Alışveriş oyunu Marketlerde tıka basa dolu halde kasa önüne terkedilen arabaların sırrı ortaya çıktı. Alım gücü düşük kadın ve emekliler, alışveriş tutkusunu böyle tatmin ediyor GÜLAY FIRAT İstanbulBüyük hipermarketlerde özellikle kadınlar market arabalarını gönüllerince dolduruyor, sonra da kasaların önüne terkediyor. Marketleri sıkıntıya sokan bu durum, kimine göre ekonomik krizden, kimilerine göre de psikolojik bozukluktan kaynaklanıyor. Psikiyatrlar ise bunu duygusal açlığın göstergesi olarak tanımlıyor. İstanbul’da bazı kadın müşteriler ve emeklilerin büyük hipermarketlerde, herşeyin en kalitelisinden doyasıya alışveriş yaparak tıkabasa doldurduğu alışveriş arabalarını kasaların önünde bırakmasına market yöneticileri önce bir anlam veremedi.
Gizli kamera çözdü "Full dolu ama sahipsiz" bu alışveriş arabalarının sırrı; hipermarketlerin gizli kamerası ve sivil güvenliği tarafından çözüldü. Bazı hipermarketler, durumu müşteri hizmetleri toplantılarında ele alıp konuyu psikiyatrlara danıştı. Market yöneticileri sonunda bunun psikolojik bir hastalık olduğunu fikrine vardı. Satın alacakmış gibi yapılan ama kasada terk edilen "psikolojik alışveriş", yiyecekten, içeceğe, giyimden elektronik eşyaya kadar her türlü ihtiyacın tüketiciye sunulduğu Real, Carrefour, İsmar ve Yimpaş gibi hipermarketlerde daha çok yaşanıyor.
Real Hipermarket yetkililerinin verdiği bilgiye göre, "zararsız eylem"i dostları ya da komşularıyla gezmeye gelen; ama alışveriş yaptığını izlenimi vermek isteyen ev hanımı ve emekliler yapıyor. Hırsızlık yaşanmadığı belirten Real yetkilileri, çözüm olarak periyodik olarak dolaşan sivil güvenlik elemanlarının devreye girdiğini belirtiyor.
Mağazalar sessiz kalıyor Carrefour Müşteri Hizmetleri yetkilileri ise buzluktan çıkarıldığı için bozulma tehlikesi olan
et ürünlerine karşı çok hassas davrandıklarını, bunların özel kontrolden geçirildiğini belirtiyor.
Ekonomik krizle bu tür durumlarla çok sık karşılaştıklarını belirten İsmar Halkla İlişkiler Müdürü Handan Kahraman da şöyle konuştu: "Bırakılmış alışveriş arabalarını görevliler toparlıyor. Bundan en çok mağaza müdürlerimiz şikayetçi. Ekonomik kriziden sonra alım gücünün düşmesiyle ortaya çıkan bu tür davranışlara karşı sessiz kalmayı tercih ediyoruz."
Duygusal açlıktan Hırsızlık yapılmadığı için zararsız gibi görünse de bu davranış psikiyatr Bahadır Bakım’ın belirttiğine göre hiç de normal değil. Bakım "dürtü kontrol bozukluğu" olarak değerlendiği bu davranışın temelinde, var olan duygusal açlık olduğunu belirterek şöyle konuştu; "Freud, insanın doğumdan 1,5 - 2 yaşına kadar olan döneminde annesinden yeteri kadar ilgi görmezse veya bebeğe bakım sağlayacak biri olmazsa, bu kişilerde gelecekte bir tatminsizlik duygusu meydana geleceğini belirtir. Bu ,insanda sürekli bir şeyler alma, tutma, ihtiyacını doğurur. Kişide alkol, madde bağımlılığı, yeme veya alışveriş bağımlılığı da gelişebilir. Tedavi için psikoterapi ve ilaç gerekir."
Vitrin hastalığı Alışveriş dürtüsünü kontrol edemeyen kişilerin olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, hastalık derecesinde olmasa da ego tatmini için de bu tip davranışların gösterilebileceğini açıkladı. Tarhan, şöyle konuştu: "Böyle bir davranışla duygusal tatmin yolu seçilmiş olabilir. Bir kısım insanlar da agresif kişilik özellikleri nedeniyle karşı tarafa sado mazoşist davranış gösterebilir, zarar verebilir. Bunun amacı ‘ben alamıyorum, yapamıyorum’ diye öç almaktır. Sahip olma duygusunu tatmin etmektir. Bazılarında ise vitrin dolaşma hastalığı vardır. Alışveriş yapıyor gibi görünüp bu şekilde vakit geçirirler. Bunları yapanlar kişilik sorunları olan kişilerdir."
GÜNCEL