2. Malazgirt muharebesi!

MERT İNAN İstanbul - Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırması kapsamında Muş’un Malazgirt ilçesinde 10 üniversiteden bir araya gelen 38 akademisyen, zaferin kazanıldığı savaş alanını tespit etmek için kolları sıvadı. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklenen proje, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ahlat Müze Müdürlüğü, Muş Alparslan Üniversitesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi iş birliğiyle yürütülürken, projenin yürütücülüğünü ise Ortaçağ Tarihi Uzmanı Prof. Dr. Adnan Çevik üstleniyor. Muş Valiliği ve Malazgirt Kaymakamlığı’nın da desteklediği, proje için bir araya gelen 38 akademisyen, başta Malazgirt Kalesi olmak üzere ilçedeki tarihi mekanlar ve Malazgirt Ovası’nda incelemelerini sürdürürken, zaferin kazanıldığı alanın belirlenmesine yönelik proje konusunda ilginç bir iddia gündeme getirildi. 

İntihal iddiası

Projenin 2016’da bir grup bilim insanıyla kendi fikirleri olarak ortaya çıktığını öne süren Mimari Restorasyon Kültür Varlıklarını Koruma Derneği Başkanı Serhat Şahin, şu iddiaları gündeme taşıdı: Meydan Savaşı Alanı Tarihsel Sit, Tespit, Tescil, Koruma, Kullanım Arkeolojik, Etnografik Yüzey Araştırması Geleceğe Miras Projesi’ adıyla toplantılarımıza 2016 yılında, Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, Prof. Dr. Cihan Piyadeoğlu, Doç. Dr. Haluk Çetinkaya ve Nezih Başgelen hocamız ile birlikte başlatmıştık. Fikir önderliğini yaptığımız, ülkemizdeki savaş alanı arkeolojisi konusunda ilk olabilecek proje, 2016 yılından itibaren özveriyle çalıştığımız çok önemli bir girişimdi. Prof. Dr. Mehmet Özdoğan’ın, Prof. Dr. Mahmut Drahor’un ve Prof. Dr. Cihan Piyadeoğlu’nun bu yönde çok önemli katkıları olmuştu. Bu önemli proje ne yazık ki derneğimiz tarafından teslim edildiği resmi makamlarda gereken aşamalara yöneltilmektense bilim kuruluna davet ettiğimiz akademisyenler tarafından intihal yoluyla daha sonra başka bir girişime dönüştürülüp, bakanlığa sunuldu ve bakanlık eliyle de resmileştirildi.”

Adnan Çevik

Serhat Şahin

‘25 yıldır çalışıyoruz’

İddiaları reddeden projenin yürütücüsü Ortaçağ Tarihi Uzmanı Prof. Dr. Adnan Çevik ise şu bilgileri paylaştı:

“İddialar doğru değil. 25 yıldır bölgede çalışıyoruz. Bu projeyi Mimarlar Derneği yapacaksa diplomalarımızı bir yere asalım. Yıllardır birçok Selçuklu tarihçisi, Malazgirt Zaferi’nin kazanıldığı alan üzerinde tartışıyor. Serhat Bey’in projesi destinasyon yani bir kültür ören yeri projesi. Başvurusu yapılmayan bir projenin dedikodusunun yapılması hoş değil. Yüzey araştırılması yapılması meselesi bizzat Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan tarafımıza teklif edildi. Proje ekibimizde 10 üniversiteden 38 akademisyen yeralıyor. Şahin, ısrarla projenin kendisinin olduğunu söylüyor ancak mimar olarak hangi sıfatla böyle bir araştırmayı yapacaktı merak ediyorum. Şahsen hiçbir kuruma proje teklifinde bulunmadık. Biz 10 yıldır Muş’a gelip gidiyoruz. Madem proje kendisine ait, neden daha önce başvurusu bulunmamış. Malazgirt Savaşı konusunda araştırmalar yürüten önemli yabancı danışmalar da projemizde yer alıyor. Çoşkun Aral ve ekibi tarafından bir belgesel hazırlanması söz konusu. Biz bölgede çalışmalar yürütürken, bu tür aslı astarı olmayan iddialar yanlış bir yaklaşım.” 

Dijital belgeleme işlemleri yapıldı

‘Malazgirt Savaş Alanının Tespiti Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırması Projesi’ kapsamında bugüne kadar yapılan çalışmalarda, Malazgirt Kalesi ve surları üzerindeki çalışmaların yanı sıra surların yapım evreleri dijital arkeoloji yardımı ile üç boyutlu olarak ortaya çıkarıldı. Projenin ilk etabında uydu görüntüleri, hava fotoğrafları ve hava lidarı taramaları ile Malazgirt Ovası ve çevresinin coğrafyası modellenirken, gerekli haritalandırma çalışmaları da yapıldı. Yüzey araştırmalarında ise bölgedeki tarihi kültür kalıntılarının koordinatları alınıp, arkeolojik açıdan dijital belgelemesi yapılarak, raporlandı. 2021 yılı içinde ise yapılan kazılarda 100’e yakın ok parçası ve 232 adet metal parça bulundu.
Prof.Dr.Çevik “Malazgirt Meydan Muharebesi 150 kilometrekarelik alanda gerçekleştiğinden çalışmalarımız etap halinde ilerleyecek” dedi.