31.12.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Duygu Erdoğan
Geçtiğimiz günlerde ‘Milas Zeytinyağı’ Avrupa Birliği’nde (AB) coğrafi işaret olarak tescil edildi. Milas Zeytinyağı; Gaziantep Baklavası, Aydın İnciri, Malatya Kayısısı ve Aydın Kestanesi’nden sonra Türkiye’nin AB’de tescilli 5’inci coğrafi işareti oldu.
Türk ürünlerine markalı ihracatta ve bilinirlikte önemli bir kapı açan AB tescili için 2021 yılı da oldukça bereketli geçecek. Yaklaşık 10 gün önce AB Resmi Gazetesi’nde yayınlanan ilanlara göre, ‘Bayramiç Beyazı’ adlı nektarin ve ‘Taşköprü Sarımsağı’nın tescil macerası da mutlu sonla bitiyor. İki ürün için çıkarılan ilanlar 3 ay askıda kalacak. 3 ay sonunda bir itiraz gelmezse iki ürün de AB tescili alacak.
Bu tescil, coğrafi işaretli ürünlere global bir marka serüveninin en büyük adımı olurken, Türk ürünlerine dünya pazarlarında güçlü bir konum kazandırıyor. Yurt içinde ise ürünlerin geleceğine dair daha önemli sorumluluklar yükleyen bu unvan, taklit/tağşiş konusunda da elleri kuvvetlendiriyor.
18 ürüne ulaşacak
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından yurt içinde ulusal coğrafi işaret başvurularına ilişkin işlemler yürütülürken, aynı zamanda işaret tescili olan ürünlere AB nezdinde uzmanlık desteği de sağlanıyor.
Kurumun internet sitesinde yer alan bilgilere göre, son olarak Milas Zeytinyağı’nın AB’nin coğrafi işaretli ürünleri arasına girmesi ardından, süreci devam eden ürünler de sıralandı. Buna göre AB’de tescil süreçleri devam eden Türkiye’nin 18 coğrafi işareti şunlar:
“Afyon Pastırması, Afyon Sucuğu, Antakya Künefesi, Antep Fıstığı, Antep Lahmacunu, Bayramiç Beyazı, Çağlayancerit Cevizi, Edremit Körfezi Yeşil Çizik Zeytini, Gemlik Zeytini, Giresun Tombul Fındığı, İnegöl Köfte, Kayseri Mantısı, Kayseri Pastırması, Kayseri Sucuğu, Maraş Çöreği, Maraş Tarhanası, Milas Yağlı Zeytini, Taşköprü Sarımsağı.”
Kazdağı’nın etkisi var
Bayramiç Beyazı, Çanakkale’nin Bayramiç ilçesi Kazdağı eteklerinde üretilen; tadı ve aroması ile ‘Kazdağı efsanesi’ olarak anılan bir çeşit beyaz nektarin.
Ulusal coğrafi işaretin aynı zamanda fidan tescili de yapılmış durumda. Mart ayı ortası ya da nisan başında AB’den belgesini alması bekleniyor. Bayramiç Beyazı’nın AB yolcuğunu Bayramiç Ziraat Odası başta olmak üzere ilgili paydaşlar yürütüyor. Bayramiç Ziraat Odası Başkanı İsmail Pehlivan, “Kaz Dağlarının kuzey yamaçlarında yetişen bir ürün olarak; bölgenin gece gündüz sıcaklığından, rüzgarına kadar her öğesini tadında aromasında fark yaratarak gösteriyor. Alplerden sora en büyük mikroklima alanı olarak bu topraklara has yetişiyor. Yılda 11 bin ton civarında üretim var. Şimdi markasının tesciliyle üretim alanlarının kontrollü artışı ve yurt dışına pazarlanması konusunda ciddi çalışmalar yapacağız. Bu tescil, büyük sorumluluklar da getiriyor. Geleceğe aktarmak için var gücümüzle çalışacağız” diye konuştu.
Tek bir dişi hepsine bedel
Türkiye’nin olduğu kadar dünyanın da sarımsakta markası olabilecek Taşköprü Sarımsağında da AB’de coğrafi işaret sürecinin sonuna gelindi. Yaklaşık üç ay sonra coğrafi işaret olarak tescil belgesi alabilecek.
Taşköprü Sarımsağı, Avrupa’da markalı yolculuğuna çıkmak istiyor. Taşköprü Belediye Başkanı Abdullah Çatal, bölgede 4 bin çiftçinin sarımsakla geçimini sağladığını belirtirken, yıllık ortalama 20 bin ton sarımsak üretimi olduğunu hatırlattı. Bölgede sulanabilir tarım alanlarının arttığına dikkat çeken Başkan Çatal, sarımsak üretimi için kullanılabilecek yeni alanlar açılmaya başladığını söyledi. Taşköprü Sarımsağı markasıyla pek çok market ve manavda ‘taklit’ edildiğini hatırlatan Çatal, artık bu mücadelede de ellerinin daha fazla güçlendiğini dile getirdi. Başkan Çatal, “Diş yapıları belirgindir. İçindeki pembemsilik görülür. Tam beyaz değil. Özellikle pastırma üretimi Taşköprü olmadan olmaz. Tek dişi, diğer tür sarımsakların vereceğinden on kat fazla aroma, tat verir” diye konuştu.