İtalyan mandaları satış için görücüye çıkıyor: "Bölgeye dirençli ve uyumlular"

DÜ Veteriner Fakültesince 5 yıl önce "Diyarbakır'da Mandalarda Embriyo Transferi-Çekirdek Sürü Yöntemiyle Verimlerin, Yetiştirici Kazancının ve İstihdamın Artırılması" projesi hayata geçirildi.

Proje kapsamında İtalyan mandalarından alınan embriyoların Anadolu mandalarına nakledilmesiyle doğan ve şu anda 26-27 aylık olan 6 manda yavrusu, satışa sunulmak için Veteriner Fakültesi Manda Çiftliğinde üreticilerin beğenisine sunulacak.

"BÖLGEYE DİRENÇLİ VE UYUMLULAR"

Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sadık Yayla, AA muhabirine, fakülteye bağlı Manda Çiftliğinin bir gen kaynağı niteliğinde olduğunu ve topluma hizmet sunduğunu söyledi.

Fakültenin gen bakımından zengin olduğunu dile getiren Yayla, bölgede çiftçi ve yetiştiriciler için İtalyan mandası yetiştirmek amacıyla 2020 yılından beri projeyi sürdürdüklerini bildirdi.

Bölgede daha çok Anadolu mandası yetiştiriciliğinin yapıldığını, verimin İtalyan mandasına oranla daha düşük olduğunu, bu nedenle projeyi hayata geçirdiklerini belirten Yayla, proje kapsamında kalitesi ve verimi daha yüksek olan İtalyan mandası ürettiklerini kaydetti.

Yayla, şöyle konuştu:

"Fakültemize bağlı çiftlikte İtalyan mandası embriyoları transfer edilerek yüzde 100 İtalyan mandaları elde edildi. Doğan yavrular yüksek kaliteli bir gen taşımakta. Bu gen niteliği taşıyan yavruların çiftçiye, yetiştiriciye ulaşmasını hedefliyoruz. Yavru mandalarımız görücüye çıkacak. Yetiştiricilere duyurular yapıldı. Talip olanlar gelip yavru mandaları yerinde görecek. Yavrulardan 4'ü yüzde 100 İtalyan mandası geni taşıyor. Suni tohumlamayla elde edilen 2 manda da yüzde 50 İtalyan manda ırkı geni taşıyor. Bölgeye dirençli ve uyumlular. Projede ilk yavrular 2022'de doğdu. Her yıl yavru almaktayız."

"SÜT VERİMİNİN ARTMASINI AMAÇLIYORUZ"

Veteriner Fakültesi Dölerme ve Suni Tohumlama Ana Bilim Dalı Başkanı ve Proje Sorumlusu Doç. Dr. Mehmet Ferit Özmen de amaçlarının İtalyan mandalardan aldıkları embriyoları Anadolu mandalarına naklederek, bu şekilde bölge koşullarına dayanıklı ve verim özellikleri yüksek olan damızlık hayvanları üretmek olduğunu söyledi.

Proje kapsamında 6 düveyi yetiştiricilerle buluşturma heyecanı yaşadıklarını anlatan Özmen, şunları kaydetti:

"4 düvemiz embriyo naklinden doğmuş saf İtalyan mandalar. 2 düvemiz de yüzde 50 melez. Anneleri yerli, babaları İtalyan suni tohumlama sonucu meydana gelen yavrularımız. Diyarbakır Türkiye'de manda yetiştiriciliğinde ilk 3'te yer alıyor. Diyarbakır'ımızda manda yetiştiriciliğini küçük aile işletmeleri yapıyor. Damızlık manda tedariki ciddi maliyetlere sebep oluyor. Bunu üniversite bünyesinde kurduğumuz çiftlikte üretip işletmelerimize sunma faaliyetine girdik."

Proje kapsamında 2022'de "Dicle" ismini verdikleri dişi mandanın doğduğunu, bu mandayı yaklaşık 2 ay önce anne adaylığına aldıklarını kaydeden Özmen, mandanın şu anda gebe olduğunu bildirdi.

Özmen, "Dicle'miz işletmemizde kalacak ama Dicle'nin kardeşlerini yarın yetiştiricilerimizle buluşturacağız. Bu şekilde Diyarbakır'da mandacılık yapılan işletmelerde özellikle süt verimi yüksek olan İtalyan mandası ve Anadolu mandası melezlerini vermek istiyoruz. Birim olarak süt veriminin artmasını amaçlıyoruz." ifadelerini kullandı.