Ev sahibi ve kiracılar dikkat! Kira zam oranı için '5 yıl' kriteri
17.08.2021 - 09:13 | Son Güncellenme:
DHA
Son günlerde büyük kentlerde son aylarda kiralar fırladı. İşte son günlerde tartışılan "Kiraya enflasyon oranının üzerinde zam yapılabilir mi, yapılamaz mı?" sorusunun cevabı...
Ev sahibiniz enflasyon oranı üzerinde zam yapmak isteyebilir. Peki, bu yasal olarak mümkün mü? Kira ve Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Avukat Batuhan Bulut, tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişimin oranından fazla kira artışı yapılamayacağını belirtti. Bulut, şöyle devam etti:
"KİRAYA TÜFE ORANINDAN FAZLA ARTIŞ YAPILAMAZ"
CNN TÜRK'ten Burçak Bozkuş ve kameraman Mehmet Bulut'un haberine göre; Konut ve çatılı işyerlerinde kira sözleşmelerindeki kira artış oranı, TÜFE'deki 12 aylık ortalamalara göre artış oranlarını geçemez."
"Kiracılar tarafından TÜFE'deki 12 aylık ortalamalara göre, artış oranını aşmayacak şekilde zam yapmamak için herhangi bir dava açmaya bile gerek yok. Çünkü kiraya verenler onları bu sebebe dayanarak tahliye edemezler."
"Kiracılar tahliye edilme korkusuyla bu zamları yer yer yapabilmekte ya da daireyi boşaltmaktadırlar. Buna lüzum yoktur.
"KİRAYA VERENLER KİRA TESPİT DAVASI AÇABİLİR"
Kiraya verenler ise bölgedeki kira artışını gerekçe göstererek kira bedelini arttırmak isterlerse, bu durumda kiraya verenlerin elindeki imkan da kira tespit davası açmaktır.
Bu kira tespit davası da kira sözleşmesi başladıktan 5 yıl boyunca açılamaz. 5'inci yılı takip eden 6'ncı yıl için açılabilir.
KİRALAR 2 KATINA ÇIKTI! EV SAHİPLERİNOER 'EVDEN ÇIK' BASKISI
İstanbul'da artan ev kiraları mevcut kiracıları da tedirgin etmeye başladı. Evlerini yükselen rakamlardan kiraya vermek isteyen ev sahipleri mevcut kiracılara evden çıkmaları yönünde baskı yapabiliyor.
Bu gibi durumlarda kiracılar kolay bir şekilde evden çıkarılamayacağı gibi kiralara sadece yasal oranda zam yapılabiliyor. Ancak ev sahipleri 5 yılın sonunda emsallere uygun kira bedelinin belirlenmesi için kira tespit davası açabilir. 10 yılın sonunda ise 3 ay önceden yazılı bildirim yapıldığı takdirde ev sahibinin tahliye hakkı bulunuyor.
İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük şehirlerde öne çıkan kiralık yetersizliği fiyatlarında sert yükselmesine neden oldu. İstanbul'un belirli bölgelerinde 2 bin 500 TL olan evlerin kiraları 5 bin liralara kadar yükseldi.
Uzmanlar kentsel dönüşüme giren alanlarda ev sahiplerinin bulundukları semtlerde kalmak istemesinin kiralık ev problemlerinde önemli rol oynadığını belirtiyor.
Artan ev kiraları, mevcut kiracıları da tedirgin etmeye başladı. Ev sahiplerinin eski kiracılarını belirli sebeplerle evden çıkararak evlerini yüksek fiyattan tekrar kiraya vermek istedikleri de gelen haberler arasında. Peki bu gibi durumlarda kiracıların hakları neler?
SÖBE: KENDİLİĞİNDEN UZAR
Hürriyet Gazetesin'den Barış Özkan'ın haberine göre; Avukat Cenk Söbe, Türk Borçlar Kanunu’na göre gayrimenkul kira sözleşmesinin süre bitiminde aksine yazılı bir anlaşma sağlanmadıkça 1 yıl süreyle kendiliğinden uzadığını söyledi.
Kira sözleşmesi süre bitiminde kendiliğinden sona ermediğini ancak hem kiracının hem de kiraya verenin tahliye konusunda anlaşması halinde kontratın sona erdiğini ifade eden Söbe, "Aksi halde kontrat 1 yıl daha uzar. Bu sürekli olarak devam eder. Kiraya verenin ancak kira bedelinin ödenmemesi, taşınmazın kira amacı dışında kullanılması, alt kira yasağı varsa alt kiraya verilmesi (Kiracının kiraladığı taşınmazını başka bir kiracıya vermesi), ya da genel ahlak kurallarına aykırılıktan kiracıyı çıkarma hakkı vardır." açıklamasında bulundu
5 YIL SONRA TESPİT DAVASI
Aksi durumda kiraya verenin keyfi olarak kira sözleşmesini sona erdiremeyeceğini ya da kira bedeli düşük diye tahliye isteyemeyeceğini ifade eden Cenk Söbe, "Ev sahipleri kanuni zam oranı dışında bir zam talep edemez. Ancak kira başlangıç tarihinden itibaren 5 yıl sonra emsallere uygun kira bedelinin belirlenmesi için kira tespit davası açabilir." ifadelerini kullandı.
Yasaya göre kontrat bitiminden 3 ay önce tahliye talebinde bulunulması ve haklı sebep gösterilmesi gerekiyor. İki şartın bir arada sunulması lazım. Ya kendisi ya da birinci derece yakınlarının kullanması gerekiyor. Konut el değiştirse dahi yeni ev sahibi kontrat bitiminden 3 ay önce yazılı bildirim yapmadıysa eğer yine kiracı evden çıkmaz.
Ev sahipleri 10 yıllık kiracılarına kontrat süresinin dolmasından 3 ay önce yazılı bildirim yaparsa kiracının konuttan çıkması gerekiyor. Çıkmadığı takdirde ev sahibi mahkeme yoluyla tahliye kararı çıkartabilir.
