11.08.2021 - 15:06 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Çin'in işgal provasının ardından gerginlik tavan yaptı. Yeni bir dünya savaşının çanlarının çaldığı bölgede, askeri yetkililerin sesi daha fazla duyulmaya başlandı.
ABD'nin cansiparane desteklediği Tayvan, Çin ile gerginlik arttıkça şimdiye kadarki en büyük savaş tatbikatına hazırlanıyor. Raporlara göre aynı anda hava, deniz ve kara tatbikatları yapılacak.
Çin'in kendi kendini yöneten ada üzerinde egemenlik talep etmesiyle birlikte bölgedeki gerilim artıyor. Bölgedeki durum aynı zamanda Çin ve batılı ülkeler arasında da gerginliğe yol açtı.
Tayvan'ın gerçek zamanlı askeri tatbikatının, ordunun tüm unsurlarını kapsayacak şekilde 13 Eylül'den itibaren beş gün boyunca süreceği duyuruldu.
Savunma bakanlığının operasyon ve planlama ofisi müdürü Tümgeneral Lin Wen-huang, "Tatbikatın önemli bir unsuru olan savaş uçaklarının acil kalkış ve iniş testleri planlandığı gibi gerçekleştirilecek" dedi."
Savaş uçakları ilk kez acil durum kalkış ve inişlerini test ederken, tatbikatta Tayvan'ın askeri ve sivil havaalanlarının düşman ateşinden ciddi şekilde hasar gördüğü ve jetlerin otoyola inmesine neden olduğu bir senaryo üzerinde çalışılacak.
Bakanlık sözcüsü Tümgeneral Shih Shun-wen, Japonya'nın, Çin'in bölgedeki artan deniz varlığına karşı koymak ve olası bir Çin saldırısına karşı savunmak için Tayvan kıyılarından sadece 300 km uzaklıktaki Ishigaki Adası'na füze birimleri yerleştirmeyi planladığı yönündeki haberler hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
General Shih, "Savaş hazırlığımızı sağlamak ve ulusal güvenliğimizi korumak için elimizden gelenin en iyisini yapacağız" ifadelerini kullanarak şöyle devam etti:
"Savunma kabiliyetimizi artırmak ve Tayvan Boğazı'nda istikrarı ve bölgede barışı sağlamak amacıyla, askeri işbirliğini güçlendirmeye devam etmek için benzer düşünen ülkelerle birlikte çalışacağız."
2021'de Tayvan'da artan gerilimle birlikte savaş korkuları da artıyor. Tayvan, İkinci Dünya Savaşı'ndan hemen sonra kendi kendini yönetmeye başladı ancak Çin, bu yıl Çin Komünist Partisi'nin 100. yıldönümünü kutlamak için ada üzerinde egemenlik kurmaya çalıştı.
Çin geçen hafta bir kez daha Tayvan'ı işgal provasına girişmiş, uluslararası medya bir kez daha doruk noktasına fırlayan gerilimle Üçüncü Dünya Savaşı'nın tetiklenebileceğini bildirmişti. Çin'in yalnızca bu yılın ilk altı ayında 20 deniz tatbikatı yaptığını hatırlatan Hong Kong merkezli yayın organı South China Morning Post, yeni istila provasının görüntülerinin resmi medya tarafından yayınlandığını bildiriyor.
Resmi televizyon CCTV tarafından ekrana getirilen video kaydı, Çin Halk Kurtuluş Ordusu askerlerinin bir masa başında işgal planını konuşmasıyla açılıyor ve birliklerden hızlı hareket etmesi isteniyor. Ordu komutanından her an bir muhabereye hazır olmaları emrini alan askerler gece yarısı yola çıkıyor, görüntü orman içinde kamufle olan askerlerin ilerleyişi ve havalanan drone sürüsüyle devam ediyor.
Harekete geçen çok sayıda amfibi çıkarma aracı adaya doğru yönelip ateş açıyor. Peşinden tanklar devreye giriyor ve hemen sonrasında bir başka adadan füze yağmuru başlıyor. Cehenneme dönen adanın kıyısına ulaşan askeri birlikler patlayıcılar kullanıyor, amfibi araçların da kıyıya çıkmasıyla 3 dakika 52 saniyelik simülasyon tamamlanıyor.
İstila güçlerinin küçük bir direnişle karşılaştığını aktaran South China Morning Post gazetesi, Çin ordusunun 2020 yılında bölgede yalnızca 13 tatbikata imza attığını yazdı. Dünya çapınnda yankı bulan görüntüler, Çin Savunma Bakanlığı sözcüsü Ren Guoqiang'ın bir bağımsızlık arayışının 'savaş' anlamına geleceğini söyleyerek Tayvan'ı uyarmasından günler sonra yayınlandı.
Çin'in gövde gösterilerine karşın, ABD ve müttefikleri Güney Çin Denizi ve Tayvan Boğazı'na baskısını artırıyor. Bir ABD savaş gemisi Tayvan Boğazı'ndan geçerek Güney Çin Denizi'ne açıldı. Çin, Tayvan Boğazı'ndan geçen ABD savaş gemilerinin barışın en büyük yok edicisi olduğunu savunuyor. Pekin yönetiminin bir diğer resmi yayın organı Global Times gazetesi, ABD'nin Tayvan Boğazı hamlesinin Çin'in siyasal ve askeri adımlarını frenleme amacı taşıdığını yazdı.
Pekin yönetimi, son olarak Temmuz ayı ortasında Güney Çin Denizi'ndeki Paracel Adaları yakınlarına gelen bir ABD savaş gemisi USS Benfold'un uzaklaştırıldığını duyurmuştu. Çin karşıtı ittifakta yer alan Japonya ve Filipinler ise, tarihlerinde ilk kez hava kuvvetleriyle Temmuz ayı başında ABD üssünde ortak tatbikat düzenlemişti.
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, Çin ordusunun muhtemel işgaline karşı ABD ve Japonya'nın çok gizli bir savaş oyununu sahneye koyduğunu bildiriyor. Habere göre, Donald Trump'ın başkanlığının son yılında hayata geçirilen planda, Çin'in Tayvan'ı işgal etmesiyle ortaya çıkacak senaryo üzerine ABD ve Japonya orduları harekete geçti. Habere göre, Donald Trump'ın başkanlığının son yılında hayata geçirilen planda, Çin'in Tayvan'ı işgal etmesiyle ortaya çıkacak senaryo üzerine ABD ve Japonya orduları harekete geçti.
Güney Çin Denizi ve Doğu Çin Denizi'nde yürütülen tatibakatları ismi açıklanmayan altı kaynağına dayandıran FT, Pekin ve Tokyo yönetimlerinin en büyük anlaşmazlığı olan Senkaku Adaları'nı öne çıkardı. Askeri kaynaklar, Amerikan ve Japon ordularının, Japonya ve Çin'i 2014 yılında savaşın eşiğine getiren Senkaku Adaları'nda muhtemel bir Tayvan işgaline karşı hazırlık yapıldığını söyledi.
Haberinde 'ciddi planlama' ifadesini kullanan Financial Times, Güney Çin Denizi'nde müttefikler arasında 'afet yardım eğitimi' verilen ortak tatbikatlar düzenlendiği bilgisini verdi. Habere göre, ABD'li ve Japon yetkililer, üslere erişim ve bir ihtilaf durumunda Tokyo tarafından sağlanabilecek lojistik destek de dahil olmak üzere ortak tatbikatlarla ilgili yasal sorunları inceledi.
Özellikle Japonya'nın böyle bir çatışmaya dahil olma olasılığını değerlendiren haber, Washington'un muhtemel bir savaşta Japonya'daki hava üslerine nasıl bel bağladığının altını çizdi. Bir yetkili, ABD ve Japonya'nın Çin deniz ve hava kuvvetlerinin hareketleri hakkında bilgi alışverişinde bulunmak için Tayvan ile acil olarak 'üçlü paylaşım mekanizması' oluşturması gerektiğini söyledi. Yetkili, “Bu tür verilerin bir kısmı Tayvan-ABD ve Japonya-ABD arasında paylaşılıyor. Ancak üçlü olarak doğrudan bir paylaşımımız yok” dedi ve ekledi: “Böyle bir şeyi beklenmedik bir durumun ortasında kurmaya başlayamazsınız. Şimdi başlanması gerekiyor."
Habere göre ABD, Japonya ve Tayvan'dan yetkililer, müttefik jetleri tanımlamayı kolaylaştıran askeri uçak kodlarını paylaşmak için 2017'de varılan bir anlaşmanın ardından işbirliğinin 'önemli ölçüde arttığını' belirttiler. İki müttefikin nihai hedefinin Tayvan için 'bütünleşik bir savaş planı' geliştirmek olduğu bildiriliyor. ABD ve Japonya'yı özellikle endişelendiren şey ise, Tayvan'ın hava kuvvetlerinin bulunduğu bölgelerde uçan ve sayıları giderek artan Çin savaş uçakları. Çin'in Haziran ayında onlarca savaş uçağıyla gerçekleştirdiği 'taciz' akınından sonra konuşan Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu ülkesinin bir çatışmaya hazırlıklı olması gerektiğini söylemişti.
Çin, bağımsızlığını kabul etmediği Tayvan'a 350 kilometre uzaklıkta yer alan Senkaku Adaları'ndaki Japonya hakimiyetini de tanımıyor ve Diaoyü ismini kullanmayı tercih ediyor. Komünist Parti'nin 100. kuruluş yıldönümünde konuşan Çin lideri Şi Jinping, sözü Tayvan'la birleşmeye getirdi ve "Hiç kimse, Çin halkının ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğü konusundaki kararlılığını, iradesini ve kabiliyetini hafife almamalı" dedi.
Güney Çin Denizi'nde sık sık karşı karşıya gelen ABD ve Çin, bu kez uçak gemileriyle gövde gösterisine girişti. Çin,bağımsızlığını tanımadığı Tayvan yakınlarına iki uçak gemisi yollayıp tatbikata başladığını duyurdu. Çin ordusunun tatbikatında Liaoning uçak gemisi göze çarpıyor.
Çin'in Global Times gazetesi, uçak gemisi Liaoning'in tatbikat için Tayvan yakınlarına ulaşmadan önce Miyako Boğazı'ndan geçip Filipin Denizi'ne açıldığını yazdı. Resmi açıklamada altı çizilen bir başka unsur ise, gelecekte benzer tatbikatların daha fazla yapılacağı oldu.
ABD, halihazırdaki en büyük iki rakibinden biri olan Çin'i kızdırmak pahasına Pekin yönetiminin bağımsızlığını tanımadığı Tayvan'a 750 milyon dolarlık silah satışını onayladı.
Joe Biden yönetimi, son olarak Çin'in işgal simülasyonuna maruz kalan Tayvan'a silah gönderileceğine dair bilgilendirmeyi Çarşamba günü ABD Kongresi'ne sundu. Buna göre, Pentagon Washington'ın müttefiki Taipei yönetimine 1700 hassas güdüm kitinin yanı sıra yeni üretilmiş 40 M109 kundağı motorlu obüs satacak.
CNN International, geçen yıl Ekim ayında Donald Trump yönetiminin 1,8 milyar dolarlık bir satışa onay verdiğini hatırlatıp önceki yıllardaki toplam miktarın 13 milyar doları bulduğunu hatırlatıyor.
ABD, Güney Asya'daki en stratejik müttefikleri arasında yer alan Tayvan'a F-16 jetlerinden M1A2 Abrams tanklarına ve taşınabilir Stinger uçaksavar füzelerine kadar farklı silahlar gönderdi. CNN, "Biden yönetimi Pekin'i öfkelendirmesi beklenen Tayvan'a 750 milyon dolarlık silah satışını teklif etti" başlığıyla sunduğu haberde, Nisan ayında Washington'dan Taipei'ye giden gayr-ı resmi heyeti öne çıkardı.
Çin, ABD'nin Ekim 2020'de 1,8 milyar dolarlık silah satışının ardından Lockheed Martin, Boeing ve Raytheon dahil ticarete dahil olan tüm Amerikan şirketleri ve vatandaşlarına yaptırım ilan etmişti.
BBC Tayvan muhabiri Cindy Sui, ABD'nin hiçbir başkan döneminde Donald Trump yönetimindeki kadar silah satılmadığına dikkat çekmiş ve Washington'ın onlarca yıl boyunca Çin'le Tayvan arasındaki hassas dengeyi gözettiğini vurgulamıştı.
Washington Tayvan'a silah satmasına ve adaya örtülü bir güvenlik garantisi sunmasına karşın, Tayvan'la resmi bir savunma anlaşması imzalamış değil. Washington daha önce Japonya, Güney Kore ve Filipinler'le savunma anlaşmaları yapmıştı.
ABD'nin geçtiğimiz yıldan bu yana Tayvan'a artan bir ilgisi söz konusu. Trump döneminin son aylarında yükselen ilgi, Biden yönetiminin göreve gelmesiyle de benzer tonda devam etti. Ağustos 2020'de ABD Sağlık Bakanı Alex Azar, Tayvan'ı ziyaret eden en üst düzey ABD'li yetkili oldu. Azar, Tayvan Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen'le görüşmüştü.
Tayvan, Çin'den 1940'lardaki iç savaş sırasında ayrıldı. Çin, Tayvan'ı kendi toprağı olarak görüyor ve gerekirse güç kullanarak bölgeyi geri alacağını söylüyor. 14 ülke ve Papalık Makamı Tayvan'ı tanıyor. ABD iç savaş sonrasında 30 yıl süreyle Tayvan'ı tanımış ancak 1979'da bu kararını geri almıştı.