"Dövizle kazanmayan dövizle borçlanmasın"

ATSO'nun Ağustos Ayı Meclis Toplantısında konuşan Budak, ekonomideki son gelişmeleri değerlendirdi. Ekonomide FED kaynaklı (ABD Merkez Bankası) bir türbülansın yaşandığını kaydeden Budak, FED yöneticilerinin para musluklarının kısılacağı yönündeki söylemlerinin dünya ekonomisinde Türkiye'yi de etkileyecek yeni bir dönemi başlattığını söyledi. ABD ve Avrupa ekonomileri iyileşmeye başladıkça sıcak paranın Türkiye, Brezilya, Endonezya ve Güney Afrika gibi gelişmekte olan ülkelerden çıkacağını kaydeden Budak, yüksek cari açığı ve Merkez Bankası'nın kullanılabilir net rezervinin 40 milyar dolar kadar olmasının Türkiye'yi riskli yaptığını vurguladı. Bunun dışında Suriye başta olmak üzere Ortadoğu'daki siyasi gerilimin de ekonomiyi olumsuz etkilediğini kaydeden Budak, işadamlarına uyarıda bulunarak, "Dövizle kazanmayan dövizle borçlanmasın, dönebiliyorsanız kendi özkaynaklarınıza dönün" dedi.

Döviz kuru

ABD ekonomisinden iyi veriler geldikçe, ABD tahvil faizleri arttıkça döviz kurundaki hareketin devam edeceğini belirten Başkan Budak, şu anda dolar kuru için tahminlerin 1,90-2,00 TL arasında değiştiğini, kurun nerede stabil hale geleceğinin hem dış gelişmelere hem içerideki durumuna hem de Merkez Bankası'na bağlı olduğunu söyledi.

Dünya ekonomisi yeni bir döneme girerken Türkiye ekonomisinin sıcak paraya ve krediye dayalı büyümeyle, yani cari açıkla devam etmemesi gerektiğini ifade eden Budak, "Türkiye yüzde 13'e düşmüş tasarruf oranıyla sağlıklı ve uzun dönemli büyüme hızı yakalayamaz. Kilogramı 1,5 dolar olan bir ihracatımız var. Her 100 dolarlık ihracat için 66 dolarlık ithal girdi kullanıyoruz. Bir an önce öz kaynaklarımıza dönmemiz gerekiyor" diye konuştu. Dövizdeki kur artışının şimdiden bazı sektörlerde fiyatları oynattığını ifade eden Budak, "Böyle giderse kredi notumuz düşebilir ve dışardan kredinin maliyeti de artar. Bu gelişme büyük ihalelerin finansmanını zorlaştırır. Dışarıdan döviz kredisi almış olan firmaları da sıkıntıya sokar" değerlendirmesinde bulundu.

"Olan küçüklere oluyor"

Böyle zamanda büyük firmaların, tekel konumunda olan firmaların kendini kurtardığını, olanın ise küçük firmalara olduğunu kaydeden Çetin Osman Budak, şöyle konuştu: "Toptancı arkadaşlarımızın bir kısmı iyi bilir. Son dönemde birçok üretici toptancılarına ve bayilerine satamayacakları kadar mal çakmaktadır. Bayilerin çek defterleri zaten üretici de ya da ana distribütördedir. Bu durumda ya karsız satış yapılmakta ya da artık bırakma noktasına gelinmektedir. Türkiye'de dağıtım veya satış kanallarında hızlı bir elenme vardır. Artık birçok büyük firma dağıtımı merkezden kendisi yapmaktadır. Artık birçok sektörde bayilik bitme dönemine girmiştir. Zaten geçen yıldan bu yana KOBİ'ler kar azalması, vade uzaması, tahsilat yapamama sıkıntısı içindedir. Kısacası, Türkiye'de küçüklerin, esnafın elenme dönemini yaşıyoruz."