20.08.2019 - 07:50 | Son Güncellenme:
DUYGU ERDOĞAN
Bu sezon 800 bin tona yaklaşacak rekolte ile son yılların en önemli üretimini yaşayacak fındık üreticisi, hasat öncesi açıklanan müdahale alım fiyatları sayesinde bahçesine mutlu girdi. Batı Karadeniz’de başlayan fındık hasadının bu iki hafta içinde yoğunlaşması bekleniyor.
Her yıl serbest piyasada tartışma konusu olan fındık fiyatları nedeniyle üreticiler zor günler yaşıyordu. Fındıkta üretici dışında pek çok aktörün kazanç sağladığını belirten üreticiler, bu sezon fındık fiyatının üreticiyi memnun edeceğiini belirtiyor. Fındık fiyatı önceki sezonda bazı bölgelerde 8 liranın bile altını görmüştü. En yüksek fiyat 12 lira seviyesindeydi.
Fındık paydaşları, TMO ile FİSKOBİRLİK’in müdahale alımları ardından piyasada da fiyatın yükseldiğine dikkat çekti. Fındık arzının yüksek olacağı eylül ayı sonuna kadar fiyatın yatay düzlemde ilerleyeceğini belirten paydaşlar, daha sonra fiyat artışının sürmesini bekliyor. Mevcut durumda fiyat, 15.5-16 lira bandında seyrediyor.
Ödeme hemen
Dün itibariyle Toprak Mahsulleri Ofisince (TMO) müdahale alımları için üreticiye randevu verilmesine başlanırken, Çarşamba gününden itibaren fındık alımı yapılacak. Ürün alım bedellerinin ise üreticiye 20 gün içinde ödenmesi sağlanacak.
Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK) de dün itibarıyla 2019 ürünü fındık alım sezonunu açtı.
TMO tarafından, Giresun kalite kabuklu fındık kilogram başına 17 lira, levant kalite kabuklu fındık 16.50 lira, sivri kalite fındık ise 15.50 liradan satın alınacak. Ürün bedeli ödemeleri en geç 20 gün içerisinde yapılacak. FİSKOBİRLİK ise oluşan piyasa değerinin 25 kuruş üzerinde fiyat verecek. Serbest piyasa alımlarında ödeme ertesi gün yapılacak.
TMO’nın fındıkta müdahale alımı yapması kararının ardından, ofis tarafından tüm hazırlıklar tamamlandı. FİSKOBİRLİK de fındık alımına ilişkin finansman başta olmak üzere düzenlemelerini yaptı.
‘İşleyip satabiliriz’
FİSKOBİRLİK Başkanı Lütfi Bayraktar, fındığın büyük kısmının henüz pazara inmediğini belirtirken, ancak üreticinin yüksek bir ilgisi olduğunu söyledi. Bayraktar, “Üreticilerin, ürünlerini kurutarak, sağlıklı olarak korunabilecekleri jüt çuvallar içerisinde alım noktalarına getirmeleri gerekiyor. Biz de jüt çuvallar dağıtıyoruz. O kadar ilgi var ki, çuval yetiştiremiyoruz” dedi.
FİSKOBİRLİK’in aldığı ürünü entegre işleme tesisinde kullanacağını belirten Bayraktar, gelecek fındık miktarına göre işledikleri fazla ürünü piyasaya da verebileceklerini söyledi.
Tüccar da fiyat artıracak
Fındık üreticisi TMO’nun kota belirlemeden alım garantisi vermesiyle birlikte ürününü TMO ile FİSKOBİRLİK’e satış için harekete geçiyor. TMO fiyatını bir anlamda ‘taban fiyat’ kabul eden piyasada, fındık almak isteyen tüccar da fiyat artırıyor. Tarım Yazarı Ali Ekber Yıldırım, hasattan önce açıklanan fiyatın üretici için büyük avantaj olduğunu belirtirken, “Üretici hasat yapmadan, tüccar ürünü ucuza almadan TMO müdahale ediyor. Ciddi faydası olacak. Tüccar da ürünü kaptırmamak için fiyatı yükseltecek. Piyasaya fazla arz olunca fiyatta gevşeme olur ama TMO’nun fiyatı bir anlamda taban fiyat olduğu için bunun altına düşmeyeceğini üreticinin bilmesi gerekiyor. Belli kesimler fındığı yatırım aracı olarak da kullanıyordu. Şimdi TMO haksız kazancın önüne geçecek. Üreticinin ürünü değerinde satılacak. Diğer ürünlerde de örnek olmalı” dedi.
Randevu uyarısı
TMO’ya ürün teslim edecek üreticilerin, Çiftçi Kayıt Sistemi belgelerini güncellemeleri ve alım noktalarına randevu alarak gelmeleri önem taşıyor. Randevular, dün itibariyle kurumun internet sitesinden alınabiliyor.
Alımlar ise illere göre değişmekle birlikte 21 Ağustos’tan itibaren başlayacak.
Randevu işlemleri ile ilgili ofisini internet sitesinde iletişim telefonları bulunan Şube Müdürlükleri bilgi verebilecek. ayrıca Genel Müdürlük kapsamında da kurulan ‘Alo Ürün Hattı’na [0 312 416 34 10 (8 Hat)] fındık alımları konusunda her türlü talep ve düşünce bildirilebilecek.
Depoya emanet
Giresun Ticaret Borsası TMO’nun 21 Ağustos’tan itibaren başlayacağı fındık alımı için borsanın lisanslı deposunu kullanacağını açıkladı. Deponun 16-17 bin ton kapasitesi bulunuyor.
FİSKOBİRLİK ise peşin alım dışında emanet sistemi üzerinden alım politikası da uygulayacak. Buna göre, isteyen çiftçiler ürün bedelini hemen alacak, isteyen de daha sonra değerlendirilmek üzere fındıklarını depolara emanet bırakabilecek.