22.03.2021 - 11:01 | Son Güncellenme:
CNN Türk canlı yayınında Prof. Dr. Sefer Şener önemli açıklamalarda bulundu. Şener konuşmasında şu ifadeleri kullandı: Merkez Bankası'nın alacağı karar bellidir. Enflasyon incelenir ve MB bu noktada karar verir.
Enflasyon çok düşerse ona göre bir karar verilir. Doların düşmesinin veya yükselmesinin ekonomik altyapısı yok. Bu gibi durumlarda beklemek lazım. Ekonomik donelerde bir değişim yok. Panik yapmamak lazım. Yüzde 19’luk faiz devam ediyor. MB görev değişimi olur ama politika tektir. Asya piyasalarında dalgalanmalar var. Bu geçici bir durum. Bu yerine oturacaktır. Algı yerine geldiğinde, kısa vadede bir değişim olmadığı görüldüğünde piyasa eski haline dönecek.
"TÜRKİYE TAVİZ VERMEDİ"
Türkiye serbest piyasa sistemini uyguluyor. Bu hiçbir zaman değişmedi. Türkiye taviz vermedi. Bu ülkemizin bir politikası. Değişecek bir politika değil. Türkiye’nin ana hedefleri var. Bu sebeple Türkiye daima serbest piyasayı kullanacak. Arz ve talep koşullarıyla yerine gelecek. Bir takım dedikodular var. Türkiye serbest piyasadan vazgeçmeyecek. Sistemimiz buna adapte olmuş. Bu gibi durumlarda serinkanlı olunması lazım. Ani yükselişin sebebi ekonomik bir altyapıya bağlı değil. Altında da benzer bir durum var. Beklemek lazım. Türkiye’nin herhangi MB politikası ya da piyasa politikası aksatacak şekilde davranması mümkün değil.
Yeni ekonomi politikası gündemdeyken, olağanüstü davranmak mümkün değil. 90’larda en zor dönemlerde bile serbest ekonomiye bağlı kaldı. Sisteme müdahale mümkün değil. Birkaç gün içinde sistem kendiliğinden yerine oturacak.
"ÖĞLEDEN SONRAYI BEKLEMEK LAZIM"
Aynı gerekçeler borsada da bulunuyor. Sosyal medyadan piyasaya müdahale edilecek veya sistem durdurulacak gibi söylentiler var. Doğal olarak bütün yatırımcılar etkileniyor. Faizdeki sabitlikte sorun yok ama döviz oynaklığı yabancı yatırımcıyı panikletiyor. Öğleden sonrayı beklemek lazım. Özellikle ekonomik temeli olmayan olaylar geçici.
(İşsizlik rakamları hakkında) Dünya çapında pandemi sebebiyle 40 milyon kişi işini kaybetti. İstihdam alanında bir daralma var. Salgın sebebiyle böyle. Pandemi süreci raya girerse işsizlikte bir düzelme bekliyoruz. O yüzden istihdam ile ilgili kısım ancak salgın belli bir düzeye gelince olacak. Bu süreci atlattığımızda biz ancak istihdamda artma göreceğiz. O yüzden pandemi sürecinin hafiflemesini bekliyoruz.
"NORMALLEŞMEYLE DOLAR 7,55'E GERİLEYECEK"
Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sinan Alçın, CNN Türk'te ekonomideki gelişmeleri değerlendirdi. Alçın da Hazine ve Maliye Bakanı'nın sıkı duruşla ilgili mesaj verdiğini belirtirken, normalleşme süreciyle doların 7,55'e kadar gerileyeceğini belirti.
Dün akşam özellikle Asya'daki bazı piyasalarda algoritmik düzeyde bir hareket oldu. Bunun da yarattığı özellikle gece yarısından itibaren bir panik havası diyebileceğimiz bir hava oldu. Hazine ve Maliye Bakanı da özellikle sıkı duruşun devam ettiğine yönelik mesaj verdi. Yeni MB Başkanı TBB, yöneticiler ile yaptığı bir toplantı oldu. Orada da benzer mesajlar verildi. Bir müdahale ya da değişiklik mi olacak, böyle bir şey yok, böyle bir şeyin olması mümkün değil. Kur hareketlerinin yaşandığı dönemde bir söylenti bu. Bir anda ortaya çıkmıyor. Bazı kurumların özel dosyaları var. Hemen bunlar servis ediliyor. Bundan sonra da farklılaşmaya mı gidilecek, mevduatlara el mi konulacak, dolar hesapları mı dondurulacak, gibi soru işaretleri ortaya atılıyor. 1989'dan beri liberal kambiyo rejimine geçtik. Dönülebilir ancak uzun soluklu bir şey. Türkiye'nin böyle bir yönelimi yok.
Peki fonlara bu konuşma imkanını vermek gerekir mi, vermemek gerekir. Burada özellikle Hazine ve Maliye Bakanı'nın yaptığı açıklamalar önemli. Ancak para politikası kısmında hem içerideki hem de dışarıda faktörler MB'nin bundan sonraki tutumlarını seyredecek. Özellikle Naci Ağbal MB başına geldiğinden beri 4 aylık süreç geçti. Bu süreçte Merkez Bankası 450 baz puan, bir defa 200 ve geçtiğimiz hafta para piyasası kurulunda 200 baz puanlık artış gerçekleştirdi. Faiz artışı meselenin bir yönü. Diğer taraftan da sözlü yönlendirmede de güçlü mesaj verdi.
Aradan geçen süre içerisinde, 2020'den farklı olarak kasım ayını hesaba kattığımızda bu süreçten farklı olarak 15 milyar dolarlık giriş olduğunu görüyoruz. Ağırlıklı olarak da bonoya. Bonolarda 10 yıllıklarda değer kaybının yüzde 20'ler civarında olduğunu görüyoruz. Öte yandan döviz kuru piyasasında, Asya piyasasında 8.50 TL'ye çıkan rakam göründü ama bu rakamlarda satmak istediğinizde satamadınız. Adil değerinin nedir diye baktığınızda Türk Lirası için, 7,55 seviyesi. Bu 6.90'lara düştüğünde de yukarı yönlü hareket gördük. Şimdi normalleşme eğilimleri devam ederse benzer seviyeyi görecektir.
"MERKEZ BANKASI'NA BÜYÜK GÖREV DÜŞÜYOR"
(Enflasyon hakkında): Bir tarafta normalleşme olursa kurda geri çekilme görebiliriz ama esas sorunumuzu masadan kaldırmıyor. Temel prblemimiz enflasyon. Merkez Bankası'nın son anketinde 11,5 seviyesine gelen enflasyon beklentisi var. Bizim bir şekilde bunu geriye döndürmemiz gerekiyor. Yani resmi hedef olan yüzde 5'e birkaç yıl içinde çekmemiz gerekiyor. Hem faiz üzerindeki baskı azalsın hem de yatırımlar artsın.
Merkez Bankası'na büyük görev düşüyor ama Merkez Bankası'nın tek çözeceği bir konu değil. Burada maliye ayağının da para politikasıyla birlikte uyumlu gitmesi gerekiyor. Enflasyon üretimle alakalıdır. Üretim ve arz güvenliğini belli seviyeye getirmeksek enflasyon sürekli yaşanır. Bir taraftan finansal istikrara da dikkat edilerek yönetilmesi gerekiyor. Kasım ayında MB değişikliği, 4 ay sonra bir MB başkanı değişikliği olumlu karşılamaz.