26.02.2021 - 13:41 | Son Güncellenme:
CNN Türk canlı yayınında Yiğit Bulut, şu ifadeleri kullandı:
Sayın Nurettin Canikli biliyorsunuz bir açıklama yaptı. Ve özellikle bu iddia edilen rezervin nasıl dağıldığını, neyin nereye gittiğini veya nerden geldiğini çok detaylı bir şekilde açıkladı. Cari açıktan başlayarak Türkiye'nin neyi finanse ettiğini.
'Ortaya atılan iddialar çürüyor'
Geçen hafta söylemiştim ama bazıları çarpıttılar beni söylediklerimi. Bir kere daha söyleyeyim. Rezerv brüt olarak bakılır ve rezerve brüt olarak baktığınız zaman satılabilir rezerv ile satılamayacak rezerv arasında ciddi bir fark olduğunu görürsünüz. Yani rezerviniz vardır ama bunun bir kısmı satılabilir rezervdir, bir kısmı satılamaz rezervdir. Dolayısıyla satılabilir rezervlere baktığınız zaman zaten teknik olarak bu işi bilen birinin, birazcık anlayan birinin 128 milyar doların satılabilir bir rezerv olmadığını görür. Dolayısıyla ortaya atılan iddialar zaten ilk maddeden çürüyor. Ama şunu da söyleyeyim. Diyorlar ki 128 milyar doları 7.50 ile 8.50 arasında sattılar piyasaları kontrol etmek için. O zaman yine yanlışa düşüyorsunuz. Eğer 7.50 ile 8.50 arasında 128 milyar dolar sattıysak bunun ortalaması 7.75'e gelir. 7.75'ten sattığımız doları da 6.80 ile 7.00'ye geçtiğimiz haftalarda geri aldıysak yaklaşık yüzde 10 ila 15 arasında kar etmiş olmamız gerekiyor. Yani yaklaşık 13 milyar dolarlık bir karımız olması gerekiyor ki burada yine teşekkür etmeniz gerekiyor. Teşekkür etmeyin çünkü böyle bir satış ve geri alış yok.
Çok net bir şekilde biliyorsunuz sayın Canikli açıkladı. Çok kısa olarak özetleyeceğim. Maddelere baktığınız zaman Türkiye'nin cari açığını finanse ettiğini, özel sektörün özellikle dış borç ve yatırım finansmanı için bir miktar döviz aldığını, 41 milyar dövizin Merkez Bankası tarafından satılan dövizin vatandaşlar tarafından alındığını ve kalemleri de alt alta koyduğunuz zaman altın ithalatıyla birlikte 93 milyar dolarlık bir rakama ulaştığınızı görüyorsunuz. Çok net burada. Tabloda da var. Ve bu 93 milyarlık rakama çok net bir şekilde ulaşıyoruz. Ama baktığınız zaman bu satış işi anlamına gelmiyor. Pandemi sürecinde ülkelere dikkatle bakarsanız hangi ülke acaba bu tip satışı ve içeriden gelen talebi veya cari açığı veya altın finansmanını finanse edebilmiş? Türkiye bunu başarıyla yapmış ve çok net bir şekilde döviz isteyene de döviz yok dememiş.
'Türkiye'nin bu tartışmadan çıkması gerekiyor'
Geçmişte yaşadığımız krizlerin hepsinde döviz olmamasında veya döviz bulamama riskinden dolayı yatırımcılar Türkiye'den çıkmak istediler. 2001 krizine bakın 'Bir döviz krizi açığı oluşur mu? Acaba biz Türkiye'den çıkmak isteriz de döviz bulamaz mıyız?' paniği ile piyasalar nereden nereye geldi. Ama bugüne baktığınız zaman Merkez Bankası'nın yaptığını ve yaptıklarının da gayri ahlaki bir biçimde siyasi malzemesi yapıldığını ve gayri ahlaki bir şekilde de eleştirildiğini görüyorum. Tekrar ediyorum. Eğer bu eleştiri 128 milyar doları sattınız, sonra geri aldınız eleştirisini eğer cahilce yapmıyorsanız bana şunu açıklayın; 128 milyar doları 7.50 ile 8.50 arasında satıp ortalaması 7.75-7.80'e gelir. 6.80-7.00 arasından geri alan bir Merkez Bankası veya kamu bankaları 13 milyar dolarlık bir kar elde etmiş olmaları gerekiyor. Bu kar için teşekkür etmeniz gerekmiyor mu? Gördüğünüz gibi yani bu söylemde tuttuğunuz hiçbir şeyin reel, gerçek bir tarafı yok. Onun için artık Türkiye'nin bu tartışmadan çıkması gerekiyor.
'Ciddi kar oluşuyor'
Sayın Cumhurbaşkanımız net ifade etti biliyorsunuz konuşmasında. 'Evet. Bazen piyasalarda oluşan dalgalanmaları minimuma indirmek için vatandaşın, şirketlerin zarar görmemesi için döviz piyasalarına döviz satarak müdahale etmiştim' dedi, bunu söyledi. Doğrudur. Kamu bankaları zaman zaman döviz satmıştır. Ama söylüyorum bakın altını çiziyorum. Kamu bankaları da, Merkez Bankası da her sattığı dövizde karda şuanda. Yani 7 liradan başlayıp 8.50'ye kadar sattıysa 7.75-7.80 ortalamayla hala şu anda karda. Ki 6.80-7.00 aralığını gördük. Orada alıp yerine koymuşsa orada çok ciddi bir kar oluşuyor.