05.06.2024 - 07:01 | Son Güncellenme:
EKONOMİ SERVİSİ
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin (ODMD) verilerine göre, Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2024 yılı ocak - mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6 artarak 471.743 adet olarak gerçekleşti. İlk 5 ayda otomobil satışlar geçen yıla göre yüzde 10.25 oranında artarak 375.097 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 7.9 azalarak 96.646 adet oldu. Öte yandan mayıs ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10.1 azalarak 100.305 adet oldu. Mayısta otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.19 azalarak 80.260 adet olurken, hafif ticari araç pazarı yüzde 17 azalarak 20.045 adet olarak gerçekleşti.
EN ÇOK SUV SATTI
Yılın ilk 5 ayında oto pazarının yüzde 87.8’ini vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu. C segmenti otomobiller 208 bin 714 adetle yüzde 55.6 pay alırken, B segmenti otomobiller 118 bin 670 adetle yüzde 31.6 pay kaydetti. En çok tercih edilen gövde tipi ise SUV otomobiller oldu. SUV otomobilleri, sedan ve hatchback otolar takip etti. İlk 5 ayda satılan otomobillerin yüzde 66.1’i benzinli araçlardan oluştu.
Öte yandan geçtiğimiz yılın sonlarına doğru ellerindeki 2023 yılı üretimli araçları satabilmek için kampanya başlatan araç bayileri şimdi de 7 Temmuz’da yürürlüğe girecek yeni yönetmelik öncesi uygun finansman koşulu ve indirimle tüketicilere hizmetlerini sürdürmeye devam ediyor.
Avrupa Birliği’nin yeni güvenlik donanımı regülasyonu 7 Temmuz itibarıyla yürürlüğe giriyor. Buna göre satılan araçlarda artık bazı güvenlik donanımlarının bulunması zorunlu olacak. Bu standartlara uymayan araçların satışı yasaklanacak.
Bu nedenle bayiler ellerindeki araçları satabilmek için kampanyalarını yoğunlaştırdı. Ancak sıfır otoda kampanyaların hızla devam etmesi tüketici tercihini de bu yöne kaydırdı. Sıfıra rağbet artınca, ikinci ele de talep azalmaya başladı. İkinci el araç piyasası bu yılın ilk 4 ayında geçen yıla göre yüzde 15 oranında daralma gösterdi.
Peki şu anda sıfır araçlarda kampanyalı satış bir fırsat mı? Kampanyalar ne zamana kadar sürecek? İkinci elde en çok ilgi gören modeller hangileri?
Konuyla ilgili İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, milliyet.com.tr’ye önemli açıklamalarda bulundu. Ertemel konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “İkinci el piyasasında yaklaşık 8 aydır devam eden durağan bir sürecin içerisindeyiz.
Ocak - Mart döneminde satış adetlerinde sınırlı artışlar gözlense de, Nisan ayında veriler tekrar negatife dönmüştü. Bayram dönemi ya da dönemsel artışlara rağmen geçtiğimiz yılın ilk 4 ayına oranla %15 daralma söz konusu. Yıllık bazda bu oran yaklaşık %28 civarında.
TALEP SIFIR OTOYA KAYDI
Krediye erişimde yaşanan zorluklar, yüksek kredi faizleri ve sunulan yüksek mevduat oranları gibi sebepler otomotiv piyasasında yaşanan daralmanın ana sebepleri arasında. İkinci el özelinde değerlendirmek gerekirse, var olan talebin sıfır otomobilde olması da ikinci elde yaşanan daralmanın bir diğer önemli unsurları arasında.
Geçtiğimiz yıl düzenlenen sene sonu kampanyaları ile birlikte başlayan ancak Mart ayı itibarıyla azalan sıfır trendi, 7 Temmuz’da yürürlüğe girecek GSR yönetmeliği sebebiyle düzenlenen kampanyalar ile beraber ikinci el piyasası üzerinde etkisini göstermeye devam ediyor.
‘ESKİ ARACINI ELDEN ÇIKARIP SIFIR ARAÇ ALMAK İSTEYENLERDE ARTIŞ VAR’
Düzenlenen bu kampanyalar neticesinde özellikle 5 yaş üzeri araçların sıfır fiyatlarına oranla pahalı bulunduğuna dair genel bir kanaat var. Tüm bu sebeplerle son dönemlerde eski aracını elden çıkarmak veya takas ile sıfır otomobil almak isteyen kullanıcı sayısında artış görüyoruz.
‘SATIŞ ADETLERİNE POZİTİF YANSIYACAK’
Bu noktada krediler ve faizler konusu ana unsur olsa da sıfır/ikinci el fiyatlarında oluşan makası koruyarak ikinci el otomobili tekrar cazip hale getirmek satış adetlerine pozitif yansıyacaktır. Özellikle otomobil satıcısı meslektaşlarımızın alım satım aşamasında bu fiyat makasını gözeterek teklif sunması, diğer yandan kullanıcıların rasyonel yaklaşımla reel fiyatları kabul ederek alışveriş gerçekleştirmesinin piyasamıza pozitif yansıyacağı kanaatindeyiz.
KURBAN BAYRAMI ÖNCESİ PİYASA DURULDU
Geride bıraktığımız Ramazan Bayramı öncesi gerek bayram etkisi gerekse sıfır talebinin azalmasıyla birlikte ikinci elde bir miktar hareketlilik görüldü. Bu dönemde ortalama satış hızı 60 günden 45 güne düşmüştü. Ancak yaklaşan Kurban Bayramı öncesi, sıfır kampanyaları ve genel piyasa koşullarının etkisiyle benzer bir hareketliliğin henüz olmadığını söylemek mümkün. Dolayısı ile 45 gün olan ortalama satış hızı önümüzdeki dönemde bir miktar artış gösterebilir.
‘TEMMUZ AYINA KADAR UYGUN FİYATLA ULAŞMAK MÜMKÜN’
Gerek düşük talep gerekse güvenlik yönetmeliğine uymayan araçlar sebebiyle kampanyalar tüketici açısından cazip hale gelmiş durumda. Bu noktada Temmuz ayına kadar, yönetmeliğe uymayan araçlara uygun fiyatlarla ulaşmak mümkün olacaktır.
‘BİR MİKTAR ARTIŞ GÖREBİLİRİZ’
Ancak yönetmeliğin zorunlu tuttuğu ek güvenlik donanımlarının yaratacağı maliyetlerle beraber, süreç sonrasında otomobil fiyatlarında bir miktar artış görebiliriz. Cazip kampanyalar yapılsa da tüketici tercih refleksi yönetmeliğe uyan otomobillere yönelik de olabilir. Dolayısıyla burada tüketici tercihi seyri belirleyecek. Otomobil almayı düşünen vatandaşlarımız bütçe ve ihtiyaçları doğrultusunda karar vererek gerek mevcut avantajlı fiyatlardan yararlanabilir gerekse gelecek dönem standart olacak daha donanımlı araçları tercih edebilirler.
İKİNCİ ELDE EN ÇOK İLGİ ÇEKEN MODELLER
İkinci el piyasasında sıfır fiyatlarına oranla özellikle 5 yaş ve üzeri araçların pahalı bulunduğuna dair genel bir kanaat söz konusu. Fiyat makası gözetildiği taktirde 3 yaşa kadar olan düşük kilometreli otomobiller rahatlıkla alıcı bulabiliyor. Bu noktada son yıllarda otomobillerin jenerasyon değiştirmesi ve kullanıcıların bu otomobilleri talep etmesi de etki eden faktörler arasında.
Yeni nesil otomobiller arasında her Segment SUV otomobil talebinde bir artış söz konusu. Öte yandan Crossover araçlarda da benzer bir talep artışı var.
Volkswagen, Fiat, Peugeot, Chery, Opel gibi markaların bu segmentteki otomobillerine talep yüksek. Fiat Egea, Renault Megane gibi sedan araçlara talep yüksek olduğu gibi, Renault Clio ya da Opel Corsa gibi HB araçlara da yüksek talep söz konusu.”