Trump'ın politikaları, elektrikli araç sektörünü belirsizliğe sürüklüyor

Piyasa oyuncuları, Trump'ın ithalata yönelik yeni tarifeler getirmesi ile elektrikli araç teşviklerinin geri çekilmesi ve şarj altyapısına ilişkin yatırımların durdurulmasını içeren yürütme kararlarının muhtemel sonuçlarına ilişkin öngörülerde bulunurken elektrikli araç üreticileri, Trump'ın bu tutumunun uzun vadede sektörün büyümesini olumsuz etkileyeceğinden endişe ediyor.

Bu adımların ülkede elektrikli araçların üretim maliyetlerini yükseltmesi ve ABD'li üreticilerin Çinli rakiplerine karşı rekabet gücünü azaltması riskini de taşıdığı öne sürülüyor. Şarj altyapısına yönelik yatırımların ortadan kaldırılmasının tüketici güvenini sarsabileceği ve elektrikli araçlara geçiş sürecini yavaşlatarak ABD'nin küresel elektrikli araç pazarındaki liderliğini tehlikeye atabileceği düşünülüyor.

Öte yandan, ABD yönetiminin de aralarında bulunduğu bazı kesimlerce Trump'ın politikalarının, ABD'deki üreticiler arasında verimliliği teşvik ederek yüksek kaliteli ve rekabetçi elektrikli araçların üretilmesini destekleyeceği ve nihayetinde fiyatlarda düşüş yaşanabileceği savunuluyor.

Sektör oyuncuları endişeli

ABD'de elektrikli araç piyasasında faaliyet gösteren yerli ve uluslararası birçok şirket bu gelişmelerden doğrudan etkileniyor. Sektörde geniş araç yelpazesi ve şarj altyapısıyla Tesla, Ford ve General Motors gibi köklü şirketler öne çıkarken diğer ABD merkezli otomotiv üreticileri arasında Rivian, Lucid Motors, Canoo, Fisker ve Bollinger Motors gibi yeni markalar da yer alıyor. Hyundai, Kia, Volkswagen, BMW, Mercedes-Benz, Toyota, Honda ve Polestar gibi dev uluslararası firmalar da ABD'de aktif olarak rekabet ediyor.

AA muhabirinin uluslararası haber kaynaklarından derlediği bilgilere göre, bu süreçte Trump'ın politikalarına karşın sektör paydaşlarından da çeşitli yorumlar gelirken sektörün geleceğine dair endişeli duruşun hakim olduğu görülüyor.

ABD'de elektrikli araç üreticileri ve batarya üreticilerinden oluşan Sıfır Emisyonlu Ulaşım Derneği, Trump'ın vergi teşviklerini kaldırmasının ülkenin uluslararası arenada rekabet gücünü zayıflatabileceği ve bazı eyaletlerdeki istihdamı olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu.

Toyota'da üst düzey yönetici olan David Christ, özgür ve adil ticaretin önemini vurgulayarak, ithal araçlar ve yedek parçalara uygulanacak tarifelerin tüketiciler için fiyatları yükselteceğini ifade etti.

İsveçli elektrikli araç üreticisi Polestar Üst Yöneticisi Michael Lohscheller ise tarifeler ve küresel ticaret savaşlarının otomotiv endüstrisindeki etkileri nedeniyle Çin'de bulunan üretim kapasitesini Avrupa'ya taşımayı planladığını duyurdu.

Ford Üst Yöneticisi Jim Farley de halihazırda ABD'nin çeşitli eyaletlerinde batarya üretimi ve montaj tesislerine yönelik büyük yatırımları bulunduğunu, batarya üretimi için yapılan sübvansiyonlar olmazsa şirket operasyonlarında küçülmeye gitmek zorunda kalınabileceğini ve batarya üretiminde istihdam edilen binlerce çalışanın işinin riske girebileceğini kaydetti.

Trump'a yakın isimlerden, ABD yönetiminin Hükümet Verimliliği Departmanı sorumlusu olan Elon Musk ise serbest ticaretten yana olduğunu ve ABD ile Avrupa arasında "sıfır tarife"nin mantıklı olduğunu savundu. Musk'ın şirketi Tesla'dan yapılan bir açıklamada da ticaret sorunlarını çözmeye yönelik atılan adımların ABD'li şirketlere zarar vermeden yapılması gerektiği vurgulandı.

Sektörde 18 kat büyüme öngörülüyor

Edison Elektrik Enstitüsünün sektör raporuna göre, ABD'deki elektrikli araç sayısının 2035'te 2023'e göre yaklaşık 18 kat artarak 78,5 milyona ulaşacağı ve yollarda kullanılan toplam araç sayısının yüzde 26'sının elektrikli olacağı öngörülüyor.

Yollardaki 78,5 milyon elektrikli aracı desteklemek için 42,2 milyondan fazla şarj noktasına ihtiyaç duyulacağı hesaplanıyor. Söz konusu dönemde yıllık elektrikli araç satışlarının ise yaklaşık 12,2 milyona ulaşarak o yılki toplam araba satışlarının yaklaşık yüzde 72'sini oluşturması bekleniyor.

Ancak uzmanlar Trump yönetiminin son dönemde attığı adımların sektörün öngörülen büyüme hızına ulaşmasını tehdit ettiğini ifade ediyor.

Trump'ın elektrikli araçlara yönelik aldığı kararlar

Elektrikli araçları destekleyen sübvansiyonları ve politikaları gözden geçirmeyi ve gerekirse kaldırmayı planladığını açıklayan Trump, 20 Ocak'tan bu yana elektrikli araç sektörünü etkileyecek çeşitli kararlar aldı.

İlk olarak, 2030'a kadar satılan tüm yeni araçların yüzde 50'sinin elektrikli olmasını hedefleyen 2021 tarihli yönergeyi iptal eden bir yürütme emri imzaladı. Bu eylem, elektrikli araçların kullanımının teşvik edilmesine yönelik federal desteğin azalacağı beklentisini destekliyor.

Trump, ABD'de elektrikli araç şarj altyapısının genişlemesi için tahsis edilen fon ve yatırımların durdurulması emrini de verdi. Bu, şarj istasyonları için çeşitli hibe programları kapsamında ayırılmış 7,5 milyar dolarlık yatırımın da iptalini kapsıyor.

Elektrikli araç kullananlara yönelik verilen teşviklerin piyasa bozulmalarına yol açtığını ve tüketici tercihlerini haksız şekilde etkilediğini savunan Trump, bu kapsamda tüketicilere sunulan 7 bin 500 dolara kadar olan federal vergi kredisini ve eyaletlerin kendi araç emisyon standartlarını belirlemelerine olanak tanıyan muafiyetleri de yürürlükten kaldırmayı planladığını duyurdu.

Ayrıca elektrikli araç üretimi için lityum-iyon bataryalar dahil kritik öneme sahip bir çok ithal mala gümrük vergileri getirildi.