AVM’de yatırıma devam

Hanife Baş - Pandemiden en çok etkilenen sektörler arasında yer alan alışveriş merkezlerinde yeni yatırımlar sürüyor. Türkiye’de 441 AVM var. Büyük yara alsalar da krizde hiçbir AVM kapanmadı. Eski hızında olmasa da başta Anadolu şehirleri olmak üzere yeni AVM yatırımları sürüyor.

Gayrimenkul kiralama ve yönetim hizmetleri firması Jones Lang LaSalle’ın (JLL) Eş CEO’su Dora Şahintürk, pandemi döneminde kapanan AVM olmadığını ancak hem AVM, hem de perakendeci için zor süreçlerden geçildiğini anımsattı. Trendlerin değiştiğine dikkat çeken Şahintürk, “Açık alanın önemi arttı. Bir numaralı kriter haline geldi. Tüketicinin ilgisi de bu alanlara kaydı. AVM’ler insanların sadece alışveriş yapacağı formattan çıkıp vakitlerini harcayacağı hale geliyor. Önceden AVM’lerde açık alan oranı yüzde 5’lerdeydi. Bu oran yüzde 25-30’lara çıktı” dedi.

Yeni projeler

JLL’nin diğer Eş CEO’su Tarkan Ander, Türkiye’de büyükşehirlerde doygunluk var gibi görünsede AVM açığı olan şehirler bulunduğuna işaret etti. Pandemiye karşın yapımı devam eden, açılan AVM’ler de olduğunu aktaran Ander, “İstanbul Gaziosmanpaşa Tempoint AVM’yi açtık. Batman’da Petrol City AVM üzerinde çalışıyoruz. İstanbul’da Galataport projesi sürüyor. 23 Eylül’de açılacak. Bunlar bizim üzerinde çalıştığımız projeler. Ayrıca, İzmir’de İstinyepark AVM açılacak. Bodrum’da bir, Adana’da bir tane karma konsept yapı içinde AVM projesi var. Eski hızında olmasa da AVM projeleri de bir yandan sürüyor” açıklamasını yaptı.

Ancak AVM yatırımlarında artık daha sağlıklı hareket edildiğini vurgulayan Ander, “Önceden arazisi olan bir AVM yapayım diyordu. Şimdi bundan vazgeçildi. Bir yandan da mevcut AVM’lerde renovasyon ve günceli yakalama adımlarını göreceğiz. AVM’lerin karmalarında da değişiklik olabilir. Mağaza alanlarında ofisler de açılabilir. Çeşitlilik artacak. E-ticaret ve sosyal medya tarafında güçlü olan markalar AVM’lere gelebilir.

Mağazalar deneyim merkezi olacak. Mağazanın içine kafe, basket potası gibi eklemeler yapılıyor. Deneyim artırıcı şeyler. Eski hızında olmasa da bu alana yatırım hevesi sürecek. Üç büyük şehirde doygunluk olsa da Anadolu’da halen potansiyel var. Büyükşehirlerde ise Amerika’daki gibi ‘retailpark’ modeli gelişebilir” değerlendirmesini yaptı.

Deneyim merkezi oluyorlar

Dora Şahintürk, açılmayla beraber AVM’lere bir hücum yaşandığını, biriken ihtiyaçlar, tatil, düğünler derken pek çok markanın yüzde 70-150 arasında cirosunu artırdığını kaydetti. Şahintürk, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Pandemi AVM ve mağazaların da değişmesini zorluyor. Artık müşteri deneyim arıyor. Artık mağazalar daha çekici olmak zorunda. Mağazalar ister istemez online satışa karşı farklılık sunmak zorunda. Aslında perakendeciler e-ticaretin de sanıldığı kadar karlı olmadığını gördü. Ürün değişimi ve lojistik maliyetli.”

Nerede, hangi proje var?

Türkiye’de AVM sayısı 441 oldu.
2020 yılında 6 AVM açıldı.
2021’de de açılışlar sürüyor. İstanbul’da Tempoint AVM, Zeruj Mall Anatolia açıldı.
İstanbul’da Galataport Projesi’ndeki AVM 23 Eylül’de açılacak.
İzmir’de İstinyepark AVM’nin eylül ayında açılması planlanıyor.
Batman’da Petrol City AVM açılışa hazırlanıyor.
Edirne Malkara’da AVM projesi sürüyor.
Bodrum’da bir, Adana’da bir tane karma konsept yapı içinde AVM projesi var.

Verimlilik rekoru

AYD ile Akademetre tarafından oluşturulan AVM Perakende Ciro Endeksi’nin haziran ayı sonuçlarına göre ciro endeksi yüzde 101.3 artarak 457 puana yükseldi. Aynı dönemde metrekare verimlilik endeksi bir önceki ayla karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırıldığında yüzde 144.4 oranında artarak 457 puana ulaştı.