Dünyayı şaşırtan artış

Altını zorunlu karşılık olarak kabul eden tek ülke olan Türkiye, son bir yılda altın rezervleri sıralamasında 11 basamak birden yükselerek 16. sıraya yerleşti.

Küresel finans kriziyle birlikte dövize yönelik güvensizlikten ötürü yatırımcılar gibi merkez bankaları da "güvenli limanlar" aramaya başladı. Son yıllarda fiyatı büyük artışlar kaydeden altın, bu dönemde bazı ülke merkez bankalarının da tercihi oldu. Merkez bankaları, altın rezervlerini artırma yoluna giderken, Türkiye de altını zorunlu karşılıklar arasına aldı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekim 2011'deki Eylem Planı ile TL yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yüzde 10'una kadar olan kısmının altın cinsinden tutulabilmesine imkan sağlarken, bu yıl aldığı birtakım altın cinsinden zorunlu karşılık kararları ile bankaların, yastık altındaki altınları ekonomiye kazandırma çalışmalarına hız vererek altın rezervlerini önemli miktarda artırdı.

TÜRKİYE 11 BASAMAK BİRDEN YÜKSELDİ

Dünya Altın Konseyi verilerine göre, Ekim 2012 sonu itibariyle 8 bin 133 ton ile ABD, dünyada elinde en fazla altın rezervi bulunduran ülke olmayı sürdürüyor. ABD'yi geçen yılın ikinci çeyreğine göre altın rezervi yaklaşık 5 ton gerileyerek 3 bin 395 tona düşen Almanya ve 2 bin 451 tonluk rezerv miktarını korumayı başaran İtalya izliyor. Listede 7. sıradaki yeri değişmeyen Rusya altın rezervlerini 934 tona çıkarırken, 11. sıradaki Tayvan 423 tona yükseltti. Verilere göre, Türkiye'nin 2011'in 3. çeyrek sonu itibariyle 116.1 ton olan altın rezervi, 4. çeyrekte hız kazanarak 195.3 tona yükseldi. Söz konusu artış, Merkez Bankası'nın, Ekim 2011'deki Eylem Planı ile TL yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yüzde 10'una kadar olan kısmının altın cinsinden tutulabilmesine imkan sağlamasından kaynaklandı. Kimilerine göre 5 bin ton, kimi verilere göre de 2 bin 200 ton olduğu ifade edilen yastık altındaki altınlara yönelen Türk bankaları, son dönemde yeni projeler hayata geçirerek altın hesaplarındaki çeşitliliği ve müşteri sayısını artırırken, fiziki altın toplamak için de şubelerinde altın toplama günleri düzenlemeye başladı. Bankaların topladıkları altınların artması ile zorunlu karşılıklar arasında yer alan altın miktarı da her geçen gün yükseliyor.

ALTIN REZERVİ EN ÇOK ARTAN ÜLKE OLDUK

Dünya gazetesinden Yıldız Taşdelen Erli'nin haberine göre, Türkiye'nin, 2011'in 4. çeyreğinden bu yana yükseliş kaydeden altın rezervi, bu yılın ilk yarısında 2011'in aynı dönemine göre yüzde 110.4'lük artışla 244.2 tona çıktı. Türkiye, söz konusu artış oranı ile Kore'den (yüzde 277) sonra ikinci sırada yer alırken, 128 ton ile hacimde ise (miktar olarak ) ilk sıraya oturarak altın rezervini en çok artıran ülke oldu. Altında zorunlu karşılık oranlarını artıran Merkez Bankası, bu yolla bankalara ek likidite sağlarken altını zorunlu karşılıklar arasına aldığından bu yana kasasındaki rezervleri de yaklaşık 180 ton artırdı. 2011 Eylül sonuna göre Ekim 2012 sonu itibariyle Merkez Bankası'nın altın rezervleri yüzde 160'lık artışla 302.4 tona yükselirken, Türkiye, miktar artışındaki liderliğini koruyor.

ALTIN DEPO HESAPLARI 177 TONA ULAŞTI

TEB Altın Bankacılığı Satış Direktörü Selami Erten, altın fiyatlarının yükselmesi ile yerli yatırımcıların tasarruflarının bir kısmını altında değerlendirmesi sonucu bankalarda bulunan altın depo hesaplarının büyüklüğünün geçen yılın 3. çeyreğinde 2011'in başına göre yüzde 400 artışla 140 tona ulaştığını, bunun üzerine TCMB'nin ekim ayından başlamak üzere bankaların TL yükümlülükleri için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların yüzde 10'una kadar kısmının altın cinsinden tutulmasına olanak tanıdığını, daha sonra bu oranı yüzde 30'a kadar artırdığını hatırlatarak, bunun hem bankalara ilave likidite hem de banka bilançolarında kârlılıkların artırılmasına yönelik destek sağladığını ifade etti. Bankalardaki altın depo hesaplarının büyüklüğünün 2012 Haziran sonu itibariyle 177 ton ile yaklaşık 17 milyar liraya ulaştığını bildiren Erten, "Bu gelişmeler sonrasında 300 tonu aşan TCMB'nin altın rezervleri sayesinde hem Merkez Bankası'nın uluslararası piyasalardaki itibarı artmış oldu hem de dünyada oldukça ciddi altın rezervi olan ülkeler arasına girmiş olduk. Zorunlu karşılık uygulaması ile uluslararası finans piyasalarında bir ilke imza atılarak çok ciddi bir kaynak kayıtdışı ekonomiden kayıtlı sisteme sokularak tüm dünyaya örnek olunmuştur" şeklinde konuştu.

LİSTEDE TÜRKİYE'YE KADAR SIRALAMA DEĞİŞMİYOR

Dünya Altın Konseyi'nin listesinde geçen yılın ilk yarısına kıyasla bu yılın aynı döneminde 16. sıraya kadar bir değişiklik yaşanmıyor. Haziran sonu itibariyle 16. sırada bulunan Lübnan'ın yerini Ekim 2012'de Türkiye aldı. Türkiye, listede geçen yılın ilk yarısında 27 bu yılın aynı döneminde ise 19. sırada bulunuyordu. Bu arada, Merkez Bankası'nın 2 Kasım itibariyle 17 milyar 675 milyon dolar altın rezervi bulunuyor.