i hangi fiyattan alacağınız ve satacağınız konusunda mutlaka hedefleriniz olsun.

- Kâr aldığınız coin’lerde daha fazla kalmanın ve ısrarcı olmanın anlamı yoktur.

- İster yerli, ister yabancı olsun, işlem hacmi yüksek kurumsal borsaları tercih edin.

- Alım yapacağınız coin’lerin mutlaka hacimleri ve teknolojik arka planları hakkında bilgi edinin.

YARIN: KRİPTO PARA YATIRIMINDA PSİKOLOJİK VE SOSYOLOJİK DURUM