İMKB, yeni yaşına yeni yönetimle girecek

Ziraat Bankası Yönetim Kurulu Başkanı ve AK Parti kurucularından Muharrem Karslı yönetiminde 26 Aralık 1985’de açılan, 3 Ocak 1986’da alım-satım işlemlerine başlayan İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (İMKB), 26. yıla girilmesinden birkaç gün sonra yeni yönetim iş başı yapacak.

Resmi Gazetenin 2 Kasım 2011 tarihli mükerrer sayısında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Yönetim Kurulu üye sayısı artan Borsada, Başkan ve Yönetim Kurulu Üyelerinin görev sürelerinin 31 Aralık 2011’de hiçbir işleme gerek kalmaksızın sona ermesiyle, 1 Ocak 2012’de yeni üyeler göreve başlayacak.

Bir kamu kuruluşu olan İMKB’de Yönetim Kurulu, mevcut haliyle aracı kurumlar, bankalar ve yatırım bankalarının yetkililerinden oluşuyor. İMKB Yönetim Kurulu, Hüseyin Erkan Başkanlığında Yusuf Serbest, Sudi Aydemir, Mehmet Osmanoğlu ve Berra Doğaner’den oluşuyordu. Borsanın 29 Kasım’da yapılan Olağanüstü Genel Kurulu’nda ise 3 yeni üyenin seçimi gerçekleştirilmişti. Olağanüstü Genel Kurul’da İMKB Yönetim Kurulunda yer alacak aracı kuruluş temsilcileri İş Yatırım Genel Müdürü İlhami Koç, Piramit Menkul Genel Müdürü Mehmet Osmanoğlu ve Başkent Menkul Murahhas Azası ve Yönetim Kurulu Üyesi Cavidan Konuralp olarak belirlenirken, Borsanın 2012 yılında 252 milyon 986 bin 728 lira gelir elde edeceği öngörülmüştü.

Resmi Gazetede yer alan değişiklik uyarınca Borsanın Yönetim Kurulu Üye sayısı 5’ten 7’ye çıkarılırken, İMKB Başkanının görev süresi 5 yıldan 4 yıla, Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi de 4 yıldan 3 yıla indirilmişti.

İMKB’nin, 26. kuruluş yılına girmesinden birkaç gün sonra 6. dönem yönetimi iş başına gelecek.

370’in üzerinde şirketin işlem gördüğü Borsa pazarlarındaki işlem hacmi geçen yıl 635 milyar 664 milyon lira olurken, rakam, bu yılın 11 ayında 658 milyar 130 milyon lira olarak gerçekleşti. İMKB’de 2011’de ortalama günlük işlem hacmi 2 milyar 849 milyon lira oldu.

-Kuruluş öyküsü-

Modern borsacılık döneminin başlamasının en önemli nedenlerinden biri bankerler krizi olurken, pek çok tasarruf sahibinin büyük zararlara uğraması nedeniyle yeni bir sistem arayışı başladı. Tüm sermaye piyasası kurumlarını denetlemekle görevli SPK oluşturuldu. 26 Aralık 1985’te de İMKB kuruldu. Böylece 120 yıllık bir dönem kapanmış ve yeni bir dönem başlamış oldu.

Dönemin Başbakanı Turgut Özal’ın 1984 yılında Menkul Kıymetler Borsaları Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnameyi çıkarmasının ardından, borsayı kuracak ekip oluşturuldu. Muharrem Karslı Ankara’ya çağrılarak ilk Borsa Başkanı tayin yazısıyla İstanbul’a döndü. 365 milyon liralık bir bütçeyle Cağaloğlu’ndaki Ziraat Bankasının 2. ve 3. katında çalışmalara başlandı. Daha sonra Borsa Karaköy’deki Erenhan’a taşındı.

Dönemin bakanlarından Ekrem Pakdemirli’nin sembolik olarak satışa çıkardığı, Boğaziçi Köprüsüne ait gelir ortaklığı senedinin satışıyla ilk çan çalındı. Bir süre sonra yeni sistem arayışları başlayınca, o dönem oldukça esnek olan Ürdün’ün tahta sistemi örnek alınarak tahta sistemine geçildi.

1989 yılında borsayla ilgili 2 kilit karar alındı. Bunlardan birincisi 104 milyon dolarlık Türkiye Fonu kurulması, ikincisi ise yabancı yatırımcılara Türkiye’deki her türlü menkul kıymete yatırım yapabilme ve karlarını transfer etme imkanı getiren 32 Sayılı Karar’dır. Bu kararla İMKB tarihinde yeni bir dönem başladı.

Menkul kıymetlerin takası ve saklanması için yeni sistem arayışları ve uzun süre yeteceği düşünülen bina, İMKB’ye yetmemeye başlayınca yeni bina arayışları başladı. Bu dönemde yönetim değişti ve Yaman Törüner başkan olarak atandı. İstinye’de Turban’a ait kongre binası yeniden yapılarak İMKB binasına dönüştürüldü. Yaman Törüner’den sonra başkanlık görevini Tuncay Artun (1994-1997) ve Osman Birsen (1997-2007) üstlendi. Artun’un 1997 yılı Ağustos ayında vefat etmesiyle boşalan Borsa Başkanlığına ekim ayında getirilen Birsen, 2 dönem, 10 yıl süreyle en uzun süre görev yapan İMKB Başkanı oldu.

2007 yılında Hüseyin Erkan başkan olarak atandı. Başta halka arzların artırılmasına yönelik faaliyetler olmak üzere, yeni ürünlerin geliştirilmesi, alım satım sisteminin yenilenmesine ilişkin çalışmalar hız kazandı. Ulusal ve uluslararası yeni endekslerin geliştirilmesi, Gelişen İşletmeler Piyasası, Kurumsal Ürünler Pazarının kurulması son dönemdeki gelişmelerden oldu.