24.07.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Duygu Erdoğan
Kamu bankalarının 2 Haziran’da hayata geçirdiği ‘avantajlı konut kredisi’ paketi güncellendi. Buna göre, ikinci el konutlar için sunulan 0.74 vade oranı artık 0.79 olarak uygulanıyor. 12 aylık ödemesiz dönem uygulaması ise yine ikinci el konutlar için son buldu. İkinci el konut piyasasını etkileyen bir diğer adım ise vade süresi oldu. 180 aya kadar kullandırılan kredilerin süresi, ikinci el konutlar için 120 aya çekildi. Yapılan düzenleme ile gayrimenkul piyasasının yeni yatırımlarla canlanması, ekonomiye katkının artırılması ve tüketicinin deprem riskine karşı yeni evlere talep oluşturması için birinci el konutların daha cazip hale getirilmesi hedefleniyor.
Ödemesiz dönem bitti
Kamu bankaları tarafından tüketicilerin finansman ihtiyaçlarına uygun şartlarda destek verilebilmesi amacıyla devreye alınan konut paketinde, birinci el/sıfır konutlar için azami 12 ay ödemesiz dönemli, 15 yıla kadar vade ve aylık yüzde 0.64 faiz oranı ile finansman imkanı sunuluyor. Birinci el konutlarda da ödemesiz dönem kalktı, ancak bazı bankalarda halen 3 ay ödemesiz dönem imkanı sunulabiliyor. İkinci el konutlar için ise daha önce azami 12 ay ödemesiz dönemli, azami 15 yıl vade ve aylık yüzde 0.74 faiz oranı ile finansman imkanı uygulanıyordu.
Ciddi fark oluştu
Konut kampanyalarının hedefinde yeni projeleri harekete geçirerek istihdam ve ekonomiye katkıyı artırmak var. Bu sayede ev sahibi olmak isteyenlerin eski yapı stokundan da kurtulması amaçlanıyor. Ancak kampanyalı dönem, en çok ikinci el konuta yaradı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) haziran ayı konut satış verilerine göre, Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı 2020 Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 152 artarak 58 bin 632 olsa da toplam konut satışları içindeki payı yüzde 31’de kaldı. İkinci el konut satışları ise 2020 Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 245 artış göstererek 131 bin 380 oldu. Özellikle İstanbul’daki toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payının yüzde 71.3 olarak gerçekleştiği görüldü.
‘Vatandaşın güvenli konuta ihtiyacı var’
Dap Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, ekonomi yönetiminin arka arkaya önemli adımlar attığına vurgu yaparken, ikinci el konut satışlarının sistemde faydasının sadece satan kişilere olduğunu ifade etti. Yılmaz, “Üretimdeki yani birinci el konutlar ise onlarca sektöre, binlerce kişiye fayda veriyor. Biz de sık sık gündeme getiriyorduk. Bundan sonra birinci el konut piyasasının ağırlığını görmeye başlayacağız. Vatandaşlar ise deprem, enerji, sağlık gibi temellerde güvenli konuta olan ihtiyacını daha bilinçli gidermiş olacak” dedi.
‘Özeller de dahil olmalı’
İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, değişen konut kredisi koşullarının yakın zamanda konut satışlarına etki edeceğini belirtirken, tüketicinin en uygun şartı oluşturan sisteme göre hareket ettiğini hatırlattı. Durbakayım, “Birinci ele yapılan takviye; ekonomiye direkt katkı, istihdama katkı, 250 alt sektöre katkıyı getiriyor. Piyasaları rahatlatmak açısından hızlı bir karşılığı oluyor. İkinci elde ise parayı birinden alıp diğerine veriyorsunuz. Bugünlerde
özellikle ekonomiye katkı için enerjimizi doğru kullanmamızda fayda var. Ayrıca özel bankaların da, bu hareketin sürdürülebilir olması için aynı şekilde desteklerini bekliyoruz” diye konuştu.
‘Fiyat artışını da frenler’
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Altan Elmas, son açıklanan haziran ayı konut satış verilerine bakınca da birinci el konut için ek bir tedbir alınması gerekliliğinin görüldüğüne dikkat çekti. Elmas, “Hükümet, Hazine ve Maliye Bakanlığı, kamu bankaları ekonomiye katkı sunacak, tüketiciye destek olacak en iyi imkanları oluşturmaya devam ediyor. KONUTDER olarak talebimiz de bu yöndeydi. Bundan sonra bir kere konut fiyatlarına aşırı zam yapma davranışı frenlenecek. Çünkü bunu üreticilerin yapmadığını gördük. İkinci elde yapıldığı görüldü. Stokların erimesi, nakde hızlı dönmesi, yeni projelerin gelmesi, tüketicinin sağlam ve enerji verimli konutlara yönelmesi açısından farkın açılması çok önemliydi” değerlendirmesini yaptı.