Artık havadan para yok

Küresel piyasaların dikkatle izlediği ABD Merkez Bankası’nın (Fed) son toplantısına ait tutanaklar, Fed’in bu yıl içinde kademeli faiz artışlarına devam edebileceğine ve 4.5 trilyon dolarlık bilançosunu küçültmeye başlayabileceğine işaret etti.

Küresel piyasaların dikkatle izlediği ABD Merkez Bankası’nın (Fed) son toplantısına ait tutanaklar, Fed’in bu yıl içinde kademeli faiz artışlarına devam edebileceğine ve 4.5 trilyon dolarlık bilançosunu küçültmeye başlayabileceğine işaret etti.

Fed’in uzun süredir tartışılan bilançosunun bu yıldan itibaren daraltılacağının resmen ortaya konulması, doların değer kazanmasına neden oldu. Fed, bir döneme damgasını vuran ‘helikopterden para dağıtma’ dönemine son vermeye hazırlanırken, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) gevşek para politikasına devam edeceğini duyurması dikkati çekti.

KADEMELİ AZALTILACAK

Fed, Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) 14-15 Mart’ta düzenlenen toplantısına ilişkin tutanakları yayımladı. Tutanaklarda, üyelerin çoğunun kademeli sıkılaştırmaya devam edilmesini desteklediği aktarılırken, “Üyeler, ekonomik görünüme yönelik değerlendirmeleri genel olarak çok az değiştiğinden kademeli hızda faiz artışının tam istihdam ve yüzde 2 enflasyon hedefleri için muhtemelen uygun olduğunu düşünmeye devam etti” ifadelerine yer verildi.

Kademeli hızda faiz artışının FOMC’nin tam istihdam ve yüzde 2 enflasyon hedefleri için muhtemelen uygun olduğu ifadeleri yer alırken, Fed’in 4.5 trilyon dolarlık bilançosuyla ilgili tartışmalar dikkati çekti.

Tutanaklar birçok Fed yetkilisinin bilançonun pasif ve öngörülebilir bir şekilde küçültülmesinden yana görüş bildirdiği ortaya koydu. Bunun hazine tahvilleri ve mortgage destekli menkul kıymetlere yönelik yeniden yatırımların kademeli olarak azaltılması ya da durdurulması yoluyla gerçekleştirileceği bildirildi.

TÜRBÜLANSTAN ÇIKARDI

2006-2014 yılları arasında ABD Merkez Bankası’nın 1 numarası olan Ben Bernanke, yerinde müdahaleleriyle ekonominin emniyet subabı haline geldi. Vatan'daki habere göre, 2008 sonunda Lehman Brothers’ın çöküşüyle başlayan ve tüm dünyayı kasıp kavuran ekonomik kriz sırasında aldığı kararlar, piyasaların türbülanstan daha az zararla çıkmasını sağladı. Bernanke, Nobel’li ekonomist Michael Friedman’ın “Ekonomiyi deflasyondan kurtarmak için gerekirse helikopterden para yağdıracaksın” tezini gerçeğe dönüştürerek, ‘Helikopter Ben’ lakabını aldı. Bernanke, 2 trilyon dolarlık tahvil alımı yaparak piyasalara destek verdi. Ben Bernanke, 1929 ekonomik krizini iyi analiz edip önemli dersler çıkarmasıyla ‘Büyük Buhran’ uzmanı olarak biliniyor.

4.5 TRİLYON DOLARLIK VARLIK

Fed, Ekim 2014’te sonlandırdığı 7 yıl süren parasal genişleme döneminde 2.5 trilyon doları hazine tahvilleri ve geriye kalanı ipotek kredisine dayalı menkul kıymetlerden oluşan 4.5 trilyon dolarlık bilançoya ulaştı. Fed, tahvillerin vadeleri geldikçe yerine yenilerini koyarak aynı büyüklükte muhafaza ediyor. Bilançoda 426 milyar dolarlık tahvilinin vadesi 2018’de doluyor. ABD’li fon BlackRock’a göre ilk hamle bu yılın dördüncü çeyreğinde gelecek. Bir sorun yaşanırsa 2018’in ilk çeyreğine sarkacak.

BONKÖR SUPER MARİO

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Mario Draghi, ECB’nin Euro Bölgesi ekonomisinin sağlıklı bir toparlanmaya döndüğünden emin olmamalarından dolayı tahvil alımları ve düşük faiz oranlarını öngören politika planlarını bir süre daha devam ettireceklerini söyledi. Draghi, ECB’nin en azından bu yılın sonuna kadar varlık alımlarının devam etmesini ve enflasyon hızlandıktan bir süre sonrasına kadar düşük faiz oranlarını sürdürmeyi öngören politikasını değiştirmek için herhangi bir neden görmediğini söyledi. Frankfurt’ta konferansta konuşan Draghi, “Sürekli bir şekilde sunduğumuz göstergelerden ayrışmak için herhangi bir neden görmüyorum” dedi. Euro Bölgesi’nde enflasyon oranı son aylarda sıçradı ve Mart ayında yüzde 1.5 oldu. ECB yaklaşık yüzde 2’lik bir enflasyon oranı hedefliyor. Enflasyonun bu seviyelere çıkması, ECB’nin para politikasında sıkılaşmaya gidebileceği tahminlerini doğurdu.