Su verimliliğine önem vermeliyiz
09.05.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Türkiye’nin yüzde 40’ı kurak ve yarı kurak bölgelerde bulunuyor. Artan nüfus, iklim değişikliği ve ekonomik büyüme dikkate alındığında su verimliliğinin önemi ortaya çıkıyor. Tarımda, sanayide ve kentsel kullanımda buna yönelik adımlar atılmalı.
SERVET YILDIRIM - Türkiye, su kaynakları açısından zengin bir ülke olarak bilinir; en azından biz öyle biliyorduk. Anadolu’da nereye gitseniz oranın halkı bölgenin suyu ile övünür. Aslında Türkiye, coğrafi konumu ve iklim özellikleri nedeniyle su kaynakları bakımından çeşitlilik gösteren bir ülke, ancak sorun bu kaynakların eşit bir dağılım göstermemesidir. Türkiye’de, yılda ortalama 234 milyar metreküp su yağmur, kar ve yeraltı kaynaklarından toplanmaktadır. Ancak, bu su kaynaklarının yarısı, Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu dağları ile Toroslar gibi yüksek rakımlı bölgelerde bulunuyor.
Su kaynaklarının dağılımı eşit olmadığından, bazı bölgeler su kıtlığıyla karşı karşıyadır. Özellikle iç bölgelerde, yaz aylarında su sıkıntısı yaşanır. Ülkenin batısı yoğun yağışlar alırken, doğu ve güneydoğu kuraklık riski altındadır. Kısacası, iklim ve coğrafi konum nedeniyle su kaynakları açısından zengin gibi görünsek de, su verimliliği ve kıtlığı sorunlarıyla karşı karşıyayız. Coğrafi konum itibariyle kuraklık riski taşıyan bir ülkeyiz.
Ülkenin yaklaşık yüzde 40’ı kurak ve yarı kurak bölgelerde bulunmaktadır. Türkiye gibi kuraklık riski taşıyan ülkelerde su verimliliği ve kıtlığı büyük bir sorundur. Artan nüfus, iklim değişikliği ve ekonomik büyüme gibi faktörler, su verimliliği ve kıtlığı konularını gündeme getirmiştir. Hızlı nüfus artışı, sanayileşme ve tarım faaliyetleri de su kaynaklarının tükenmesine neden olmaktadır. Su verimliliği ve kıtlığı, son yıllarda artan bir sorun haline geldiği için Türkiye’nin su kaynaklarını etkin bir şekilde yönetmesi ve su verimliliği konusunda adımlar atması önemlidir.
Bu durum tarımsal faaliyetleri ve ekonomiyi olumsuz etkileyebilir. Türkiye, Akdeniz iklimi etkisi altında olan bir ülkedir ve yazları sıcak ve kuru geçer. Bu durum, su kaynaklarının hızla tükenmesine ve kurumasına neden olabilir. Ayrıca, nüfus artışı, endüstriyel faaliyetler, tarımsal sulama ve kentsel gelişim gibi etmenler su kaynakları üzerinde büyük bir baskı yaratmaktadır. Türkiye’de su verimliliği, su kaynaklarının sürdürülebilir şekilde yönetilmesi ve verimli kullanılması açısından büyük önem taşımaktadır.
Su kullanımı
Türkiye’deki su verimliliği sorununun bir nedeni tarımsal sulama yöntemleridir. Tarım sektörü, bizde su kullanımının en büyük payını oluşturmaktadır. Su kaynaklarının yaklaşık yüzde 73’ü tarım sektöründe kullanılmaktadır. Sanayi ve evsel kullanım da önemli bir paya sahiptir. Ancak, tarım sektörü su kaynaklarının en fazla tüketendir.
Türkiye, tarımda önemli bir yere sahip olan sulama sistemlerini modernize etmekte yavaş kaldı. Geleneksel sulama yöntemleri, suyun büyük bir kısmının buharlaşmasına veya akarsulara sızmasına neden olurken, modern sulama teknikleri daha verimli bir su kullanımını mümkün kılar. Tarımsal sulama sistemlerindeki verimsizlik, su kaynaklarının israf edilmesine neden olmaktadır. Su kaynaklarının verimli kullanımı için, sulama sistemlerinin modernize edilmesi ve su tasarruflu tarım tekniklerinin kullanımı gerekiyor. Modern sulama tekniklerinin kullanımı ve suyun etkin bir şekilde yönetilmesi, tarımsal su verimliliğini artırmak için önemli adımlardır. Damlama sulama, yağmurlama sulama ve yeraltı sulama gibi yöntemler, su kullanımında önemli tasarruflar sağlayabilir, suyun doğru bir şekilde kullanılmasını sağlayarak verimliliği artırabilir.
Su verimliliği
Su verimliliği, su kaynaklarının daha verimli kullanımı için alınacak önlemleri kapsar. Su verimliliği konusunda Türkiye’nin karşılaştığı önemli bir sorun, su kaynaklarının etkin bir şekilde kullanılmamasıdır. İsraf, tarım sulamasında verimsizlik, su kirliliği ve altyapı eksiklikleri gibi faktörler suyun etkin kullanımını engellemektedir. Bu durum, su kaynaklarının sürdürülebilirliği açısından endişe vericidir. Su kaynaklarının verimli kullanımı için, sulama sistemlerinin modernize edilmesi, su tasarruflu tarım tekniklerinin kullanımı gerekmektedir.
Türkiye aslında su verimliliği ve su kıtlığıyla mücadele etmek için çeşitli önlemler almaktadır. Bunlardan biri, su kaynaklarının etkin yönetimi için su politikalarının oluşturulmasıdır. Ancak daha fazla önlem alınmasına gerek olduğu görülmektedir.
Su tasarrufu ve verimli sulama tekniklerinin teşvik edilmesi, su kullanımının azaltılması açısından önemlidir. Aynı zamanda, su kaynaklarının korunması ve kirliliğin önlenmesi için etkili çevre politikalarının uygulanması gerekmektedir.
Altyapı ve teknoloji yatırımları da su verimliliği konusunda önemli bir role sahiptir. Akıllı sulama sistemleri, suyun ihtiyaca göre kullanılmasını sağlayarak israfı önler. Su yönetimi için sensörler, verilerin toplanmasını ve analiz edilmesini sağlar, su depolama ve dağıtım sistemlerinin geliştirilmesi, su kaynaklarının daha etkin kullanılmasına katkıda bulunur.
Diğer bir su verimliliği önlemi sanayide alınmalıdır. Endüstriyel tesislerde suyun etkin şekilde kullanılması için geri dönüşüm sistemleri ve su tasarrufu teknolojileri kullanılmalıdır. Su tüketimini izlemek, su kıtlığının önlenmesinde ve su verimliliğinin artırılmasında kritik bir adımdır. Su kullanımının izlenmesi ve kontrol edilmesi için suyun etkin bir şekilde yönetildiği bir politika oluşturulmalıdır.
Kentsel alanlarda da su verimliliği büyük önem taşımaktadır. Su tasarrufu bilincinin artırılması ve suyun doğru kullanılması için vatandaşlar bilinçlendirilmelidir. Su sızıntıları ve kaçakları düzeltilmelidir. Su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi ve su tasarrufu su kıtlığının önlenmesi için şarttır. Mesela su tasarruflu armatürlerin kullanımı, suyu israf etmemek için bir adımdır. Aynı zamanda, suyun doğru bir şekilde depolanması ve geri dönüştürülmesi de su kaynaklarının korunması açısından önemlidir. Baraj ve göletlerin yapımı, suyun toplanması ve depolanması için etkili bir yöntemdir. Ayrıca, su arıtma ve geri dönüşüm sistemlerinin kurulmasıyla atık suyun tekrar kullanılması sağlanabilir.
İklim değişikliği
Küresel iklim değişikliği gibi faktörler de su kaynaklarını etkiliyor. Artan sıcaklık, yağış düzensizlikleri ve su buharının artması gibi etkiler su kaynaklarını daha da azaltıyor. İklim değişikliği Türkiye’deki su verimliliği ve kıtlığı sorununu daha karmaşık hale getiriyor.
Orman Bakanlığı’nın bir çalışmasına göre Türkiye’de ortalama sıcaklıklar önümüzdeki dönemde daha da artacak. Özellikle Doğu ve Güneydoğu’da bu artış 1-2 derece daha fazla olacak. Yine iklim değişikliğine bağlı olarak Türkiye’de yağışlar azalacak, Doğu ve Güneydoğu’da sıcak hava dalgası beklenen gün sayısı yılda 200 günlere ulaşacak. 2040 yılına kadar “ardışık kurak geçecek gün sayısı” 4 ila 15 gün arasında artacak. Özellikle Güneydoğu Anadolu’da daha belirginleşecek. Toplam kar örtüsü azalacak ve bu durum yaz aylarında su stresini artıracak. Bu gelişmeler tarımsal üretim, enerji ve içme suyu temininde sıkıntılara neden olabilir, gıda üretiminde düşüşe yol açabilir.
YARIN: Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı
