Berfo Ana’ya 30 yıl sonra acı haber

TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Zafer Üskül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da İstanbul’daki toplantıda annesiyle yakından ilgilendiği Cemil Kırbayır’ın 8 Ekim 1980’de Kars’ta gözaltındayken kaybolmasıyla ilgili kurulan alt komisyonun çalışmalarında elde edilen bulguları açıkladı.
Üskül, “Komisyonumuz bu olayda, Cemil Kırbayır’ın sorgulama esnasında gözaltında iken öldürüldüğü ve işkenceye varan eylemlerde bulunulduğu konusunda kuşku duymamaktadır. Gözaltında gözleri bağlı, elleri kalorifer borusuna kelepçeli birinin kaçması mümkün değil. Kırbayır’ın devlet görevlileri tarafından öldürüldüğü bulguları var” dedi.
Üskül, Kırbayır’ın cenazesi için vicdan sahiplerinden yer göstermesini beklediklerini kaydetti.

Soruşturma olmamış
Üskül, 16 Şubat 2011’de Kars Cumhuriyet Başsavcısı ile görüşülerek Kırbayır hakkında yürütülen soruşturmalar ile ilgili bilgi ve evrak istendiğini, şu ana kadar Kırbayır’ın kaybolması ile ilgili herhangi bir soruşturma başlatılmadığını öğrendiklerini belirtti. Üskül, şunları belirtti: “Cemil Kırbayır’ın kardeşi Mikail Kırbayır’ın anlatımına göre; 13 Eylül 1980’de evinden alınıp, 247’nci piyade alayına götürülmüş. Bir hafta tutulduktan sonra Kars askeri gözetimevine götürülerek sorgulama yeri olarak kullanılan Kars Dede Korkut Eğitim Enstitüsü’nde emniyet personelince sorgulanmış, işkenceye tabi tutulmuş ve 8 Ekim 1980’de öldürülmüştür. Polis tutanaklarına göre ise gözaltında iken firar ettiği belirtilmiş. Ailesi, Cemil’in gözaltında işkencede öldürüldüğüne inanmaktadır. Cemil Kırbayır ile birlikte sorguya götürülen kişiler, çırılçıplak ve gözleri bağlı olarak, kaba dayak, falaka, cerayana tutma, kum torbası, iç lastiği ve su ile işkenceye tabi tutulduklarını belirtmişlerdir.”

Gözaltında öldürüldü
Üskül, komisyonun elde ettiği bulguları şöyle sıraladı:
- Cemil Kırbayır Kars Dede Korkut Eğitim Enstitüsü’nde oluşturulan üçlü birimce -asker, MİT ve polis- sorgulanmış, sorgulamalarının ardından diğer 3 kişinin tekrar gözetim evine getirilmesine karşın Cemil Kırbayır geri getirilmemiştir. Polis tutanaklarında Kırbayır’ın gözaltında iken firar ettiği belirtilerek kaybolduğuna dair tutanak tutulmuş ve 3 polis memuruna da bu olaydaki ihmal ve kusurlarından dolayı “kınama” cezası verilmiştir.
- Komisyon Cemil Kırbayır’ın sorgulama esnasında gözaltında iken öldürüldüğü, sorguya alınan şahıslara işkence edildiği konusunda kuşku duymamaktadır. Bu durumu o tarihte Kars’ta görev yapan üst düzey bazı kamu görevlileri de komisyonumuza belirtmişlerdir.

Sorumluluk devletin
- Kırbayır’a ne olduğunu ispatlamak görevi onu gözaltına alan ve sorgusunu yapanlardadır, devlettedir. İncelemelerimizde Cemil Kırbayır’ın gözaltından kaçtığına dair inandırıcı bilgi ve belge ileri sürülemediği gibi iddia edilen bu görüşü ispatlamaya yönelik olarak o dönemde göstermelik bir iki arama dışında etkili bir soruşturma, inceleme de yapılmamıştır. Üskül, vicdan sahibi kişilerden kırbayırın cesedine ilişkin yer göstermesini beklediklerini kaydetti.

‘Mezarını isterim’
Üskül’ün açıklamasının ardından Berfo Nine olarak bilinen Cemil Kırbayır’ın annesi Berfo Kırbayır şöyle konuştu: “Ben çocuğumu isterim. Versinler benim yavrumu. Ben de anayım. Yanıyorum, kavruluyorum. Oğlumun mezarını isterim, cenazesini isterim. Öldürenlerden allah sorar ama uzatmayın. Ben öldükten sonra çocuğumu nerede göreceğim.”