FED, faizi yüzde 1’e çekti

ABD Merkez Bankası (FED), yüzde 1.5 olan gösterge faiz oranını yüzde 1’e indirdi. ABD mortgage piyasasında yaşanan çöküşle başlayan ve dünyaya yayılan finansal krizin, ekonomik durgunluğa dönüşmesini engellemek isteyen FED’in para politikası organı Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC), dün yaptığı toplantıda yüzde 1.5 olan faiz oranını yarım puan indirerek yüzde 1’e çekti.
FOMC, konuyla ilgili açıklamasında büyümeyle ilgili risklerin devam ettiğini belirterek, “Bugünkü faiz indirimi, alınan olağanüstü likidite önlemleri, merkez bankalarının eşgüdümlü faiz indirimleri ve finansal sistemi güçlendirmeye yönelik adımlar dahil olmak üzere son dönemdeki tedbirler, zaman içinde kredi koşullarının iyileşmesine yardımcı olacak ve orta düzeyde bir ekonomik büyümeye geri dönüşü teşvik edecektir” dedi.

İndirim sürecek beklentisi
FED’in faizi yüzde 1’e çekmesiyle, ABD’de faiz Haziran 2004’ten bu yana en düşük düzeye inmiş oldu. ABD’de gösterge faiz Haziran 2003 ve Haziran 2004 arasında yüzde 1 düzeyindeydi.
FED, 30 Nisan’da yüzde 2’ye indirdiği gösterge faiz oranını, haziran, ağustos ve eylül aylarında yaptığı toplantılarda değiştirmemişti. Ancak FED, küresel finansal krizin bütün dünyayı etkilemeye başlaması üzerine 28 - 29 Ekim’de yapılacak olağan toplantısını beklemeden 8 Ekim’de faiz oranını yarım puan indirerek yüzde 1.5’e çekmişti.
FED ile birlikte 8 Ekim’de Avrupa Merkez Bankası (AMB), İngiltere Merkez Bankası, Kanada Merkez Bankası ve İsveç Merkez Bankası da faiz oranlarını yarımşar puan indirmişti. Son 13 ay içinde 9 müdahale ile faizi yüzde 5.25’ten yüzde 1’e kadar indiren FED’in yıl sonuna doğru veya 2009 başında faizi yüzde 1’in altına indirmesini bekleyenlerin sayısı ise giderek artıyor.

Borsalarda faiz indirimi coşkusu
Avrupa Merkez Bankası’nın faiz indirim sinyalinin ardından, Çin ve Norveç merkez bankaları faizleri düşürdü. Japonya’nın da 7 yıl sonra faiz indirebileceği haberlerine, ABD Merkez Bankası’ndan da indirim kararı geleceği beklentisi eklenince dün borsalar coştu.
Tokyo Borsası yüzde 7.7, Hong Kong Borsası yüzde 14.4 artarken Avrupa borsalarındaki yükselişler yüzde 8’i aştı. Dolar, euro ve sterlin karşısında değer kaybetti. Euro/dolar paritesi 1.26’ye, sterlin/dolar paritesi de 1.59’a çıktı. Dolar, Londra işlemlerinde 1.49 YTL’ye kadar geriledi. Petrol ise 67 dolara yükseldi.

New York Borsası düştü
FED’in faiz indiriminin finansal krizi atlatmak için yeterli olmayacağı endişesinin hâkim olduğu New York Borsası’nda ise Dow Jones endeksi dün yüzde 0.82 düşüşle 8.990,96 puandan kapandı.

KRİZ GÜNLÜĞÜ
Kriz dev şirketleri vurdu
- Elektronik devi Toshiba, temmuz-eylül döneminde 272 milyon dolar zarar etti. Fujitsu’nun da kârı yüzde 21 düşerek 44.2 milyon dolar oldu. Sony’nin de kârı yüzde 72 düşerek 214 milyon dolara geriledi.
- İngiltere’de mortgage borçları ödenmediği için bankalar tarafından el konulan evlerin sayısı bir yılda yüzde 70 arttı.
- İzlandalı havayolu şirketi Sterling Airways, iflasını açıkladı.
- AB, IMF ve Dünya Bankası, krize yenik düşen Macaristan’ı ortaklaşa 20 milyar euro fonlama kararı aldı.

İsveç’te kurtarma planı
- İsveç parlamentosu finansal sektör için gerekli 200 milyar dolarlık kurtarma paketini onayladı.
- Almanya’nın en büyük ikinci kredi sağlayıcısı Hypo Real Estate, Alman hükümetinin mali sektör kurtarma planından 15 milyar euro (18.7 milyar dolar) istedi.

Kuveyt’te garanti
- Kuveyt parlamentosu ülkede faaliyet gösteren yerli ve yabancı bankalardaki mevduatın tamamına garanti veren yasayı kabul etti.