Telegram ve WhatsApp'tan son dakika kapışması!

Dünyanın en popüler mesajlaşma uygulamalarından biri olan WhatsApp aylar önce bir tartışmanın fitilini ateşledi. Gizlilik sözleşmesinde güncellemeye giden WhatsApp, kullanıcıları bir hayli kızdırmayı başardı. Yeni gizlilik sözleşmesinde kullanıcı verilerini çatı şirketi olan Facebook ile paylaşabileceğini aktaran WhatsApp, kullanıcıların bunu kabul etmemesi halinde hesaplarını artık kullanamayacaklarını duyurmuştu. Bu açıklamanın ardından adeta dijital bir göç başladı ve milyonlarca kullanıcı 'WhatsApp alternatifi' uygulamaları indirmeye başladı. Bu durum elbette en çok Telegram ve Signal gibi WhatsApp ardından en çok kullanılan uygulamalara yaradı. Bu uygulamalar hiç olmadıkları kadar popüler hale geldiler ve kullanıcı sayılarını ikiye katlamayı başardılar. Telegram ve WhatsApp ise en çok kıyaslanan iki uygulama olmayı başardı. 15 Mayıs yani WhatsApp'ın gizlilik sözleşmesinin son günü geldi çattı. Telegram da bunu fırsat bilerek WhatsApp'ı tiye alarak Twitter üzerinden bir paylaşım yaptı. Telegram yaptığı paylaşımda 1995 yılından bu yana Windows bilgisayarlarda yer alan geri dönüşüm kutusu(çöp kutusunu) paylaştı. 1995 yılından 2015 yılına kadar ki değişimi gösteren Telegram, 2021 yılı için Facebook ve WhatsApp logolarının olduğu bir geri dönüşüm kutusunu paylaştı. Telegram bu paylaşımda Facebook'un ve WhatsApp'ın artık tarih olduğunu, kullanıcıların bu uygulamaları tabiricaizse rafa kaldıracağını belli etti. Telegram'ın bu paylaşımı üzerine WhatsApp'tan cevap gecikmedi ve paylaşımda şu sözler yer aldı: ''Telegram yöneticisi: '… ve insanların bilmediği şey, varsayılan olarak uçtan uca şifrelenmediğimizdir.'' WhatsApp Telegram'ı varsayılan olarak mesajların uçtan uca şifrelenmemesi noktasında eleştiriyor. Telegram'da elbette şifreleme özelliği bulunuyor ancak bunun aktif edilmesi gerekiyor. Telegram'da gizli mesajlar adı altında medyalar uçtan uca şifreleniyor. Öte yandan gizlilik politikası ve hizmet şartlarında değişikliğe gideceğini açıklamasının ardından büyüyen tepki nedeniyle WhatsApp, 8 Şubat'ta yürürlüğe sokmayı planlandığı uygulamayı, 15 Mayıs'a ertelemek ve kullanıcılara yaptıkları değişiklikleri açıklamak için bir hasar sınırlama kampanyası yürütmek zorunda kalmıştı. Kısmen evet. Kullanıcılara 120 gün içinde verilerini silmesi için süre tanınacak. Hesapları aktif değil pasif kaldığı takdirde de 120’inci günün sonunda hesap bilgileri silinecek. WhatsApp tarafından toplanan bazı verilerin Facebook ile paylaşılacak olması Türk Hukuk sistemi açısından 7 Nisan 2016 tarihli ve 29677 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“KVKK”) ile mevzuata giren “kişisel veri” kavramına işaret ediyor. KVKK’nin amacı, “[…] kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemek” olarak tanımlanmıştır. WhatsApp tarafından yapılan güncellemeye istinaden KVKK ile öngörülen bazı esasları özetlemekte fayda vardır. KVKK’nin 5. maddesine göre; kişisel verilerin işlenebilmesi için ilgili kişinin açık rızasının bulunması gerektiği, 8. maddesinin 1. fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın aktarılamayacağı ve 9. maddesinin 1. fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın yurt dışına aktarılamayacağı düzenlemeleri yer almaktadır. KVKK’nin 3. maddesinde ise, açık rızanın tanımına yer verilmiştir. Açık rızanın varlığından bahsedebilmek için KVKK’de yer alan tanım kapsamında açık rızanın, belirli bir konuya ilişkin olması, rızanın bilgilendirmeye dayanması, özgür iradeyle açıklanması gerekmektedir. Bu noktada değerlendirildiğinde özgür iradeyle açıklaması önemli hale geliyor. Zira kullanıcılarını açık rızasının alınması bir ürün veya hizmetin sunulmasının ya da ürün veya hizmetten yararlandırılmasının ön şartı olarak ileri sürülmemelidir. Dolayısıyla, Whatsapp’ın gönderdiği sözleşmeyi kabul etmeyen kullanıcıların WhatsApp'ı kullanmaya devam edemeyeceği, hesaplarının silineceği tek taraflı olarak dikte edilmektedir Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Bilgi Düzenleme Otoritesi, Facebook'un WhatsApp kullanıcı verilerini işleme politikasını mahkemeye taşımak için çalışmalara başladı. Ulusal basın kuruluşu The South African'ın haberine göre, düzenleyici kurum, WhatsApp'ın bu yeni politikasından duyduğu endişeye dayanarak, Güney Afrikalı kullanıcılara Avrupa Birliği'ndeki kullanıcılara sunulan hüküm ve koşulların aynısını sunmasını istedi. Haberde, WhatsApp ile anlaşmaya varılamaması sonucu, düzenleyici kurumun konuyu mahkemeye taşımak için avukatlara brifing verdiği kaydedildi. Almanya'da Veri Koruma Otoritesi, Facebook'un WhatsApp kullanıcı verilerini işlemesini yasakladı. Hamburg eyaleti Kişisel Verilerin Korunması Sorumlusu Johannes Caspar yaptığı açıklamada, Facebook'un kullanıcı verilerini işlemesinde yeterli hukuki dayanak olmadığını belirterek, “Bu yasaklama emri, Almanya genelinde kullanım şartlarına rıza gösteren milyonlarca kullanıcının haklarını ve özgürlüklerini güvence altına almayı amaçlamaktadır.” ifadesini kullandı. Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü’nde (GDPR) yer alan olağanüstü yetkileri dahilinde Facebook'u, WhatsApp kullanıcı verilerini üç ay askıya alması için zorlayacağını belirten Caspar, bu zaman içinde AB’nin kullanıcı verileri konusunda genel bir karar almasını isteyeceğini de kaydetti. Gizlilik sözleşmesinde güncellemeye giden WhatsApp, kullanıcıları bir hayli kızdırmayı başardı. Yeni gizlilik sözleşmesinde kullanıcı verilerini çatı şirketi olan Facebook ile paylaşabileceğini aktaran WhatsApp, kullanıcıların bunu kabul etmemesi halinde hesaplarını artık kullanamayacaklarını duyurmuştu. Birkaç gün önce yaptığı açıklama ile kullanıcıların hesaplarının silinmeyeceğini ancak ‘bazı kısıtlamaların’ aşama aşama sunulacağı belirtilmişti. Şirket 15 Mayıs’ta gizlilik sözleşmesini yine kullanıcıların karşısına çıkartacak ancak bazı değişiklikler ile. Bu değişiklikler arasında ilk aşamada kullanıcıların bir yaptırım ile karşılaşması durumu söz konusu. Yani en son yapılan açıklamaya göre ‘herhangi bir hesap silinmeyecek’ ya da ‘kapatılmayacak’. Gizlilik sözleşmesini onaylamayanlar ilk etapta ciddi bir kısıtlama ile karşılaşmayacak ancak bir süre sonra kısıtlamaların dozajı artacak. WhatsApp'ın söylediğine göre kabul etmeyen kullanıcılar yeni bildirimler alarak 'sözleşmeyi kabul etmesi' hatırlatılacak. Bir süre sonra bazı kullanıcılar kısıtlamalarla karşılaşmaya başlayacak. Yani aynı anda bütün kullanıcılar benzer kısıtlamaları yaşamayacak, zamana yayılacak. Yeni dönemde sözleşmeyi kabul etmeyecek kişiler önce sohbetlere ve kişi listesine olan erişimlerini kaybedecek. Bu noktada yine de gelen telefon aramaları ya da görüntülü konuşmalara ulaşım sağlanacak. Bir bu kısıtlama ile karşı karşıya kalacak olan kabul etmeyen kullanıcılar bir sonraki aşamada yalnızca mesajları okuyabilecekler ya da bildirimlere bakabilecek. Birkaç haftalık sınırlı işlevselliğin ardından, gelen aramaları veya bildirimleri alamayacak olan kullanıcılar mesaj ve arama yapamayacaklar. Bu durumda kullanıcılar uygulamayı tamamen kullanamayacak. WhatsApp kullanıcılarına daha anlaşılır bir kullanım için bir görsel hazırladı. Görselde WhatsApp, kişisel mesajlarınızı göremez ve aramalarınızı dinleyemez, mesajların ve aramaların kaydı tutulmaz ve grupların gizli kalacağına dair ibareler bulunuyor.