06.10.2021 - 16:45 | Son Güncellenme:
Vatikan ya da resmi adıyla Stato della Citta del Vaticano yani Vatikan Şehir Devleti, yüzölçümü ve nüfus bakımından dünyanın en küçük ülkesi olma özelliğini taşır. Ancak buna rağmen Vatikan, taşıdığı tarihi önemi nedeniyle dünyanın ilgi odağı konumundadır. Kıyafetlerini Michelangelo'nun tasarladığı öne sürülen İsviçreli muhafızlar tarafından korunan Vatikan, geçmişte şimdikinden çok daha büyük bir güce ve öneme sahipti.
Hıristiyanlığın Katolik mezhebinin kutsal merkezi olan Vatikan, sahip olduğu sanat eserleri ve arşiviyle de dikkat çekmekte. Dünyanın en küçük ülkesi Vatikan'a dini merkez olmasının yanı sıra sahip olduğu kültürel zenginlik nedeniyle de her yıl milyonlarca ziyaretçi gelmektedir.
Vatikan, İtalya'nın başkenti Roma sınırları içinde Tiber Nehri'nin sol yakasında yer alır. İtalya sınırları içinde San Marino ile birlikte yer alan iki ülkeden biri olan Vatikan, aynı zamanda dünyanın en küçük yüzölçümüne sahip devletidir. 0.44 kilometrekarelik bir büyüklüğe sahip olan Vatikan'da Aziz Petrus Bazilikası, Vatikan Müzesi ve Papalık görevlilerine ait konutlar bulunur.
Vatikan'a gitmek için vizeye ihtiyaç duyulmasa da tek ulaşım seçeneğinin İtalya olması nedeniyle Schengen vizesiz giriş yapmak mümkün değil. Dolayısıyla Vatikan'ı ziyaret etmek isteyenlerin Schengen vizesi alması gerekmekte. Türkiye Cumhuriyeti'nin Vatikan Büyükelçiliği de bulunmaktadır.
Yaklaşık bin kişinin daimi olarak yaşadığı Vatikan, her gün yüzbinlerce turisti ağırlamaktadır. Bu turistlerin bir bölümü kültür-sanat bir bölümü de inancı gereği Vatikan'ı ziyaret eder. Katolik inancının merkezi konumundaki Vatikan'ın devlet başkanı olan Papa, aynı zamanda Katolik inancının da ruhani lideridir.
Katolik inancının merkezi olan Vatikan ya da eski adıyla Papalık Devleti, Roma İmparatorluğu'nun dağılmasından sonra toprak bakımından orta İtalya'nın bir bölümüne hükmetse de egemenlik alanı tüm Katolik krallıkları kapsıyordu. Bu da aslında Reform hareketlerinin başladığı 16. yüzyıla kadar Avrupa'nın tamamı anlamına gelmekteydi.
Bundan yaklaşık bin yıl önce başlayan Haçlı Seferleri'nin emrini veren Papalar, zaman zaman Katolik kralları da dinden afaroz edebiliyorlardı. Bu konudaki en bilindik örnek İngiltere Kralı 8. Henry'nin evliliği nedeniyle kiliseden afaroz edilmesi ve bunun üzerine Anglikan Kilisesi'ni kurmasıdır.
Vatikan, özellikle gücünün zirvesinde olduğu Ortaçağ'da sanata da yön veren bir konumundaydı. Sanat Vatikan'ın belirlediği kurallar çerçevesinde şekilleniyor ve bu doğrultuda ilerliyordu. Buna göre Vatikan'ın tasvip etmeyeceği bir sanat üretiminin kalıcı olabilmesi imkânsıza yakındı.
Rönesans'ın başlangıç dönemine denk gelen 15. yüzyılda yavaş yavaş durum değişmeye başlasa da Leonardo Da Vinci, Michelangelo, Bernini, Rafael ve Donatello gibi sanatçılar Vatikan için işler yapmıştır. Michelangelo'nun Sistine Şapeli'ndeki Atina Okulu tasviri, sanat tarihinin en önemli yapıtları arasında yer alır.
Vatikan içinde yer alan ve önemli bir yer tutan müzeler, Avrupa tarihi açısından büyük öneme sahiptir. Burada sergilenen sanat eserlerinin yanı sıra, eski belgeler de tarih yazımı konusunda büyük bir öneme sahiptir. Yüzyıllar boyunca Avrupa üzerinde büyük söz sahibi olan Vatikan'da toplanan bilgi ve belgeler günümüzde dünyanın en büyük arşivlerinin başında gelir.
Aziz Petrus ya da diğer adıyla San Pietro Bazilikası Vatikan'ın ana yapılarından biridir. 137 metre yükseklikteki kubbe yüksekliğiyle Aziz Petrus Roma'nın da en yüksek yapısıdır. Öyle ki Roma merkezindeki yapıların hiçbiri Aziz Petrus Bazilikası'ndan daha yüksek inşa edilmez.
Michelangelo ve Bernini'nin tasarımı olan Aziz Petrus Bazilikası Katolikler için en önemli dini yapı konumundadır. Dünyanın en büyük kilise yapılarından biri olan Aziz Petrus Bazilikası, turistlerin ziyaretine açık olduğu gibi ayinlerin de gerçekleştirildiği bir mekandır.
Pandemi öncesi dönemde sık sık halka açık ayinlere tanıklık eden bazilika önündeki geniş meydanda hem ayakta hem de oturmalı düzende toplantılar gerçekleştirilmekteydi. Papa'nın sıklıkla vaaz verdiği bu alan koronavirüs salgını nedeniyle son bir yıldır tarihinde hiç olmadığı kadar boş.
Da Vinci'nin Şifresi romanı ve filmi ile popüler kültürde de bir hayli yer bulan Vatikan'a olan ilgi yapımın etkisiyle daha da fazla artmış durumda. Çeşitli komplo teorilerinin de merkezinde bulunan Vatikan son olarak Jude Law'ın başrolünde yer aldığı The Young Pope dizisiyle de gündemde.
Vatikan'a dair bir diğer ilginç ayrıntı başta da belirttiğimiz üzere 100 kişiden oluşan ordusudur. İsviçreli Katoliklerden oluşan bu yüz kişilik birlik Vatikan'ın korunmasından sorumludur. Bu koruma elbette daha çok sembolik mahiyettedir. Geleneksel giysili bu muhafızlar turistlerin de ilgi odağı olmayı başarıyor.