Memur maaşına yüzde 5.5 zam

Devlet memurları, sözleşmeliler ve memur emeklilerine yeni yılda yapılacak zam oranı belli oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) aralık ayı enflasyon verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) geçen yılın ikinci yarısında yaklaşık yüzde 6.5 arttı. Böylece 6 aylık dönemde, geçen yılın ikinci yarısında toplu sözleşme kapsamında yapılan yüzde 5’lik zam aşıldı. Yaklaşık yüzde 1.5’lik enflasyon farkı ödenecek.

Bu yılın ilk yarısında uygulanacak toplu sözleşme uyarınca memur maaşlarına yüzde 4 artış yapılacaktı. Buna yüzde 1.5’lik enflasyon farkının eklenmesiyle memurlar, sözleşmeliler ve memur emeklilerinin maaş ve aylık artışı yüzde 5.5’e çıktı.

15 Ocak’ta...

Devlet memurları, sözleşmeliler, geçici personel ve memur emeklileri, zamlı maaş ve aylıklarını 15 Ocak’ta alacak. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aylığı da geçen yılın son 6 aylık enflasyonu kadar (yüzde 6.5) artacak.

Zam sonrası en düşük SSK emeklisi aylığı 2008 öncesi emekliler için 2130 TL’ye yükselecek. Tarım Bağ-Kur’lular için en düşük rakam 1418 TL, esnaf Bağ-Kur’lular için ise 1798 TL olacak. En düşük emekli memur aylığı 2660 TL’ye yükselecek.

Kıdem tazminatı

2019 enflasyonunun açıklanmasıyla iş akdi feshedilen kişilere ödenen kıdem tazminatında yeni tavan da belli oldu. Bu yılın ilk yarısında kıdem tazminatı hesabına esas teşkil eden tavan 6790 lira olacak. Brüt maaşı bu tavanın altında kalan çalışanlar tazminatlarını brüt maaşı ve çalıştığı yılı çarparak bulabiliyor.

2019 enflasyonu yüzde 11.84

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2019’da aylık bazda yüzde 0.74, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 0.69 artış gösterdi.

Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 11.84, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 7.36 olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Aralık 2019 itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 15.18, yurt içi üretici fiyatları yüzde 17.56 arttı.

Üretici fiyatlarında yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 13.31, imalatta yüzde 6.98, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 12.43 artış olurken, su temininde yüzde 7.94 azalma gerçekleşti.

İçki ve tütün

Tüketici fiyatlarındaysa ana harcama gruplarında bazında en yüksek yıllık artış yüzde 43.12 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda görüldü.

Fiyatlar eğitimde yüzde 14.46, sağlıkta yüzde 13.63, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 13.63, lokanta ve otellerde yüzde 13.17 arttı.

Lojman kirası yüzde 14 arttı

Kamu lojmanları kira bedeli, TÜFE dikkate alınarak yüzde 14 artırıldı. Metrekare başına kira kerpiç, ahşap, bağdadi konutlarda 2.69 lira, kalorifersiz konutlarda 4.21 lira ve kaloriferli konutlarda 5.53 lira oldu. Yeni bedeller, 15 Ocak’tan itibaren geçerli olacak.

Tek hanede istikrar olacak

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, geçen yıl için belirlenen yüzde 12’nin altında enflasyon hedefinin yakalandığını, 2020’de de enflasyonla mücadelenin ana gündem maddelerinden biri olacağını belirtti. Albayrak, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, 2019 yılı enflasyon ve ihracat rakamlarını değerlendirdi.

Hedefin altında

Enflasyonda 2019’u hedefledikleri yüzde 12’nin altında kapattıklarını vurgulayan Albayrak, “2020’de de enflasyonla mücadele ana gündemlerimizden biri olacak. İnşallah, ürün ve hizmet piyasalarında rekabeti daha da iyileştirerek, üretimi güçlendirerek enflasyonu tek hanelerde istikrara kavuşturacağız” ifadelerini kullandı.

Geçen yıl ihracatın yüzde 2.04 artışla 180.5 milyar dolar olarak gerçekleştiğine ve rekor kırıldığına işaret eden Berat Albayrak, bu başarıda emeği geçenleri kutlayarak şunları kaydetti:

“İhracata ve katma değerli üretime dayalı büyüme için kaynaklarımızı özellikle bu alanlarda değerlendirmeye ve üreticilerimizi desteklemeye devam edeceğiz.”

Son 3 yılın en düşüğü

Yıllık enflasyon, aralıkta yüzde 11.84 ile son 3 yılın en düşük yıl sonu rakamı olarak kayıtlara geçti.

Ekonomist Haluk Bürümcekçi, “Enflasyonun yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı döneminin oluşturduğu aleyhte baz etkisi nedeniyle bir miktar daha yükselerek yüzde 12-12.5 aralığında oluşması, sonrasında ise kademeli gerileyerek yılı yüzde 10-11 aralığında bitirmesi olası duruyor” dedi.

İş Portföy Başekonomisti Nilüfer Sezgin, “Ocak ayında faiz indirimi yapılmasa dahi, likidite koşullarındaki rahatlama sayesinde para piyasasında gösterge faiz yüzde 10.5 olan Merkez Bankası borçlanma faizine kaymaktadır ve pratikte bir indirim etkisi yaratmaktadır” yorumunda bulundu.

Kademeli gerileme

Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ve ekonomist Özlem Derici Şengül, “Enflasyonun önümüzdeki birkaç ay içinde çift haneli seyredeceği ve döviz kuru oynaklığının son zamanlarda bir miktar arttığı göz önüne alındığında, TCMB ocak toplantısında politika faizini değiştirmeyerek beklemek yönünde karar alacaktır” derken, TSKB Ekonomisti Şakir Turan, “2020’de baz etkisi kaynaklı gelişmelerle yıllık enflasyon önümüzdeki birkaç ayda yüzde 13’e yükselebilir. Sonrasında enflasyonda kademeli gerileme yaşanabilir” değerlendirmesini yaptı.

Sarımsak yılın patlıcan ayın şampiyonu

Gıdada geçen yıl en yüksek fiyat artışı yüzde 149 ile sarımsakta, en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 49.7 ile kuru soğanda oldu. 2019’da bir önceki yıla göre 75 gıda ürününün fiyatında artış görüldü, 43 ürünün fiyatı azaldı.

Tüketici fiyatları bazında Aralık 2019’da en yüksek fiyat artışı ise yüzde 30.76 ile patlıcanda oldu. Patlıcanı yüzde 25.07 ile kuru soğan, yüzde 17.33 ile domates izledi. Geçen ay en fazla fiyat düşüşleri yüzde 18.58 ile portakalda, yüzde 8.81 ile kivide ve yüzde 8.43 ile pırasada oldu.